« Poprzednie hasło: ROZTOPNIAŁY | Następne hasło: (ROZTOPNIEWAĆ) » |
ROZTOPNIEĆ (3) vb pf
roſ- (3), [roz-].
Oba o prawdopodobnie jasne (tak w roz- oraz topnieć).
Fleksja
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | roztopniåł |
n | roztopniało |
fut [3 sg roztopnieje.] ◊ 3 pl roztopnieją (1). ◊ praet 3 sg m roztopniåł (1). n roztopniało (1).
Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.
Znaczenia
Topniejąc rozpuścić się, stać się płynnym a. rozrzedzonym na skutek ogrzania (3): Także obraż [!] dziecęci [lodowy] z nienagła taiał aż w dzien obrzazania Bożego wſzytek roſtopniał. MiechGlab *4v; W gorący czás niema być kreẃ puſzczaná: ábowiem wilkośći roſtopnieią bárzo/ á táko ze złymi/ y dobre moglyby vydź. SienLek 36v.
[W porównaniu: y tám [wewnątrz rozpalonego miedzianego wołu] ſię ták zpiekła [panienka]/ iſz ćiało iey iáko łoy iáki roztopniało/ y wonność iego dziwnie ſłodka/ wſzytko miáſto nápełniłá SkarŻyw 496.]
Przen (1): Tedy ná onego Kápłáná gdy Mſzą miał/ puśćił ſię wiátr duchá S. y roſtopniało ſerce ná dobrodzieyſtwá y łáſkę onę/ ktorą cżyni nám v ołtárzá SkarŻyw 580.
a. [Rozmarznąć:
Fraza: »zima roztopnieje« = nastanie odwilż: A iák Zimá ieſt koniec Roku obrotnego/ [...] Czáſem ſye źimnem burzy/ cżáſem roſtopnieie KołakWiek C.]
Synonimy: rozciec się, rozpuścić się.
Formacje współrdzenne cf TOPIĆ.
Cf ROZTOPNIAŁY
ALKa