« Poprzednie hasło: [ROZCIEC] | Następne hasło: [ROZCIECZ] » |
ROZCIEC SIĘ (2) vb pf
o oraz e jasne.
Fleksja
inf | rozciec się |
---|
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | rozciekł się | m pers | rozciekli się |
n | subst | rozciekły się |
inf rozciec się (1). ◊ [fut 3 sg rozciecze się.] ◊ praet [3 sg m rozciekł się.] ◊ 3 pl m pers rozciekli się (1). [subst rozciekły się.]
Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.
Znaczenia
1. [Rozpłynąć się kroplami, spuścić obfity deszcz: iże niebioſſá roſćiekły ſie [distillaverunt] od oblicża bogá PsKrak 1532 67/9.]
2. Zmienić się w płynącą wodę (1): Dawnowieczni Heroes nie táki żal mieli/ Co od ſmutku wielkiego drudzy poptáſzeli [=zamienili się w ptaki]. [...] Drudzy ſię roſpłynęli w zdroie wiekoćiecżne/ Drudzy ſię też rośćiekli w byſtre nurty rzecżne. KlonŻal B2.
3. Stać się powszechnie znanym, rozejść się jako wieść (1): Dimano, Rozeyć ſie/ Rosciec ſie Mącz 89b.
4. [Roztopić się, roztajać: a Dominica Iudica, kiedy się staw rozciekł, aż do święta ś. Jana Krsciciela jest niedziel 14. LustrRus I 13; a zasię gdy się lód rozciecze, są rybitwi ustawiczni na tych stawiech. LustrRus I 110, I 7.]
Synonimy: 3. rozlecieć się, roznieść się, rozsławić się, rozszerzyć się, roztoczyć się; 4. roztajać, roztajać się, roztopić się, roztopnieć.
Formacje współrdzenne cf CIEC.
Cf ROZCIECZENIE, ROZCIECZONY, ROZCIEKŁY
KW, (LWil)