[zaloguj się]
[pdf]

POSZANOWAĆ (1) vb pf i [impf]

Oba o prawdopodobnie jasne (tak w po- oraz szanować); oba a jasne.

Fleksja
inf poszanować
indicativus
fut
sg
1 poszanowåm
imperativus
pl
1 poszanujmy

[inf poszanować. ◊ praes 1 sg poszanowåm. ◊ fut 1 sg poszanuję. ◊ 2 sg poszanujesz. ◊ 3 pl poszanują.] ◊ imp 1 pl poszanujmy.

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. [Obdarzyć (obdarzać) kogoś szacunkiem, poważaniem: Poſzánowam/ Arno, veneror, honore afficio, magnifacio. Volck Sss3v.

poszanować kogo w czym: Othuſz iako ynſzym ſzwiętym męzom nyefolgowal anÿ gich chczial wgich nyewynnoſczÿ{ach} poſzanowacz ArgWykład 40/113.

Iron. [kogo czym]: cżego ieſli mi powoli nie wyznaſz/ tedy wiedz że ćię ćiągnienim ſkoſztuię [...]: cżego nie doydęli ćiągnienim/ y palenim ćię nie poſzánuię: byś mi też pod rękámi vmrzeć miał. HistFort O8v.

W przen:
Zwrot: »ludzkich uszu poszanować«: zdáło mi ſie tą rázą nieco pofolgować: Godźiło ſie y ludzkich vſzu poſzánowáć. ŁaszczRecepta 106.]
2. Docenić coś, dobrze, właściwie potraktować [czego]: Nákoniec poſzánuymy y pożytkow ſwych w tey mierze/ ktore z Ruſkich kráiow/ iáko z obſitey śpiżárnie mamy VotSzl B3v.
[Przen: któremu [żywotowi] vſłużyć [bogactwa] przedſię nie mogą/ gdy go y ná ieden dzień przedłużyć nie mogą v kryſu przyſzłego/ nie poſzánuie áni dniá iednego/ nie pofolguie ſmierć bogátemu GilPos 283v.]
a. [Ostrożnie się obejść z czymś: roſtropnieſz ono wybieray coś vlał/ ábyś form niepokaźił/ [...] zwłaſzcżá gdy maſz w nie powtore lać/ ábowiem gdy ich poſzánuieſz/ możeſz wnie wiele kroć odlewać. SienHerb 603b.]

Synonimy: 1. poczcić, uważyć.

Formacje współrdzenne cf SZANOWAĆ.

Cf POSZANOWANIE, POSZANOWANY

AL