[zaloguj się]
[pdf]

POSZCZENIE (10) sb n

poszczenie (9), pościenie (1) BielKom.

o oraz pierwsze e jasne, końcowe e z tekstów nie oznaczających é.

Fleksja
sg
N poszczeni(e)
G poszczeniå
A pościeni(e)
L poszczeniu

sg N poszczeni(e) (3). ◊ G poszczeniå (2); -å (1), -(a) (1). ◊ A pościeni(e) (1). ◊ L poszczeniu (4).

Sł stp notuje, Cn s.v. post, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

Powstrzymywanie się od spożywania (pewnych) pokarmów ze względów religijnych; ieiunatio Vulg, Cn; ieiunitas Calep; apastia, inedia, ieiunium Cn (10):

poszczenie czyje (2): O poſſcżeniu milégo pana Iezuſa/ ij o pokuſách iego. OpecŻyw 36v; OpecŻywSandR nlb 2v.

Wyrażenia: »dzień poszczenia« (2): bo wnyey [Maryi] zadny czaſz nygdy nyebyl opuſzczon wnyey uſtauyczny był dzyen poſzczenya PatKaz III 147; WujJud 193v.

[»poszczenie postow«: Przykład/ o Poſzcżeniu Poſtow. HerbOdpow Pp7v marg.]

Przen: Niedojadanie, głód (6): [Niemoc mówi:] A ia ſwoie tákie przećiwnicżki/ Wetkam śmiele ná pośćienie wſzytki. BielKom C8; Y gdy iuż wielkie poſſcżenie było: thedy Páweł ſtoiąc miedzy nimi/ rzekł [...] Leop Act 27/21; Calep 501a; WujNT Act 27/21.
Szereg: »poszczenie i pragnienie« (2): O Poſzczeniu y o pragnieniu. GlabGad F6v, G żp.

Synonim: niejedzenie.

Cf NIEPOSZCZENIE, POST, POŚCIĆ

AL