« Poprzednie hasło: POTRZEBIZNO | Następne hasło: [POTRZEBIZNOWY] » |
POTRZEBIZNOŚĆ (1) sb f
Oba o oraz e jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
G | potrzebizności | |
A | potrzebizność | potrzebizności |
L | potrzebizności | potrzebizności(a)ch |
[sg A potrzebizność. ◊ L potrzebizności. ◊ pl G potrzebizności.] ◊ A potrzebizności. ◊ [L potrzebizności(a)ch.]
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).
Znaczenia
1. [To, że coś, czego w danym momencie brak, jest konieczne do osiągnięcia czegoś [czego]: W racze [...] mÿlosÿerdzÿa thwego poleczam ÿa [...] wszÿtkÿ sprawÿ moÿe, wszÿtkÿ potrzebÿznoszczÿ dusse moÿeÿ ÿ czala mego ModlKonst 170; ty drugye [prośby Modlitwy Pańskiej] tzterzy prośby ná potrzebiznoſć ninyeyſſego żywotá przyſlucháyą PańskModlWyłoż A4v.]
2. [Sytuacja wymagająca pomocy:
Zwroty: »potrzebizności mieć«: racż mie wybawić z vciſkow y z potrzebiznoſci tych ktore teraz mam Pozdraw G3v.
»w ([czyich]) potrzebizności(ach) opuścić« [szyk zmienny]: nie racz nasz opvsczicz wnaschich potrzebiznoscziach ModlKobiet 36; á gdy głod przeminął/ mátká ſámicá wroćiłá ſie do krucżęćia á chćiáłá mieć thowárzyſtwo ſnim/ ále ſámieć niechćiał dopuśćić/ wywodząc iáko go w potrzebiznośći opuśćiłá HistPonc K8v.]
3. Rzeczy potrzebne [na co]:
Szereg: »potrzeby albo potrzebizności«: Praeparare Hyemi necessaria, Nárządzić potrzeby álbo potrzebiznośći ná źimę. Mącz 280c.
Synonimy cf POTRZEBIZNA.
RS, KW