« Poprzednie hasło: POWCIĄGANIE | Następne hasło: POWCIĄGLIWIE » |
POWCIĄGANY (10) part praet pass impf
powciągany, powściągany (8), powściągan (2).
powciągany, powciągan (7), powściągan, powściągany (3); powciągan(y) KwiatKsiąż (6), SarnStat; powściągan(y) BielŻyw, RejZwierc, ModrzBaz.
o jasne; w formie złożonej a jasne, w formie niezłożonej pochylone.
sg | ||
---|---|---|
n | N | powściągåno |
pl | ||
---|---|---|
N | m pers | powciągani |
subst | powściągan(e) |
sg n N (praed) powściągåno (2). ◊ pl N m pers powciągani (7). subst powściągan(e) (1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
- Powstrzymywany, hamowany (zwykle o wielu)
(10)
- a. O osobach (8)
- b. O popędach i ich objawach (2)
powciągan(y) od czego (6): BielŻyw 31; A wielce [...] od tych grzechow powćiągani mayą być/ wkore [!] ye łatwie s przyrodzenia láta przywodzą KwiatKsiąż C4, C4v, D, D2. Cf podciągany od czego czym.
powciągany od czego czym (1): Ale iż niektórzy ináczéy tylko boiáźnią winy [...] niemogą bydź od tego powćiągáni: dla tego chcemy/ iż ieſli który ſzláchćic ięzyká ſwégo nie hámuiąc ſzláchćicá zháńbi [...]: tedy [...] niech zápłáći [...]/ ták iákoby ij zábił. SarnStat 238.
Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Mayą też być powćiągani iżeby w inſzich rzeczach należących ktemu żywotowi przeſmiernimi niebywali. KwiatKsiąż Dv.
W charakterystycznych połączeniach: powciągany od grzechow, od pospolitowania niewieściego, od szkaradności, od wszytkich nieskromności.
»powciągany i strzeżony« (1): A przeto y od wſzelakiey plugawośći/ y od przeklętey ſzkaradnośći/ maią być powćiągani y barzo ſtrzeżeni. KwiatKsiąż D.
powściągan czym (1): Przyrodzenie złe kiedy po ſwey woli Buia/ iuż cnotá by w ſrogiey niewoli. Gdy przyrodzenie powſciągano będzie/ Poććiwą cnotą/ iuż nie co chce gędzie. RejZwierc 223v.
Synonimy: hamowany, zatrzymawany, zawściągany.
Cf POWŚCIĘGAĆ
MC