« Poprzednie hasło: [POZAWDZIEWAĆ] | Następne hasło: [POZAWIERAĆ SIĘ] » |
POZAWIERAĆ (2) vb pf
o oraz pierwsze a jasne, e pochylone.
Fleksja
praet | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | m pers | pozawiérali |
imperativus | |
---|---|
pl | |
2 | pozawiéråjcie |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by pozawiéråł |
impersonalis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
praet | pozawiéråno | |||||
participia | ||||||
part praet act | pozawiéråwszy |
praet 3 pl m pers pozawiérali (1). ◊ [imp 2 pl pozawiéråjcie.] ◊ con 3 sg m by pozawiéråł (1). ◊ [impers praet pozawiéråno. ◊ part praet act pozawiéråwszy.]
Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.
Znaczenia
- 1. Zamknąć wiele
(2)
- Przen (1)
- 2. [Zamknąć wielu w jakimś miejscu bez możliwości wyjścia]
1. Zamknąć wiele [co (pl)] (2): [Cżerwiom iáko zboża bronić: [...] Weźmi ſoku Serywſkiego/ oliwnego ſoku/ [...] śiárki/ prochu Rogu Jeleniego/ [...] á cżyń tym kurzenie przy zbożu pozáwierawſzy [domyślnie: drzwi]/ od tego dymu wyzdycha Cżerw zbożny. SienHerb 580a.]
Zwrot: »forty, [bramy, furtki] pozawierać« (1): [panowie Polscy chcieli oddać Gwilelma Rakuskiego w małżeństwo z królewną Edwigą] Ale gdy vſłyſzeli iż Iágiełło iedzye/ niźli pokłádźiny były/ wyrzućili Gwilelmá z zamku y forthy pozáwieráli. BielKron 381 [idem [StryjPocząt]]; [StryjKron 474; StryjPocząt 305].
Przen (1):
Zwrot: »[komu] paszczeki pozawierać« (1): Y owſzem temu mocnie wierzę/ żeby [Bóg] y lwom páſzcżeki pozáwierał/ gdyby ktory z wiernych miedzy nie wrzucżony dla wiáry był CzechRozm 115.
2. [Zamknąć wielu w jakimś miejscu bez możliwości wyjścia; recludere Vulg [co (pl) gdzie]: á dwie krówie oćieloné/ [...] záprzężćie do wozá/ á ćielętá ich pozáwiérayćie domá. WujBib 1.Reg 6/7.]
Synonim: pozamykać.
Formacje współrdzenne cf 1.ODEWRZEĆ.
JR