[zaloguj się]
[pdf]

PRYSZCZEL (2) sb m

-él- (1), [-el-].

Fleksja
sg pl
N pryszcz(e)l pryszczele
A pryszczéle

sg N pryszcz(e)l (1). ◊ pl [N pryszczele.] ◊ A pryszczéle (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde także XVII w. (z Cn).

1. lek. Wrzód twardy kiłowy (ulcus durum lueticum); vesica Vulg; pustula, pusula Cn (1):

W połączeniu szeregowym (1): Ponieważ [syfilis] ieſt chorobá przyrzutna/ [...] wſzyſtki przednieyſzé częśći/ zápala y záraża: [...] ták/ iż wſzyſtko práwie ćiáło/ iádowitym ſmrodem ziąwſzy/ wnętrznych bólów nie wyliczáiąc/ po wiérzchu/ wrzódy/ guzy/ kroſty/ liſzáie/ dźiury/ pryſzczéle/ świérzby/ z wielkim vłomkiem zdrowia czyni. Oczko [40].

[Wyrażenie: »pryszczele nadęte«: bo będą ná ludźiách y ná bydlętách wrzody/ y pryſczele nádęté [ulcera et vesicae turgentes] po wſzytkiéy źiemi Aegyptſkiéy WujBib Ex 9/9 (Linde).]
[Szereg: »wrzody i pryszczele«: WujBib Ex 9/9 cf Wyrażenie. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]]
2. Żylak (varices); żylaki goleni (varices cruris) (1): Varix, zyla zervana vel prisczel BartBydg 165b.

Synonimy: 1. krosta, pryskiel, pryszcz.

MPi