Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PRZECIWKO

Następne hasło: PRZECIWNA »

PRZECIWKOĆ (4) praep

e oraz o jasne.

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

Cum D (4)
- 1. Wskazuje na obiekt działań agresywnych, wrogich i zgubnych w skutkach (3)
  - a. Wskazuje na osobę, której władzy nie chce się uznawać (1)
- 2. Wskazuje na osobę, której się zarzuca coś złego, którą uważa się za winną (1)

Cum D (4):

1. Wskazuje na obiekt działań agresywnych, wrogich i zgubnych w skutkach (3): A przećiwkoć to temu fundámentowi [tj. nauce Chrystusa] ták mocnie záłożonemu/ żadne brany piekielne [...] nie mogą nic RejPos 301.

Połączenie: »przeciwkoć ... przeciwko« (1): Przećiwkoć niemu [Aaronowi] [in eum] ſię wzruſzyli ludźie obcy/ á przez zazdrość powſtáli przećiwko niemu ná puſzczy męzowie BibRadz Eccli 45/21.

a. Wskazuje na osobę, której władzy nie chce się uznawać (1):

Połączenie: »przeciwkoć ... przeciw« (1): Iáko nie bes przycżyny Moyżeſz mowił: nie przećiwkoć nam ty ſzemránia ſą/ ále przećiw Pánu. CzechRozm 56v.

2. Wskazuje na osobę, której się zarzuca coś złego, którą uważa się za winną (1):

Z nadrzędnym rzeczownikiem (1): O mniéć Paweł napiſáł/ przećiwkoć mnie ſkaſń vczynił MurzHist R4.

Cf NAPRZECIW, NAPRZECIWKO, PRZECIW

MFr