« Poprzednie hasło: PRZEDNIEJSZOŚĆ | Następne hasło: PRZEDNIOŚĆ » |
PRZEDNIK (1) sb m
e prawdopodobnie jasne (tak w przedni).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | przednicy | |
G | przednik(o)w | |
I | przedniki(e)m |
sg I przedniki(e)m. ◊ [pl N przednicy. ◊ G przednik(o)w.]
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
Ktoś ważniejszy, wyższy w hierarchii, stojący na czele:
a. [Dostojnik:
Wyrażenie: »przednicy koronni«: Dignitarze y Przednicy Koronny Pobór A3.
Szereg: »dygnitarze i przednicy«: Pobór A3 cf wyżej.]
b. Przełożony, zwierzchnik: ZapMaz VII Z 23/368; [Przednicy Zupni y Celni. Pobór A4; Że każdą sobotę szychtmistrz, huttmani, płoczkowie, rosztarze, lenszofnicy wszyscy schafarze, ktorzy w swey mocy robotniki maią, od każdego dwa halerza wziąć maią. Ci wszyscy przednicy od robotnikow przy płacy po dwu halerzach brać maią, [...] A te pieniądze maią być dla ubogich niemocznych pachołkow OrdunekGórn 39].
c. [Przywódca; tu z odcieniem pejoratywnym: prowodyr, herszt:
Szereg: »przednik a herst«: Iżby też iego K.M. tych przednikow kilko w thym ſwoiem kroleſtwie á thych herſkow [!] ktorzi ſię tey ſwiętey Ewángeliey chwytáią [...] tákież dał o gárdło przipráwić WergerRej P3v.]
Synonimy: a. dygnitarz; b. przełożony; c. herst.
ZCh