[zaloguj się]
[pdf]

PRZEDZEJ (8) av

przedzej (5), przedzyj (3); przedzej GrzepGeom (2), RejPos, BudBib, SkarŻyw; przedzyj MurzHist, MurzNT (2).

Pierwsze e jasne, drugie pochylone.

Sł stp: przedziej, Cn notuje, Linde XVI w.

1. Uprzednio, wcześniej, prędzej, przedtem, najpierw; primum, prius PolAnt, Cn (7):
a. O czasie (5): obłudny człowiecze wyimi przedzyi trám zoka ſwégo/ a tedy przeirzyſz ku wyięćiu trzáski zoka brata ſwégo MurzNT Matth 7/5, 46; [Abowiem ktory zwás chcąc zbudowáć wieżę nie rozrachuje przedzyi nakładu MurzNT Luc 14/28 (Linde), Matth 8/21].

Połączenia: »przedzej .... nie ... jedno gdyby« (1): iż pokuſa oná y niemoc przedzey ſię zlecżyć nie mogłá/ iedno gdy by ią lekárzowi to ieſt Stárſzemu ſwemu oznaymili SkarŻyw 14.

»przedzej niżli« = zanim (1): Lec wám Bóg/ rzécz taką we mnie okázał/ przedzyi niſzly do piekła s ſtąpię/ abych wám był na przykład MurzHist Iv.

Szereg: »chociaż przedzej abo chociaż pośledzej« (1): A żaden rzec nie może Pánu ſwemu/ przecż on ták rownie káżdemu/ w tey winnicy ſwoiey prácuiącemu/ iednáką zapłátę zoſtáwować racży/ nic przed ſię nie biorąc/ ni zacnośći ſtanow/ áni też cżáſow/ chociaż ktho przedzey/ ábo chociaż poſledzey vda ſie do tey ſwiętey winnice Páná ſwoiego RejPos 58v.
b. O kolejności w tekście; primo loco Cn (2):
α. Poprzednio (2): ták iż we wſzytkim Lanie/ będźie Pólek wſzytkich ſześć tyśięcy dźiewięć ſeth y dwánaśćie Pólek/ 6912. połowicą mniéy bez máłá/ á niż w ónym coſmy przedzéy o nim mieli. GrzepGeom M4v.

Połączenie: »przedzej ... a potym« (1): O Włóce przedzéy powiém/ iáko w Mázowſzu mierzą: á potym o łanie/ iáko mierzą w Polſzce. GrzepGeom I3.

β. [Na początku: Święty Lukáſz dwoie kśięgi piſał/ naprzod Ewangelią [...]/ potem ototy niniéiſzé dźieiów apoſtolskich/ ktoré poczynaiąc przedzyi krotcé wſpomina to co w pierwſzich wypiſał MurzNT II 1 marg.]
2. W szybszym tempie, szybciej (1): [My zaś ſzedwſzy przedzyi do okrętu [Nos autem progressi ad navem] puściliſmy się do Aſſu MurzNT Act 20/13.]

Połączenie: »przedzej ... niż« (1): Sktorych [piór] ácz ſię iedno podniosło ále nátychmiaſt vſtało. Tákże y drugie przedzey vſtały niſz pierwſze [velocius quam priores non comparuerunt]. BudBib 4.Esdr 11/27.

a. [Możliwie najszybciej, jak najszybciej [cum imp]: Moue te ocius. Ruſſay ſie przedzey TerentMatKęt C2, D8v.]

Synonimy: 1. naprzod, pierwej, poprzod, przedtym; 2. prędko.

RS