« Poprzednie hasło: PRZEGLEJTOWAĆ | Następne hasło: PRZEGLĘDAĆ » |
PRZEGLĘDACZ (2) sb m
przeględacz (2), [przeglądacz].
e prawdopodobnie jasne (tak w prze-); a jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | przeględacz |
D | przeglądaczowi |
I | przeglądacz(e)m |
sg N przeględacz (2). ◊ [D przeglądaczowi. ◊ I przeglądacz(e)m.]
Sł stp brak, Cn: przeględacz s.v. wizytator, Linde XVI w.
Znaczenia
1. Ten, kto bada, rozważa; considerator, exquisitor, perquisitor Calep (2): Considerator – Przegliedacz. Calep 246b, 789a.
2. [Ten, kto sprawdza, kontroluje (tu: Bóg jako sędzia świata); inspector, lustrator, visitator Cn:
Ze zdaniem dopełnieniowym: Pan Bog ieſt przeglądácżem kto iáko rozdáie/ A on ieſt ſam/ Co zá to płáći y oddáie ProtJałm 4 (Linde).]
3. [Ten, kto przegląda się w lustrze: Nadobnie tu też w Epiſtole Iákub ſwięty okázuie/ oſzukánie thych ktorzy tylko ſłucháią ſłowá Bożego/ [...] ále ſerce ich dálekie ieſt od niego/ [...] że podobni ſą onemu cżłowiekowi/ ktory ſie przegląda w źwierciedle/ á oglądawſzy/ odchodzi y wnet zápomina iákowy ieſt. [...] ábyſmy ich nie náſládowáli [...] y też onych ktorzy tylko w vſciech máią á w vſzoch nabożeńſtwo pozwirzchnie/ ále vcżynkámi á rzecżą przą ſie Páná/ podobni onemu przeglądácżowi/ kthory obacżywſzy plugáwość ſwoię/ nie chce pomnieć iey omyć GilPos 100v.]
Synonimy: 1. rozważacz; 2. stroż.
MP