[zaloguj się]
[pdf]

PRZEJEŻDŻAĆ SIĘ (8) vb impf

sie (6), się (2).

-zdz- (3), -żdz- (3), -żdż- (2).

Teksty nie oznaczają é; pierwsze e prawdopodobnie jasne (tak w prze-); a jasne.

Fleksja
inf przejeżdżać się
indicativus
praes
sg
3 przejeżdżają się
praet
sg
3 m przejeżdżåł się
imperativus
sg
2 przejeżdż(a)j się
conditionalis
sg
3 f by się przejeżdżała

inf przejeżdżać się (1). ◊ praes 3 sg przejeżdżają się (1). ◊ praet 3 sg m przejeżdżåł się (3). ◊ imp 2 sg przejeżdż(a)j się (1). ◊ [con 3 sg f by się przejeżdżała.] ◊ part praes act przejeżdżając się (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Jechać, jeździć (8):
a. W jednym kierunku: kierować się do określonego celu (4): Bowiem oni [Kozacy] tilko łupem żywiąc nikomu nie ſą poddani, poſzeſci, po dzieſiąci cżaſem, dwadzieſcia albo trzidzieſci w rocie przeiezdzaią ſie MiechGlab 41; Gdy ſie przeiezdzał [Exiens] Alexander weſpołek z Efeziuſem philozophem przyacielem ſwym/ y ze dwunaſcią pánicow [...]/ przykazał też Rycerzom ſwym áby o koniech mieli pracą pilną. HistAl Bv.

przejeżdżać się po czym (1): y przepráwiwſzy ſię [transivit] przez Eufráth przeieżdżał ſię po gornych kráinach BudBib 1.Mach 3/37.

przejeżdżać się dokąd (1): ARmenius mąż wielki gdy z zacnym Iazonem/ Do Kolchis ſie przeieżdzał s ſławnym mężem onym/ [...] PaprPan Lv.

[Zwrot: »przejeżdżać się [jaką] drogą«: którzy [ludzie robotni] odkupując roboty, które powinni do folwarku zamkowego, że się im daleko przejeżdżać i złą drogą [...], dają w rok per fl. 2 LustrRus 48.]
b. Tam i z powrotem, zwykle dla przyjemności; discurrere HistAl, Cn; circumvectari, commeare, invisere, obequitare, occursare, peragrare, spatiari, volitare Cn (4):

przejeżdżać się po czym (1): FalZioł V 65 cf »na łow się przejeżdżać«.

[przejeżdżać się w czym [= w środku lokomocji]: k temu zamecżkowi ma zwycżay Andolon gdy o domu ieſt pod wiecżor ſie w barce przeieżdżáć. HistFort O6.]

[przejeżdżać się dokąd: Lecz się nam zda, aby się jej [matce Mikołaja Rudego] jednak dwa dwory postąpieły, ktore by sobie obrała, żeby w jednym mięszkała, a do drugiego iżby się animi gratia podczas przejeżdżała ListyPol II 1549/235, 1548/81; HistFort O6.]

W połączeniu szeregowym (1): tedy ſie im bedzie ná czas godziło albo iakmiarz odpocżywać/ albo ſię polekku przeieżdzać/ albo ſię rozkoſznie przechadzać KwiatKsiąż P2v.

Zwroty: »na łow się przejeżdżać« (1): RVſzanie twe á przechadzanie: niechay bedzie ku roſkoſzy/ vſtawnie ſie przechadzay/ á na łow wſzelki przeieżdżay ſie/ po leſiech/ po gorach/ po polu FalZioł V 65.

»i tam i sam się przejeżdżać« = huc illucque (a. et illuc) discurrere HistAl, Cn; commeare (ultro citroque), obequitare, occursare Cn (2): A Alexander y tam y ſam ſie przeiezdzáiąc/ rycerze ſwoie poſilał HistAl H7, M6.

Szereg: »przechadzać się a ([abo]) przejeżdżać się« (1): FalZioł V 65; [i to, gdzieby się jej kro⟨lewska⟩ m⟨iłość⟩, przejeżdżać abo przechadzać gdzie raczyła, żeby we wszytkim wielka zewsząd opatrzność była zachowana ListyPol II 1548/123]. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

Synonimy: a. kierować się, udawać się.

Formacje współrdzenne cf JECHAĆ.

RS