[zaloguj się]
[pdf]

PRZEJĘCIE (5) sb n

Pierwsze e jasne, końcowe pochylone.

Fleksja
sg
N przejęcié
G przejęciå

sg N przejęcié (3); -é (1), -(e) (2). ◊ G przejęciå (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

I. W znaczeniu czynnościowym (3):
1. Schwytanie po poszukiwaniach lub pościgu, zatrzymanie, przechwycenie (2): Abowiem Hiſtykus kſiążę Greckie poſłáło do kſiążęciá ich ták táiemnie poſłá dla iákiego przeięcia [tj. na wypadek, gdyby został schwytany]/ ogoliwſzy poſłowi głowę/ wytłocżył ná ſkorze piſmo/ by od krolá Perſkiego odſtąpili BielKron 116v; Interceptio, Przechwycenie Przeyęcie. Przeſzpiegowánie. Ut, Intercipit fugientem servum, vciekáiącego sługę przeſzpiegował. Mącz 36a.
2. Wzięcie tego, co poprzednio należało do kogo innego, odebranie; interceptio Calep, Cn (1): Interceptio [...]. Ademptio, aversio – Przeięczię. Calep 550a.
II. Nadmiar, przesada (2):
Wyrażenie przyimkowe: »krom przejęcia« = tyle, ile trzeba (1): Licere simplum solvere, Króm przeyęcia zápłáćić co ſpráwiedliwo á słuſzno yeſt dáć. Mącz 394b.
a. Hiperbola, przesadnia (1): Hyperbole, Latine superlatio vel superiectio, Przeyęcie/ przewżzęcie [!] gdy przeymuyemy rzecz słowy nád miárę y nád podobieńſtwo/ to yeſt/ álbo názbyt wielka álbo názbyt máła. Mącz 160d.

Synonimy: I.1. przechwycenie, wzięcie; II.a. hiperbola, niepodobieństwo, przewzięcie.

Cf PRZEJĄĆ

RS