Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PRZEŁOMIĆ SIĘ

Następne hasło: PRZEŁOMIKAMIŃ »

PRZEŁOMIENIE (4) sb n

Pierwsze i drugie e oraz o z tekstów nieoznaczających é oraz ó lub oznaczających niekonsekwentnie; pierwsze e prawdopodobnie jasne (tak w prze-); końcowe e pochylone.

Fleksja

	sg
N	przełomienié, -é, -(e)
I	przełomieni(e)m
L	przełomieniu

sg N przełomienié (2); -é (1), -(e) (1). ◊ I przełomieni(e)m (1). ◊ L przełomieniu (1).

Sł stp notuje, Cn, Linde brak.

Znaczenia

I. Rzeczownik od „przełomić” (2)
- 1. Rozdzielenie czegoś siłą na części, na kawałki; też zniszczenie (1)
- 2. Pokonanie w dyskusji (1)
II. Rzeczownik od „przełomić się”: złamanie się (1)
III. Otchłań, rozpadlina (1)

I. Rzeczownik od „przełomić” (2):

1. Rozdzielenie czegoś siłą na części, na kawałki; też zniszczenie (1): Infractio. Fractio, ruptura, corruptio – Przełomienię. Calep 534b.

2. Pokonanie w dyskusji [kogo] (1): Zwątpiwſzy Ceſarz o ich [biskupów katolickich] przełomieniu: wypędziwſzy ie niepocżćiwie z páłacu/ wſzytkich z ziemie wywołał SkarŻyw 300.

II. Rzeczownik od „przełomić się”: złamanie się (1): Fractura – Przełomienie. Calep 433b.

III. Otchłań, rozpadlina (1): Dam też ogień ná Micraim/ ſtękáiąc ſtękáć będzie Sin/ Alekſándryia lepak będzie przełomieniem [erit ut scindatur]/ á do Nofu (przyidą) nieprzyiaćiele we dnie. BudBib Ez 30/16.

Synonimy: I.2. przedysputowanie, przekonanie; III. otchłań, przepaść.

Cf PRZEŁOMIĆ

SBu