« Poprzednie hasło: [PRZESTAJAĆ] | Następne hasło: (PRZESTAJNIE) » |
PRZESTAJĄCY (7) part praes act
e oraz a jasne.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | przestający | f | N | przestającå |
A | A | przestającą |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | przestając(e) |
A | m pers | przestając(e) |
I | m | przestając(e)mi |
sg m N przestający (2). ◊ f N przestającå (1). ◊ A przestającą (1). ◊ pl N subst przestając(e) (1). ◊ A m pers przestając(e) (1). ◊ I m przestając(e)mi (1).
Sł stp: przestajęcy s.v. przestajać, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. 1. przestać.
Znaczenia
1. Nierobiący czegoś więcej lub nietrwający w dalszym ciągu (3): Desistens, Przeſtáyący/ odſtáyący. Mącz 396d.
a. O ludziach: kończący jakieś działanie; w funkcji rzeczownika [cum inf] (1): ale to maią czinić co pan Bog ym przikazał/ wierzące á grzeſzić przeſtaiące rozgrzeſzac á ych ſumnienie rozwiezowac SeklKat X2.
b. O chorobie: nieciągły, okresowo mijający (1): Kiedy pod ſkorą częſto ſye ćiáło ruſza/ z ſtropienim y z nieiákim zápalánim: Ograżkę przeſtáiącą známionuie. to ieſt/ Trzećiaczkę álbo Czwartaczkę. SienLek 20v.
2. Poprzestający na czymś, zadowalający się czymś [na czym] (2): Contentus [...], Przeſtáyacy [!] ná czym. Mącz 447a; mięſá [...] dał im Pan Bog bárzo wiele/ gdy iarząbki ktore do nich Pan Bog przypędził/ zbierali cáły mieſiąc [...]. ále przypłáćiły roſpuſtne gęby á poſtu niemiłuiące/ y ná oney drogiey zniebá mánnie nieprzeſtáiące. Bo ieſzcże mięſo tkwiáło w zębách ich/ á gniew Boży pobił ie SkarŻyw 484.
3. Z przeczeniem; w funkcji przymiotnika: wieczny, nieprzerwany (2): A tedy anyely nyeprzeſtayączemy gloſy chwalą czynyly ſtoyącz przed thronem boſkyem PatKaz II 50v; przez Páná náſzego Iezuſa Chryſtuſa/ ktoremu z Oycem y z Duchem S. nieprzeſtáiąca cżeść ná wiek wiekom A⟨men⟩. SkarŻyw 374.
LWil