[zaloguj się]
[pdf]

PRZEZNANIE (2) sb n

Oba e oraz a jasne.

Fleksja
sg
N przeznanie
G przeznaniå
L przeznaniu

sg [N przeznanie.] ◊ G przeznaniå (1). ◊ L przeznaniu (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).

1. Pojęcie czegoś, zrozumienie; anticipatio, praenotio Cn (1):

przeznanie czego (1): że mi ſie doſić od V M. pana mego Miłoſciwego kwoli ſtało, cżego ia nigdy zaſłużyć niemogę, tylko że to wkładam na nawyłſzą [!] znierownałą mądroſć, ktora zprzeznania bytnoſci wſzelkiey [...] doſtatecżnie odpłacza BielŻyw nlb 3.

[Szereg: »przeznanie abo wiadomość«: ále iż ty ſam znaſz ſie do tego/ że to nie ieſt własny wykład [przetłumaczenie łac. praescientia opatrznością]/ gdyż iáko ſam powiádaſz (Na właſnié y [lege: Nawłaſniéy] znaczy przeznánie, ábo wiadomość, á nie opátrzność) ŁaszczRecepta 50.]
2. Przedwieczne boże postanowienie (1):
Wyrażenie przyimkowe: »w przeznaniu« (1): [bił Chriſtus przet ſwiátá ſtworzeniem w przeznániu przet Abráhámem FarnZnaj 128v.]
~ Wyrażenie: »w Bożym przeznaniu« (1): iáko Dioniſius mowi w Bożym przeznániu ták poſtánowiono/ żeby ſię ták ſtáło. CzechEp 414. ~

Synonimy: 1. pojęcie, poznanie, zrozumienie; 2. przeźrzenie, zamierzenie.

DDJ