[zaloguj się]
[pdf]

PRZYKRZYĆ (6) vb impf

Fleksja
inf przykrzyć
indicativus
praes
sg pl
1 przykrzę
2 przykrzysz
3 przykrzą
conditionalis
sg
1 m bych przykrzył
3 m by przykrzył

inf przykrzyć (2). ◊ praes 1 sg przykrzę (1). ◊ 2 sg przykrzysz (1). ◊ [3 pl przykrzą.] ◊ con 1 sg m bych przykrzył (1). ◊ [3 sg m by przykrzył.] ◊ part praes act przykrząc (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

1. Wywoływać w kimś niechęć, odrazę, obrzydzenie do kogoś a. czegoś; gignere fastidium, nauseare Mącz [komu; w tym: [kogo], co (3)] (4): Mącz 145d; Iák Oćiec dobrotliwy/ Co ſię okrutnym/ ſynowi złoſnemu Stáwi: złość przykrząc iemu: Mnie karzeſz/ lutośćiwy GrabowSet C4v.
Zwroty: »sobie przykrzyć« = wzbudzać w sobie niechęć, odrazę (1): Tibi ipsi nauseas, Sam ſobie przikriſz [!]/ brzidźiſz. Mącz 242d.

[»[czym kogo] sobie przykrzyć« = zniechęcać kogoś do siebie: ktorzy [...] vſtáwicżnemi podatki poddáne ſobie przykrzą/ nietylkoć tákowi v poſpolitego cżłowieka zazdrość ſobie iednáią/ ale owſſem w iawną nienawiść á w nieprzijazń przychodzą LorichKosz 32v.]

Szereg: »przykrzyć, (a) brzydzić« (2): Nauseare aliquid alicui, Przikrzić á brzidźić komu co. Mącz 242d, 242d.
2. Stawać się przykrym dla kogoś wskutek narzucania się, natręctwa, naprzykrzać się [komu w czym] (1): Pisałem mu był niechciałli by był okowale [n-loc] wkontrakt iaki znim wnisc niemąm nato directum responsum radbym gomiał iednaktak abych Panu Kanclerzowi niwczym nie przykrzył. ActReg 81.
3. [Przykro coś odczuwać, znosić coś niechętnie:
Zwrot: »sobie przykrzyć [co]«: Wszytcy krześciani tę naukę mają mieć, aby sobie żaden nie przykrzył tej porady, którą słyszy od bliźniego swego. Kaz 45.]
4. Czynić coś szorstkim, chropowatym (1): Aspero, Przikrzę. Chropowáto czinię. Mącz [18]a.

Formacje współrdzenne: naprzykrzyć się, przykrzyć się, sprzykrzyć, sprzykrzyć się, uprzykrzyć, uprzykrzyć się; uprzykrzać się.

MP