[zaloguj się]
[pdf]

PRZYMNOŻENIE (12) sb n

-enie (11), -ęnie (1).

o oraz pierwsze e jasne; końcowe e pochylone.

Fleksja
sg
N przymnożenié
G przymnożeniå
A przymnożeni(e)
I przymnożeniém

sg N przymnożenié (3); -é (2), -(e) (1). ◊ G przymnożeniå (4). ◊ A przymnożeni(e) (1). ◊ I przymnożeniém (4); -ém (3), -(e)m (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. s.v. przymnożyć.

Zwiększenie, powiększenie; augmentum Calag, Cn; auctus Calep, Cn; incrementum Cn [w tym: czego (8)] (12): Mehrung. Przymnozęnie. Augmentum. Calag 346a; Blapsigonia, quasi prolis detrimentum – Chibięnie prżimnozenią. Calep 133a, 114b, 115a.
a. O ilości lub wartości materialnej (3): Ale tego tem pocżćić/ ktory ábo dla przymnożenia bogactw [qui vel opum augendarum]/ ábo dla doſtąpieuia [!] władze/ ábo dla okázowánia zacnośći/ Vrzędu prágnie ModrzBaz 44; SarnStat 101; [Izali on [król] nie więcej by myślił o przymnożenie wojska i o usypanie wału, o straży pilnyj, o zbroi i o inszych rzeczach rycerskich, ktoremi by mogł nieprzyjaciela odeprzeć? NieuwiarŚm 78].

przymnożenie komu (1): KV reformowániu Akádemiiéy Krákowſkiéy mátki náſzéy/ y dla przymnożenia prowentów Lektoróm [proventibus Lectorum augendis JanStat 222]/ y przyzwánia z inąd/ Lektorum y dwiemá Profeſsoróm [...] kśiądź Arcybiſkup Gnieźnieńſki/ [...] obiecał [...] ſto dukatów we złoćie SarnStat 197.

b. O abstraktach (3): Gdy w onym żywoćie dwie lećie przemieſzkał: ſerce ſię iego Bogá pełne ná przymnożenie więtſzey miłośći Boſkiey tym ſpoſobem rozgorzáło. SkarŻyw 542; LatHar 234; mnożyłá ſię wemnie miłość przećiw iego naświętſzéy miłośći z przymnożeniém wſzelákich pobożnych chrześćiáńſkich cnot. SiebRozmyśl G3.
c. O terytorium (1): [bo by z Moſkiewſkiego záras y pokoy y przymnożenie Páńſtwá y wiele inſzych pożytkow Rzeczypoſpolitey wźiąćby ſie muſiały. Sentencja D.]
Wyrażenie: »granic przymnożenie« (1): A iuſz nie ták dla łupow iák dla rozſzerzenia Páńſtwá/ y gránic ſpolną mocą przymnożenia/ Náiezdzáli do Ruśi StryjKron 250.
d. O zdrowiu (1): Ia záśię [....] nie przeſtánę Páná Bogá prośić niegodna/ áby W.K.M. z przymnożeniém zdrowia dobrégo długo á fortunnie nam pánowáłá SiebRozmyśl A2.

Synonim: przydanie.

Cf PRZYMNOŻYĆ

MN