[zaloguj się]
[pdf]

PRZYWODCA (1) sb m

przywodca, [przywojca].

Teksty nie oznaczają ó.

Fleksja
sg pl
N przywodce
G przywodziec
D przywodc(o)m
I przywojcą

[sg I przywojcą.] ◊ pl N przywodce. ◊ [G przywodziec. ◊ D przywodc(o)m.]

Sł stp: przywodca, przywodźca, przywojca, Cn brak, Linde: XVII – XVIII w.: przywojca oraz XVII(XVIII) w.: przywodca.

1. [Dowódca: Tego kleynotu vżywał on Bábińſki mąż ſławny/ ktory był ſławnym przywoycżą v Konſtántego X. Oſtrowſkiego. PaprGniazdo 1130; O inych rzeczach wedle przypadku i potrzeby, [...] edykty się czynić będą i nauka przywodcom i rotmistrzom będzie dawana. UstWojsk 1593/351.

przywodca nad kim: Podoba się też nam zdanie WM, żebyśmy dworzany nasze litewskiego narodu obrócili do wojska, dla przywodziec i poruczeństwa nad ludźmi ListyZygmAug 1564/472.]

2. Ten, kto prowadzi, wskazuje drogę [czyj dokąd]: ktorzy [Psenka i Tarło] będąc wiádomi iáko oyczycy położęnia mieyſc/ y ſpraw polſkich/ potaiemnie naiázdy Litewſkie przywodzili (marg) Przywodcze Litwy do Polſki Pſenká y Tárło. (–) StryjKron 437.

Synonimy: 2. dowodziciel, prowadnik, przewodnik.

MN