« Poprzednie hasło: [SAKRAMENTNIE] | Następne hasło: [SAKRAMENTOWNY] » |
[SAKRAMENTNY ai
Oba a jasne; e prawdopodobnie jasne (tak w sakrament).
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | f | N | sakramentnå | n | N | ||
G | sakramentn(e)go | G | G | sakramentn(e)go | ||||
D | D | D | sakramentn(e)mu | |||||
A | A | A | sakramentn(e) |
sg m G sakramentn(e)go. ◊ f N sakramentnå. ◊ n G sakramentn(e)go. ◊ D sakramentn(e)mu. ◊ A sakramentn(e).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
Przymiotnik od „sakrament” ‘obrzęd liturgiczny’:
1. Związany z sakramentem (tu wyłącznie o Eucharystii): Thák też gdy do niebá prziydziemy/ iuż nam vſługá Sákrámentna vſtánie/ ále pokarmem właſnym niebieſkim Synem Bożym będziemy thám náſycáni GilPos 40.
W przeciwstawieniu: »pospolity ... sakramentny«: Pan ſam chleb á wino wyłącżył y poſwięćił od vżywánia poſpolithego ku iedzeniu y piciu Sákrámentnemu GilPos 71v.
Wyrażenia: »chleb (i wino) sakramentne«: Ieſt ktory nam Teſtámentem ſwoim chleb y wino Sákrámentne ná ſwoiey ſwiętey wiecżerzy dárował/ ábyſmy tego ná drodze náſzego boiowánia tu żywąc vżywáli GilPos 315v; Grzegorz ſiodmy [...] przy podnoſzeniu chlebá Sákrámenthnego we dzwonek dzwonienie/ w puſzcze chlebá Sákrámentnego chowánie y do chorych noſzenie wymyſlił. GrzegŻarnTraktacik A3.
»jedzenie i picie sakramentne«: GilPos 71v cf W przeciwstawieniu.
2. Symboliczny:
Wyrażenie: »używanie sakramentne«: O tey iednocie vżywánia Sákrámenthnego Izráelcżykow s námi Krześćiány/ nadobnie wypiſuie Auguſtyn ſwięty GilPos 39v; Tym w zględem [!] nie ktorzy oycowie Melchiſedechá biorą ná figurę they tylko ofiáry/ to ieſt rozdawánia chlebá y winá/ wiernym Bożym/ ku vżywániu Sakrámentnemu. GilPos 315 marg.
Cf SAKRAMENTALNY, [SAKRAMENTOWNY], SAKRAMENTOWY]
MC