Ur. w r. 1520 prawdopodobnie w rodzinnym Karnkowie (ówczesny pow. Lipno, ziemia dobrzyńska, Wielkopolska); zm. w 1603 w Łowiczu. Pochodził z ubogiej rodziny szlacheckiej.
W latach 1539 – 1545 studiował w Akademii Krakowskiej (był uczniem Piotra Rojzjusza), potem prawo kanoniczne w Padwie. Zdobył doktorat obojga praw. Studia odbył dzięki pomocy stryja, biskupa kujawskiego Jana. W późniejszych latach odbył szereg podróży dyplomatycznych: do Wiednia (1567), Brandenburgii (1568), do Elbląga i Gdańska (1569). Był sekretarzem królewskim (naczelnikiem kancelarii w 1558), w 1564 przyjął wyższe święcenia kapłańskie; w 1567 został biskupem kujawskim, w 1582 arcybiskupem gnieźnieńskim, po śmierci Batorego był interreksem.