Ur. ok. r. 1520 w Gzikowie (a. Zdziebędowie) (ówczesny pow. Sieradz, woj. sieradzkie, Wielkopolska); zm. ok. 1587 w Miłkowicach. Pochodzenie szlacheckie, z rodu Zajączków h. Świnka, osiadłego w Sieradzkiem. Dziad po nabyciu wsi Mączniki zaczął używać nazwiska Mączyński.
Kształcił się na dworze biskupa poznańskiego, Sebastiana Branickiego, który go wysłał na dalsze studia za granicę. Zapisał się najpierw na uniwersytet w Wittenberdze (1543), gdzie słuchał Melanchtona, potem był uczniem wybitnego filologa i leksykografa P. Dasypodiusa w gimnazjum J. Sturma w Strasburgu; następnie słuchał wykładów w Paryżu, Zurychu (1546), w Padwie (1547 – 1548). Opanował język łaciński, grekę, niemiecki, zdobył też pewną znajomość francuskiego, włoskiego i hebrajskiego. Po powrocie do kraju został notariuszem kancelarii królewskiej w Wilnie (1551 – 1552), ze specjalnym przeznaczeniem do listów łacińskich. Następnie – do r. 1565 – pracował jako sekretarz Mikołaja Radziwiłła Czarnego. Wiosną 1564 r. wyjechał do Królewca, aby osobiście dopilnować druku swego Słownika, którego rękopis był już gotowy w 1546 r. Sandecki-Malecki wykonał część korekty słownika. W 1565 r., po śmierci Radziwiłła przeszedł na arianizm; osiadł w rodzinnym Zdziebędowie. Przyjaźnił się ze Skaligerem, Sigoniusem, Ursinem, Modrzewskim i Kochanowskim.