[zaloguj się]
[pdf]

BICZOWANIE (46) sb n

o oraz a jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie); e pochylone.

Fleksja
sg pl
N biczowanié
G biczowaniå
D biczowaniu
A biczowanié biczowaniå
I biczowani(e)m, biczowanim
L biczowaniu

sg N biczowanié (9); -é (2), -(e) (7). ◊ G biczowaniå (8). ◊ D biczowaniu (4). ◊ A biczowanié (9); -é (2), -(e) (7). ◊ I biczowani(e)m (3) LatHar (2), WujNT (1), biczowanim SkarŻyw (2). ◊ L biczowaniu (7). ◊ pl A biczowaniå (4).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. s.v. biczować.

1. Rzeczownik od „biczowac”; diamastigosis, flagellatio Cn (36): Iezuſa milego okrotne bicżowanié OpecŻywSandR nlb 4v, s. 126 [2 r.], [127], 161; WróbŻołt L5, 37/18; KrowObr 218; Leop Ps 37/18, Ioann 19 arg; SkarŻyw 312; CzechEp 184, 248; ArtKanc E4; Mastigia Biczowanią godzen. Calep 642a; Iezu policżkámi/ poſzyikámi/ zeplwániem/ bicżowániem/ y koroną ćierniową ná rozlicżnych mieścách ſrodze vdręcżony/ zmiłuy ſię nád námi. LatHar 338, 81, 99, 266, 277, 317 (11); Ieſliż Páweł ś. áby biczowánia y śmierći vſzedł/ nic nie wątpił áppellowáć do Ceſárzá WujNT 498, Matth 20/19, Hebr 11/36; SiebRozmyśl C3, C3v, I2, I2v; SkarKaz 123a, 161a.

W charakterystycznych połączeniach: biczowanie okrutne (3), srogie.

W przen (1): O Panie Iezu námiloſciwſſy/ [...] Dáy mi bicżowaniá twégo/oyttzowſkiégo káraniá wdzięcżnie przyiątz OpecŻyw 128.
2. Rzeczownik od „biczować się”; diamastigosis, flagellatio Cn (9): Do tego ſłużą ludźiem pobożnym modlitwy/ poſty/ bicżowánie/ włośienice/ twárde legánie etć. WujJud 211; A ty nieodćinay ſobie cżłonkow ćiáłá ſwego [...] karz ie poſtem/ włośienicą/ bicżowánim/ pracą/ á niedopuſzcżay iego woley SkarŻyw 321, 82, 309 [2 r.], 460; WujNT 566.
Szereg: »dyscyplina to jest biczowanie; biczowanie abo dyscyplina« (1 : 1): Dyſcypliny to ieſt bicżowánia cżyniłá z innymi poſpołu SkarŻyw 160, 545.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Flagellatio. Gezſzlung. Biczowanie. Mymer1 35.

Synonimy: 1. bicie, chlustanie, chłosta, chostanie; 2. dyscyplina.

Cf BICZOWAĆ, BICZOWAĆ SIĘ

HG