[zaloguj się]
[pdf]

MEDYJATOR (12) sb m

e jasne, a pochylone; -or z tekstu nie oznaczającego ó; -or-.

Fleksja
sg pl
N medyjåt(o)r
G medyjåtora medyjåtor(o)w
D medyjåtorowi
A medyjåtora
I medyjåtorem medyjåtory
L medyjåtorze

sg N medyjåt(o)r (1). ◊ G medyjåtora (1). ◊ D medyjåtorowi (2). ◊ A medyjåtora (1). ◊ I medyjåtorem (1). ◊ L medyjåtorze (5). ◊ pl G medyjåtor(o)w (1). ◊ [I medyjåtory.]

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. praw. Przedstawiciel sądu uczestniczący w postępowaniu dowodowym odbieranie przysięgi, przesłuchiwanie świadków itp.) toczonym niebezpośrednio przed sądem (1): O Mediatorze, Arbitrze, ſpontè et iure dánym: y o Obermanie de vadibus, ná końcu naydźieſz w Práktyce SarnStat 803.
2. Rozjemca, sędzia polubowny (1): á zaż niewidźiſz [...] dla czego Ianá Herbortá/ Káſtellaná Lubáczowſkiégo/ brátá ich ſtárſzego/ Mediatorem Przemyſkiéy Ziemie zowiemy [...]: bo v niego brátem rodzónym ten człowiek ieſt/ który prawdę/ wiárę/ ſpráwiedliwość y pokóy/ miłuie. OrzQuin B4v; [Tuśmy [w sporze religijnym] zaś musili je jednać a medyjatory między jimi być. AktaSynod I 70].
3. Pośrednik, tu: o Chrystusie jako pośredniku między ludźmi a Bogiem (kwestia udziału w pośrednictwie poszczególnych osób Trójcy Św. i istoty tego pośrednictwa była ważnym elementem ówczesnych polemik religijnych) [pośrzednik ‒ mediator Cn] (10): OrzList f4v, h; [przodkowie] mięſzkáli w Kośćiele bez Frycyuſá: ználi Medyatorá bez Stánkárá ReszPrz 97.

Tytuł dzieła Stankara „De Trinitate et Mediatore Jesu Christo” i polemizującego z nim zaginionego dzieła Orzechowskiego „Mediator sive de ecclesia Christiana” [czyj: pron poss (5), ai poss (1)] (6): Iż tám w moim Medyatorze/ obaczył nieco Sztánkár z drugimi/ coby popráwić potrzebá OrzList g; y podobno náuczeńſzy Medyator náſz przećiwko Sztánkárowemu Medyatorowi OrzList g4v, g, gv, g4v.

Szereg: »medyjator albo pośrzednik« (1): y cżynią nas báłwochwálcámi/ potwarzáiąc/ iż ſobie inſzych medyatorow/ álbo pośrzednikow do łáſki Bożey ſzukamy/ okrom [...] Páná IEzu Chryſtá ReszPrz 35.

Synonimy: 2. arbiter, jednacz, oberman, rozjemca; 3. pośrzednik.

MM