[zaloguj się]
[pdf]

ROZJEMCA (11) sb m

rozjemca (10), rozdejmca (1), [rozejmca]; rozdejmca BibRadz.

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja
sg pl
N rozjemca, rozejmca rozjemcy
G rozjemc(o)w
A rozjemc(e)
I rozjemcą

sg N rozjemca (7), [rozejmca]. ◊ I rozjemcą (1). ◊ pl N rozjemcy (1). ◊ G rozjemc(o)w (1). ◊ A rozjemc(e) (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) błędnie: rozejmca – XVII(XVIII) w.

Ten, kto godzi, mediator; diaeteta, disceptator Calep, Cn; compromissarius, conciliator, existimator, irenarches, sequester Calep; causidicus PolAnt; arbiter Cn (11): Compromissarius – Roziemca, ktorego ſobie dobrowolnie obieſtronie, wibieraią, ij od ktorego appellowacz niegodzi ſzie. Calep 229b; Conciliator – Porownacz, roziemca. Calep 232a, 317b, 328b; [Arbiter, ein ſchidman. iednacz/ rozeznáwacz/ rozprawcá/ roziemcá. Volck 36; rozeymcá/ Arbiter Volck Xxx4].

rozjemca czego (1): Sequester – Roziemcza rzeczi ſpornei, na ktorego rozſątku obie ſtronie przeſtawaią, poruwnywacz. Calep 970b.

rozjemca czyj [G sb i pron] (2): Irenarches – Roziemcza ludzi pogniewanich. Calep 562b; OrzJan 50.

Szeregi: »jednacz, (i) rozjemca« (2): ZapWar 1548 nr 2669; Arbiter – Iednacz, roziemca na ktoregoſzie ſtronij ſpuſzczacą [lege: spuszczają]. Calep 87a.

»sędzia, (i) rozjemca« (3): Ty też Ezdráſzu według mądroſći Bogá twego w ktorey ieſteś biegłym poſtánow ſędźie y rozdeymce [iudices et causidicos] co by ſądźili wſzytek lud co ieſt za rzeką BibRadz 1.Esdr 7/25; Calep 389b; Tych iednák wſzyſtkich [żołnierzy, kmiotków, kapłanów] był Król ſędźią/ y roziemcą OrzJan 50.

Synonimy: arbiter, rozeznawacz, rozeznawca, rozprawca, rozsądca, rozsądzacz.

MN