[zaloguj się]
[pdf]

ODĘTY (10) part praet pass pf

o jasne.

Fleksja
sg
mNodęty fNodętå nNodęté
G Godęt(e)j G
D Dodętéj D
A Aodętą A
Iodętym I I
pl
N subst odęt(e)
G odętych
A m pers odęté

sg m N odęty (7). ◊ I odętym (2). ◊ f N odętå (2). ◊ [G odęt(e)j.] ◊ D odętéj (1). ◊ [A odętą.] ◊ n N odęté (1). ◊ pl N subst odęt(e) (1). ◊ G odętych (1). ◊ A m pers odęté (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.

1. Opuchły, nabrzmiały; wzdęty; turgidus Mącz, Cn; bullatus,extuberatus, inflatus, sufflatus, tumidus, turgiduius Cn (6): wnet ſie po ludzyech ſcżyniły pęcherze odęte BielKron 29v; Mącz 470a; Śledźiónie ſtwárdźiáłéy/ odętéy/ álbo oćiekłym bokóm/ R. Electuarij lenitiui/ dragm: ſex Oczko 37, 15.
Szereg: »odęty, natkany« (1):co ſie więc okaże/ kiedy ćiáło pełné plugaſtw/ odęté/ nátkáné/ oćiężáłé Oczko 12v.
[Przen: wdźiał ią [czapeczkę] pod ſwoy bieret/ nic ſie nie wſtydał odętey głowy HistFort N3.]
α. W funkcji rzeczownika (1):
Szereg: »opuchły, odęty« (1): widźiémy/ że piaſek morſki/ ſuchy przez ſie będąc/ opuchłeli/ odętéli/ wyſuſzyć więc może Oczko 18.
a. [O korze na drzewie:
Szereg: »odęty albo odewstały«: przeto gdyby obacżył ná ktorym mieścu [na drzewie] ſkorę odętą álbo odewſtáłą/ nalepiey ią odrzázáć Cresc 1571 311.]
2. Wypełniony powietrzem (o policzkach); maiący odęte policzki (2):
Wyrażenie: »odęta gęba« (1): Mastos, [...] Rurká álbo kurek v rur y zdroyów yákoby odęta gębá/ z których wodá wycieká. Mącz 210d.
Przen: Napuszony (1): Będźieſz ſię kłániał przed Niemcem odętym/ Iáko przed świętym. KlonFlis H2v.
3. Nastroszony (2): przetho go przezwáli Koſzyſko od włoſow odętych. BielKron 342; niechczę [...]/ iżby [Dworzanin] pochmurnym weźrzeniem/ poſtáwą ſrogą/ odętym wąſem/ ſthráſzyć miał GórnDworz D6.

Synonimy: 1. nadęty, nastorzony, natkany, opuchły; 3. nastorzony.

Cf ODĄĆ, ODĄĆ SIĘ, ODDĘTY

MM