[zaloguj się]
[pdf]

PODSPODNI (3) ai

podspodni (2), podespodni (1); podspodni MurzNT (2); podespodni (1) SienLek.

Oba o jasne; e prawdopodobnie jasne (tak w pode-).

Fleksja
sg
m Apodspodni
pl
G podspodnich

sg m A podspodni (3). ◊ [pl G podspodnich.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).

1. Znajdujący się pod czymś, poniżej czegoś, leżący u dołu, dolny (3): włoż ſámo mięſo w gárniec polewány/ vczyniwſzy w nim dźiurę we dnie/ y wſtaẃ ij ná drugi gárniec/ á wkopay ten podeſpodni w źiemię do ſámego wierzchu SienLek 62.
Wyrażenie: »podspodni kamień młyński« = lapis molaris, mola asinaria PolAnt (2): Ktoby zaś pogorſzył iednego ſtych maluczkich/ [...] dalekoby mu lepiéi było gdy by mu obwiązáno podſpodni kamień młyńſki około żyie [lege: szyje] iego i tak był wrzucon w morze. MurzNT Mar 9/42[41], Matth 18/6.
2. [Mieszkający w świecie podziemnym, gdzie według wielu religii znajduje się piekło; w funkcji rzeczownika:

W połączeniu szeregowym: A przeto nie cżłowiecżeńſtwo Chryſtuſowe [...]/ ále ſámego Chryſtuſá cżłowieká ſyná Bożego wywyżſzonego być wierzamy/ áby ná imię iego wſzelkie ſię koláno kłániáło/ ták niebieſkich/ iáko y źiemſkich/ iáko y podſpodnich. PiotrGonTrzech 57.]

Synonimy: 1. dolny, nadolny, niski; 2. piekielny, podziemny.

Cf ODSPODNI, ODSPODNY, SPODNI

JB, MM