[zaloguj się]
[pdf]

CEKLARZ (46) sb m

c- (31), cz- (13), cż- (1).

e jasne; -årz. ◊ -årz- (22), -arz- (2); -arz- Leop; -årz- : -arz- GroicPorz (6 : 1).

Fleksja
sg pl
N ceklårz ceklårze
G ceklårza ceklårz(o)w
D ceklårz(o)m
A ceklårza ceklårze
I ceklårzmi

sg N ceklårz (7). ◊ G ceklårza (2). ◊ A ceklårza (2). ◊ pl N ceklårze (22). ◊ G ceklårz(o)w (3). ◊ D ceklårz(o)m(4). ◊ A ceklårze (8). ◊ I ceklårzmi (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Pachołek miejski, pełniący funkcję kata, oprawcy, siepacza; lictor Murm, Mymer1, BartBydg; stator Mącz, Cn; apparitor Calep, Cn; officialis BartBydg; accersitor, lorarius, viator, virgator Cn (45): SEſſli ſie rano zaſie w radę żydowie/ ij poſlali po Iezuſa do ciemnicę [!] ceklårze OpecŻyw 116v; BartBydg 101; Mymer2 10v; Cżeklarze ku Iozephowi mowią iuż wiodącz do więze RejJóz I4; Wieżny podcżaſzego puſzcża a piekarza każe wieſić a zwoływa czeklarzow RejJóz K, A4v, C3v, H6, H6v [2 r.], I2v (13); Snaċ czy by pylniey doctora Bo wiem zeċ iuż glowa chora. Niż czeklarza ach nieboze Snaċ czy yten niepomoze. RejKup e6v, e6v; Bo tho iuż bywa lekkoſć niemáła/ [...] gdy Ceklarze kogo obſtąpią/ á potym go nie potćiwie do więźienia prowádzą GroicPorz cc4; tám gdźie vbogiego człowieká ćiáło ſzárpáią/ [...] wiele kroć tylko przy oblicznoſći iednego álbo dwu opiłych Ceklarzow GroicPorz hhv, cc4, hhv; Leop Act 16/38; GAdáli [...] co ieſt naśmielſzego/ Miánowáli Miedzwiedziá/ drudzy Lwá ſrogiego. A drudzy też ceklarze co chłopy łápáią RejFig Dd3v, Aa5 [2 r.]; BielKron 105; Mącz 392c; RejAp 26; BudNT Act 16/38; ktoryby z ceklarzmi [cum stipatoribus] [...] we dnie vlice obchodźił/ á w nocy miáſto wſzędźie náwiedźił/ doglądáiąc domow ktoreby podeyrzáne miał ModrzBaz 36, 31; Calep 83a; WujNT Act 16/35, 38; CiekPotr 75; KlonFlis H2v; Chytry dłużnik vſtáwnie zá obruſem śiedźi: Ták go ceklarz záſtánie kiedy go náwiedźi. KlonWor 73, 40.
Szeregi: »ceklarz, (albo, i) butel« [szyk 3 : 1] (4): Murm 177; BartBydg 82; Mącz 396c; ták że w nich żadna odrobinká vcżćiwośći żadney nie zoſtáłá: y dla tego ich [...] zowie [...] butle y ceklarze ReszPrz 66.

»oprawca, ceklarz« (3): Ale iż Kátowie/ Opráwcy/ Ceklarze w wielkiey nienawiſći y zelżywoſći v ludźi bywáią GroicPorz h, kk2v, mm2.

Synonimy: butel, kat, oprawca, łapacz, siepacz, szargant, szargarz.

DM