« Poprzednie hasło: CESARZOW | Następne hasło: CESARZOWNA » |
CESARZOWA (71) sb f
-ss- (1); -rż- (1).
-e- (3), -é- (1); -e- Mącz; -e- : -é- OpecŻyw (2:1); -a- (39), -å- (29); -a- OpecŻyw (3), Murm, BielKron (13), Mącz, HistRzym (15), StryjKron, BielSjem, LatHar, WujNT, SkarKazSej (2); -å- SkarJedn (6), SkarŻyw (23); o jasne; w końcowym -a wahania.
sg | pl | |
---|---|---|
N | cesarzowå | cesarzow(e) |
G | cesarzow(e)j | |
D | cesarzow(e)j | |
A | cesarzową | |
I | cesarzową | |
L | cesarzow(e)j |
sg N cesarzowå (38); -å (33), -a (2), -(a) (3); -å : -a SkarŻyw (8 : 2). ◊ G cesarzow(e)j (16). ◊ D cesarzow(e)j (11). ◊ A cesarzową (3) [cf też CESARZOW A sg f]. ◊ I cesarzową (1). ◊ L cesarzow(e)j (1). ◊ pl N cesarzow(e) (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde bez cytatu.
- 1. Żona cesarza (58)
- 2. Władczyni, panująca (13)
W połączeniu z imieniem [po imieniu (10), przed imieniem (7)] (17):á Ceſárzowa Eudoxyná po nim trzeciego dniá vmárłá. BielKron 158v; Tego to Ceſárzowa Teodorá kazáłá przywieść do Konſtántynopolá BielKron 163v; Mártyná Ceſárzowa. BielKron 166 marg; vchodziłá go Ceſárzowa Agnieſzká/ iż ſwoy gniew vmiárkował przećiw im BielKron 177; Tegoż roku pirwſzego dniá Máiá Ceſárzowa Izábellá vmárłá BielKron 191v, 217v; SkarJedn 130; Eudoxyą Ceſarzową Chryzoſtom S. vpomina. SkarŻyw 88 marg, 88 [2 r.], 89, 319, 455 [2 r.]; 28 3 f Kunegundy Ceſárzowey LatHar ++2; ktory też poſłał był do Konſtántyny Ceſárzowey trochę prochu z tego łáncuchá vpiłowánego WujNT 508; Gdy Euſebia Ceſárzowa hárdośćią świecką wynioſła/ poſłáłá áby do niey Leoncyus biſkup przyſzedł on iey ták wſkazał SkarKazSej 680a.
W połączeniu z imieniem [po imieniu (2), przed imieniem (1)] (3): NIceforus Ceſárzem Konſtántynopolſkim był dzyewięć lat po Irenie Ceſárzowey BielKron 168v; Toſz piſze do Ceſárzowey Pulcheryey SkarJedn 189; SkarŻyw 299.
Synonimy: carowa, carzyca, krolowa.
Cf CESARKINI
HG