[zaloguj się]
[pdf]

CHWALEBNIE (46) av

chwalebnie (43), chwalebno (1), chwalebnie a. chwalebno (2); chwalebnie : chwalebno SkarŻyw (3 : 1).

-å- (21), -a- (15); -å- OpecŻyw (7), OpecŻywSandR (2), BielKron, Mącz, SzarzRyt; -a- RejWiz, BibRadz, HistRzym, BudBib, ModrzBaz, SkarJedn, LatHar (4), WujNT; -å- : -a- SkarŻyw (1 : 3), SarnStat (8 : 1); oba e jasne.

comp i sup (1 + 1) (n (a))chwålebni(e)j.

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).

1. W sposób zasługujący na pochwałę, z pochwałą; laudabiliter Mącz, Calep, Cn; gloriose Cn (25): PatKaz I 13v; GlabGad A2v; abowiem ſię w nich takowe rzecży zamykaią/ ktorych chwalebnie naſladować możeſz KwiatKsiąż M3v, Bv, G2; Mącz 186b; Tedy on podziękowawſzy krolowi polepſzył ſwego żywotá y żył chwálebnie. HistRzym [118]; ModrzBaz 15; nie w Hieruzálem żyć/ iáko mowi S. Hieronim: ále w Hieruzálem/ dobrym być/ chwálebno ieſt. SkarŻyw 353, 180, 305, 544; Calep 586b; SarnStat 901 [2 r.], 903, 904.

W połączeniu z przymiotnikiem (6): co sobie zobustron ci Zacni Polski y Litewski narodowie (znaiąc bydź chwalebnie potrzebne [...]) pozyteczne przyznali ActReg 40; Któré to doſtoieńſtwá [...] iedno ſzláchćicowi dobrze záſłużonému/ y w ſławie chwalebnie záchowáłému [...] będźiemy dáwáć SarnStat 35 [idem 70, 181, 890]; Przyczynę tę dawáiąc w onéy chwalebnie wyſokiéy ſentenciiéy SarnStat 294, 70, 181, 890.

Szereg: »dobrze, (i) chwalebnie« (2): iſſz tho czo ſye dzyalo za przodkow naſſzych y zachowanye wyednoſczy wyary y koſczyola swyanthego bylo wſzyſthko dobrze y chwalebnye LibLeg 8/132v; SkarJedn 5.
2. W sposób zasługujący na uwielbienie, chlubnie, czcigodnie; gloriose Vulg [w dziedzinie religijnej] (21): GDy tak chwálebnie Iezus do nieba wſtąpil OpecŻyw 175, 81v, 102v, 120, 163, 182, 186; OpecŻywSandR nlb 6 [2 r.]; yſz nayczyſzczyey począta po yey mylem ſynu {y} na chwalebnyey {y} na ſzwyączyey (nayczyſzczyey) y nadzywnyey y oſobną myloſzczyą bozą umylouana PatKaz II 70v; TarDuch B6v; RejWiz 52v; LatHar 337, 504, 523, 547; WujNT Luc 13/17; Boże nieſkończony/ W ſobie chwalebnie/ y w ſobie ſzczęśliwie Sam przez ſie żyiąc SzarzRyt Av.

W połączeniu z przymiotnikiem (1): Bądź chwała Pánu Bogu Izraelſkiemu/ bowim chwalebnie wielmożny ieſt BielKron 31 [bibl Ex 15/21].

Szereg:»chwalebnie a zacnie« (2): ále iżby dniowi chwálebnie á zácnie (od tego ktory ẃſzytko widźi) poświęconemu pocżćiwość záchował. BibRadz 2. Mach 15/2 [idem] BudBib 2.Mach 15/2.

Synonimy: 1. dobrze, rządnie; 2. dostojnie, wielebnie, zacnie.

Cf CHWALNIE

ZZa