[zaloguj się]
[pdf]

CIĄŻAĆ (25) vb impf

Fleksja
inf ciążać
indicativus
praes
pl
3 ciążają
praet
pl
3 m pers ciążali
conditionalis
pl
3 m pers by ciążali
impersonalis
praes bywa ciążåno
con by ciążåno

inf ciążać (10). ◊ praes 3 pl ciążają (11). ◊ praet 3 pl m pers ciążali (1). ◊ con 3 pl m pers by ciążali (1). ◊ impers praes bywa ciążåno (1). ◊ con by ciążåno (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI w.

praw. Zajmować mienie ruchome w toku postępowania sądowego lub w razie złapania na popełnieniu szkody polnej; impignorare JanStat; coercere, auferre pignora Cn (25): Ciążáć nie ma iedno Woźny á dwá ſłużebnicy Sędzyego UstPraw G; GostGosp 165; SarnStat 226, 353, 913.

ciążać kogo = egzekwować u kogoś należności (15): GroicPorz q4; Wyiąwſzy z they przyczyny/ gdy Pan żonę álbo dzyewkę zgwałćiłby kmiećiowi/ albo gdyby kmiećiá ćiążano prze wyſtępek iáki Páńſki [...] O tákowe rzeczy nietylko ieden ále wſzyſcy mogą wſtáć. UstPraw Fv; á gdyby ćiążáli człowieká niewinnego/ tákowemu ma być ćiąż wrocon UstPraw G; tedy ći co go ćiążáli máią być winą karáni trzemá grzywnomá y ſzkody máią nágrodzić UstPraw G, F2, F2v, G [3 r.]; KuczbKat 330 marg; SarnStat 897, 1268. Cf ciążać kogo w czym.

ciążać kogo w czym (3): iż gdy kto kmiećiá/ álbo kogo innégo w ſwym leśie záſtał/ tedy tákowém go zá piérwſze ćiążánié tylko w śiekiérze iednéy miał ćiążáć SarnStat 669, 471, 668.

ciążać o co (3): Kmiećiá żadnego o dług w mieſćie ćiązáć nie máią UstPraw F2v; iż ćiąże máią bydź w więtſzéy cénie/ niż rzeczy/ o któré bywa ćiążano [impigneratur JanStat 1112] SarnStat 669, 669.

ciążać za co (4): UstPraw G; Ciąza nie ma bydź więtſza, ieno coby ſtało záto, zá co ćiązáią. SarnStat 353, 353, 912.

Szeregi: »fantować i ciążać« (1): SLudzy Vrzędowi żadnego dłużniká fanthowáć y ćiążáć niemáią/ áże Práwem przeżyſkánego y ſkazánego ná fantowánie GroicPorz q4.

»wsadzić i ciążać« (1): Kmieć [...] temuſz Pánu o dań miodową álbo o miod ma być praw/ á ieſliby omięſzkał płáćic/ tedy pan bárći może gó wſádzić y ćiążáć UstPraw F2.

Synonimy: angaryjować, dzieckować, fantować.

Formacje pochodne cf CIĘŻYĆ.

Cf CIĄDZAĆ, CIĄŻAN, CIĄŻANIE, CIĘŻAJĄCY

MM