[zaloguj się]
[pdf]

DOŚCIGNĄĆ (12) vb pf

o jasne.

Fleksja
inf doścignąć
praet
sg
3 m doścignął
conditionalis
sg
3 m bych doścignął

inf doścignąć (5). ◊ fut 1 sg doścignę (1). ◊ 2 sg dościgniesz (1). ◊ 3 sg doścignie (1). ◊ praet 3 sg m doścignął (2). ◊ con 3 sg m bych doścignął (1). ◊ part praet act doścignąwszy (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII(XVIII) – XVIII w.

1. Dogonić, dopędzić, schwytać [kogo, co] (5): ale iego kon zraniony iemu vſtawał, tak iż Tatarzy doſcignąwſzy go ze trzemi przerzeczonymi MiechGlab 12; Więc też ſkoro z páśieki wyidą pſzcżelne roie: Ieſli ich nie dośćignieſz/ iuż wiedz że nie twoie. KlonWor 25.
Szereg: »doścignąć, ugonić« (1): Od dziſiadniá do iutrá/ woł záiącá goni/ á wżdy go niemoże doſćignąć/ vgonić. March3 X.
W przen (1): Bo kiedy go [Kakusa] kto gonił/ wnet płomieniem rzygnął/ Y párą go śiárcżáną przez ſtáie dośćignął. KlonWor 21.
Przen: Dorównać (1): HOynie ćię Bóg obdárzył cnotámi wielkiémi/ Których ia nie dośćignę wiérſzámi ſwoiémi PudłFr 42.
2. Pojąć, poznać, przeniknąć; comprehendere Vulg; introire, investigare PolAnt (7): ále gonię/ owabym vchwycił [w komentarzu:] Ale śćigam owabych dośćignął [si quomodo comprehendam Philip 3/12]. WujNT 690.

doścignąć czego (3): Będzie zachowywał rozmowy mężow zacnych/ á dośćignie powieśći trudnych y ſkrytych [in versutiis parabolarum simul introibit]. BibRadz Eccli 39/2; BudBib Eccli 24/32 [38]; kto mnima iżby dośćignąć miał tych rzecży zákrytych. CzechEp 220.

Ze zdaniem dopełnieniowym (3): NiemObr 10, 87; żebyśćie mogli dośćignąć [ut possitis comprehendere] ze wſzytkimi świętymi/ ktora ieſt ſzerokość/ y długość/ y wyſokość/ y głębokość/ y poznáć przewyżſzáiącą wſzelki rozum miłość Chriſtuſową WujNT Eph 3/18 [przekład tego samego tekstu NiemObr 10, 87].

Synonimy: 1. dogonić, dopędzić.

Formacje pochodne cf ŚCIGAĆ.

Cf DOŚCIGŁY, [DOŚCIGNIENIE], NIEDOŚCIGNIONY

KCh