[zaloguj się]
[pdf]

DOZWOLONY (21) part praet pass pf

dozwolony (11), dozwolon (5); dozwolony a. dozwolon (5); dozwolony Mącz, GórnDworz (2), Calep; dozwolon SeklKat, HistAl, SkarŻyw; dozwolony : dozwolon WujNT (6 : 1), SarnStat (1 : 1).

Wszystkie o jasne.

Fleksja
sg
mNdozwolony, dozwolon, dozwolon fNdozwolonå nNdozwolono, dozwolon(e)
G Gdozwolonéj G
D D Ddozwolon(e)mu
Idozwolonym I I
pl
N subst dozwoloné
G dozwolonych

sg m N dozwolony (2), dozwolon (1); (praed) dozwolon (1). ◊ I dozwolonym (1). ◊ f N dozwolonå (2). ◊ G dozwolonéj (1). ◊ n N (praed) dozwolono (3), dozwolon(e) (2); -o SeklKat, SkarŻyw, -o : -e WujNT (1 : 2). ◊ D dozwolon(e)mu (1). ◊ pl N subst dozwoloné (6); -é (1), -(e) (5). ◊ G dozwolonych (2).

Sł stp s.v. dozwolić, Cn brak, Linde XVI w. s.v. dozwolić.

Pozwolony, zezwolony, dopuszczony; dopuszczalny; situs Mącz (21): Situs, Puſzczony/ dozwolony. Mącz 395b; GórnDworz V; Calep 785b; W potrzebie niktore rzeczy mogą być dozwolone. WujNT 133 marg, 398, 429, 462, 493; SarnStat 1238.

dozwolony komu [w tym: komu od kogo (1)] (7): Niewſziſtkim dozwolono ieſt kazac ſlowo boże SeklKat Vv; ábowiem gdy ſzcżęſliwoſć wſzelka cżłowiekowi ieſt dozwolona/ náthychmiaſt y przećiwnoſć iemu będzie zgotowaná. HistAl L7v; GroicPorz mm3; GórnDworz V; SkarŻyw 257; SarnStat 49. Cf Fraza.

Przysłowie: Nie wſzytko pożyteczno/ co ieſt dozwolono. WujNT 589.
Fraza: »jest dozwolona« = jest rzecz dozwolona (1): Ale P. Chriſtus pokázuie: iż iáko cudá czynić/ ácz ieſt Bogu właſna; wſzákże y ludziom ieſt dozwolona WujNT 38.
Szeregi: »dozwolony a dobry« (1): Stworzono [wszystko] ieſt ku przyſtoynemu y dozwolonemu á dobremu vżywániu. WujJud 196v.

»dopuszczon albo dozwolon« (1): A ieſliby komu z dopuſczenia práwá álbo vrzędu/ táki áreſt był dopuſczon/ álbo dozwolon/ tedy ten co áreſtuie/ ma áreſt ſwóy proſequowáć in eodem iudicio sive officio, kędy ſie tákowy áreſt sſtał/ do ſześći niedźiél/ á niemilczéć áreſtowawſzy. SarnStat 1161.

»uczciwy i dozwolony« (1): Vcży ten przykład/ że cżáſu woyny/ máią [żołnierze] obżárſtwá y winá poniecháć/ á od vcżćiwych y dozwolonych roſkoſzy [a voluptatibus licitis temperandum] wſtrzymáwáć ſię. ModrzBaz 114.

a. Dozwalający (ze znaczeniem strony czynnej) (1):
Wyrażenie: praw. »list dozwolony« = pismo zezwalające, przyzwalające na coś (1): Gdy ſynow kilká ieſt v oycá/ tedy ieden z nich może iść ná náukę álbo na rzemioſło/ y to zá liſtem dozwolonym páná ſwego dzyedzicznego UstPraw F2v [Cf ma dozwolenié wźiąć y liſt świádeczny [licentiam et literas testimoniales JanSta 1082] od pánów mieyśc/ iáko ieſt wypuſczony/ áby ſzedł ná rzemieſło y ná ſłużbę SarnStat 660].

Synonimy: dopuszczon.

Cf DOZWOLIĆ, NIEDOZWOLONY

KN