[zaloguj się]
[pdf]

DZIECKO (12) sb n

e oraz o jasne.

Fleksja
sg pl
N dziecko dziecka
G dziecka
D dziecku
A dziecko dziecka

sg N dziecko (5). ◊ G dziecka (2). ◊ D dziecku (1). ◊ A dziecko (1). ◊ pl N dziecka (2). ◊ A dziecka (1).

Sł stp notuje, Cn s.v. dzieciątko, dziecię, Linde XVII – XVIII w.

Nieletni, chłopiec lub dziewczynka w młodym wieku; pignus, puellus, puer, puerculus, puerulus, pupulus, pupus, pusio, pusus Cn (12) : RejKup d7; RejWiz 126v; Y cáłuiąc brátá ſwego/ z rádośćią y ono drugie dziecko ná nim ſkonáło. SkarŻyw 46, 331, 553; GórnTroas 69; Karmią bękárty/ od żon zmamieni mężowie. Pokrzywnikámi Polak tákie dźiecká zowie KlonWor 61.

W porównaniu (1): Stárſzé záś głowy, aby vmiáły, byle tylko chćiáły, rządźić ſámych śiebie y hámowáć namiętnośći ſwych, zá którémi podczás by dźiecká igráią GosłCast 6.

Zwrot: »dziecko [komu] przyprawić« (1): a drugi [wiertel] dał myloſſnycze ſwoyey barbarze, kthorą tham mylowal y dzyeczko yey prziprawyel LibMal 1547/ 132v.
Wyrażenia: »liche [= słabe] dziecko« (1): Ieſzczem v pierśi wiśiał nędznéy matki ſwoiéy/ A iużem był w opiece/ liché dźiecko/ twoiéy. KochPs 103.

peryfr. »puste dziecko« = Kupido (1): Bachá śpiewaymy ćicho piiącego/ Przy niem Cypridę/ y woyny puſtego Spokoyne Dźiecká SzarzRyt D2v.

Szereg: »chłopięta, dziecka« (1): á teraz chłopięthá/ dziecká/ ledwe s powicia wyſzły/ á iuż wiedzą więcej łotroſtwá/ niż ná on cżás ludzie ſtali wiedzieli. GórnDworz I2.

Cf DZIATKI, DZIECI, DZIECIĘ, DZIECIĘCIE

SB