[zaloguj się]
[pdf]

GOŁĄBEK (10) sb m

gołąbek (7), gołębek (3); gołąbek RejPs, FalZioł, RejZwierz (4), BielKron; gołębek LibMal, Mącz, CzahTr.

o oraz e jasne.

Fleksja
sg pl
N gołąbek gołąbkowie
G gołąbkowi
A Gołębka
I gołąbki(e)m

sg N gołąbek (6). ◊ G gołąbkowi (1). ◊ A Gołębka (1). ◊ I gołąbki(e)m (1). ◊ pl N gołąbkowie (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Dem. od „gołąb”:
1. zool. Columba livia domestica (Rost: gołąb); Columba oneas L. (Rost); ptak domowy lub żyjący w stanie dzikim; columbulus Mącz; columbus Cn (8): Gołąbek ná ćirpliwość. GOłąbkowi z gniazdecżká/ gdy dzyatki pobyorą/ Pátrz z iáką niebożątko/ vżywa pokorą. Siedząc ſobye s ſámicżką/ żáłobliwie wyie/ A zbyeráiąc po zdzyebłku/ gniazdko z nowu kryie. RejZwierz 126v, aa3; Mącz 60c.

W porównaniach (2): A czáſem bych rad miał ſkrzydłá iáko gołąbek ábych wylećiał ſpośrotku tych złoſćiwich ludzi ná mieſcá beſpiecznieyſſe RejPs 81v; W tey Arábiey piſzą ptaká iednego być ná świećie Fenixá/ ktory [...] iáko chrobacżek będzie napierwey/ potym iáko gołąbek BielKron 264.

Zestawienia: »gołąbek domowy« [szyk 1 : 1] (2): FalZioł IV 21c; Gdźie ſię dom pięknie świeći/ Tám kożdy ptak rad leći. Ale kiedy odárty á ſzkárády będźie/ Y domowy gołębek nie rad ná nim ſiędźie. CzahTr H4v.

»dziki gołąbek« = Columba oneas L. (Rost) (1): Drudzy ſą leſni á dziczy gołąbkowie/ á ci ſą mniejſzy niżli domowi. FalZioł IV 21c.

»leśny gołąbek« = Columba oneas L. (Rost) (1): FalZioł IV 21c cf »dziki gołąbek«.

2. n-pers (2):
a. Jako nazwisko (1):
Zestawienie: Item poſlala Klicziney do Bnina przeſz Jana Golembka 24 gr. kthore yey bila wynna LibMal 1552/172.
b. Jako przezwisko (1): Leśniowſki. TEn práwie z Duchem ſwiętym/ vprzeymie chce zmową Bo go z dawná Gołąbkiem/ ták y s przodkow zową. Y iednák mu przezwiſká/ dał vrywèk ſwego RejZwierz 82.

Cf GOŁĄBIĄTKO, GOŁĄBIĘ

ZZa