« Poprzednie hasło: GOŁĄBIĄTKO | Następne hasło: [GOŁBIK] » |
GOŁĄBIĘ (23) sb n
gołąbię (17), gołębię (6); gołąbię OpecŻyw (2), Leop (3), BibRadz (2), SienLek (4), BudBib (2), Calep, WujNT; gołębię FalZioł; gołąbię : gołębię BielKron (1 : 1), Mącz (1 : 4).
-ę (3), -e (1).
o jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | gołąbię | gołąbięta |
G | gołąbiąt | |
A | gołąbię | gołąbięta |
sg N gołąbię (2). ◊ A gołąbię (2). ◊ pl N gołąbięta (6). ◊ G gołąbiąt (11). ◊ A gołąbięta (2).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.
Znaczenia
Pisklę gołębia, młody gołąb; pipio Mącz, Calep, Cn; pullus columbinus Mącz, Cn; pullicies Mącz; pullus columbae Cn (23): baranka ofiarowatz niemiala zácż kupitz/ ale kupila goląbięta/ albo ſynogarlęta iako vbogá. OpecŻyw 25; Leop Lev 1/14, 14/22, Num 6/10; BibRadz Lev 15/14; BielKron 37v; Infantes de brutis et avibus etiam dicitur, Kurczęta/ Golębięta/ Wroblięta y ynſze ptaſzętá. Mącz 118d; Pullicies, Młode ptaſzętá gołębiętá/ Wroblętá/ etc. Mącz 330d, 170b, 300d; SienLek 64v marg; BudBib Lev 1/14; Pipiones ‒ Golabieta. Calep 808a; WujNT Luc 2/24.
Wyrażenia: »gołąbię młode« [szyk 3 : 2] (5): Gołębiętha młode Lepſze ſą na wioſnę á na ieſień/ lecie albo zimie nie tak dobre ku zdrowiu FalZioł IV 21a; Mącz 300d; weźmi gołąbię młode á zákol mu igłą żyłkę śrzod ſkrzydłá lewego y wypuść kropię krwie álbo trzy/ á onę kreẃ ná oko puſzczay SienLek 64v, 6v, 67.
»para gołąbiąt« = duo filii columbae PolAnt [szyk 3 : 1] (4): Gdy do koſciola przyſſli/ rodzici iego kupili goląbiąt albo ſynogarląt parę obycżaiem vbogich OpecŻyw 25v; BibRadz Lev 12/8; BielKron 37; BudBib Lev 14/22.
Cf GOŁĄBEK, GOŁĄBIĄTKO
ZZa