« Poprzednie hasło: IMPEDYJOWANY | Następne hasło: IMPENS » |
IMPEDYMENT (10) sb m
impedyment (9), inpedyment (1) CzechEp.
Zawsze -di-.
Oba e jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | impedyment | impedymenta |
G | impedymentu | impedyment(o)w |
A | impedymenta |
sg N impedyment (1). ◊ G impedymentu (2). ◊ pl N impedymenta (4). ◊ G impedyment(o)w (1). ◊ A impedymenta (2).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Przeszkoda, utrudnienie (6)
- 2. Sprzęt wojenny, bagaże (4)
1. Przeszkoda, utrudnienie [impedimentum – zawada, omieszkanie Mącz 294b; ‒ trudność, zaszkodzenie Calep; przeszkoda, to co przeszkadza, zawada ‒ impedimentum Cn] (6): Przez to y teraznieysza sprawa tak osoby wm iako y inszych iest mi curae y nieproznuię wtym. choc są impedimenta wielkie. ActReg 88, 5v; przeto wolno ie [wino] poddánym náſzym [...] kupowáć/ y do Korony prowádźić bez wſzelákiégo Stáróſtw y Célników náſzych impedimentu. SarnStat 293, 965.
W połączeniu szeregowym (1): do tákich rzecży potrzebá mi pierwey/ wſzytkie inpedimenta/ zawády/ rumy/ chwaſty [...]/ na ſtronę odrzućić CzechEp 103.
Wyrażenie:»impedyment prawny« = [przeszkoda prawna – legale impedimentum Cn] (1): to wſzyſtko nie może bydź ni od kogo w wątpliwość álbo in diſquiſitionem przywodzono/ áni impediment żadny práwny/ ábo inſzy iákikolwiek iemu [Janowi Zamojskiemu] o to czynion/ czáſy wiecznémi. SarnStat 1225.
2. Sprzęt wojenny, bagaże [impedimenta exercitus ‒ wszystki wojenne graty, wozy, tłumoki, namioty Mącz 294b; ciężary wojenne, zawady; obłogi, zawady przydrożne; sprzęt wszelaki ‒ impedimenta bellica Cn] [zawsze w pl] (4): Nieprzyiaciela na dwie mili wpogoni bito, ieszcze ciał nie policzono. Impedimenta ich wszytkie naszym się dostały. ActReg 57, 5v, 11; Inſzemi pieniędzmi poborowymi inſze potrzeby woienne impedimenta rotmiſtrze/ ſzpiegi etc. mogłyby ſię opátrzyć. GrabPospR N.
Synonimy: 1. przeszkoda, trudność, zawada; 2. grat.
TZ