IŻCI (247) cn i pt
cn (245), pt (2)
iżci [w tym: iżemci, iżciem] (187), iżeć [w tym: iżeciem] (60); iżci PatKaz I, PatKaz III, GlabGad, BierRozm (2), WróbŻołt (3), MurzNT (3), GliczKsiąż (7), Leop (2), RejZwierz, SienLek (9), RejAp (22), RejPosWiecz2, CzechRozm (3), SkarJedn, SkarŻyw (2), MWilkHist, CzechEp, WerGośc; iżeć RejJóz (2), KrowObr, SarnUzn (2), BudBib (4), ModrzBaz, NiemObr, ArtKanc, ZawJeft, WyprPl; iżci: iżeć BierEz (7 : 1), OpecŻyw (30 : 13), ForCnR (5 : 1), RejKup (4 : 4), MurzHist (1 : 2), LubPs (2 : 6), RejWiz (2 : 1), RejFig (2 : 1), BibRadz (4 : 2), BielKron (3 : 2), RejPos (54 : 10), RejZwierc (9 : 1), WujNT (2 : 2). ~ W połączeniu z końcówką 1 sg: iżemci (8), iżciem (3), iżeciem (1); iżemci BierEz, WróbŻołt (2), MurzNT, RejFig, RejPos (2); iżciem BibRadz (2); iżeciem KrowObr; iżemci: iżciem OpecŻyw (1 : 1).
Sł stp notuje, Cn, Linde brak.
I.
Spójnik (245):
1.
Wprowadza wypowiedzenie dopełnieniowe; że;
quod, quoniam PolAnt, Vulg; quia PolAnt (188):
Ciebie nie bárzo ſłucháią. Polećiſz ie w moię ſtrożą/ Vźrzyſz iżći z ſobą wſtrwożą: Nie trzebáć ich lárwą ſtráſzyć BierEz A4v,
E2v,
F4,
G2v,
P2v;
O móy mily panie/ ty wſſytko wieſs ij znaſs/ ijż ci iuż ciebie nadewſſytko ſtworzenijé miluię OpecŻyw 46,
[27]v,
44v,
59v [61],
78 (
23);
widźi mi ſie/ abyſwa tę rzecż pirwey Opatrznoſći obiawiła/ bo: iako wieſz: ijżći pán naſz má k niemu dobry wzgląd. ForCnR B3v,
A4;
PatKaz I 2v;
PatKaz III 105v;
WróbŻołt H8v,
82/6,
118/159;
RejJóz N7;
I ten czy choċ też tak mdleie Vyrzys yſczy otrzeſwieie. RejKup f4,
c2,
f4,
k7v,
m3,
cc5;
powiedá/ iści nieoddali od niego miłośierdźiá ſwoiego? MurzHist O2,
T4;
MurzNT Matth 10/15;
Nyechay wye iżći tho yeſt wyelki błąd á złosć zá byałemi głowámi biegáć GliczKsiąż P2;
Bo ácż nas ták nieprzyiaciel lekce ſobie ſądzi/ Ale mam rzec iżći pewnie w ſwym mnimániu błądzi LubPs gg5,
B6,
G3,
K2v,
gg4v,
gg5,
hh4v;
KrowObr 241;
RejWiz 78v,
93v;
Leop Ex 9/14;
A ieſliże nie vmieſz/ nie ſzácuy nikogo. Bo wieſz iżeć y zá to nápiſána cená/ Kto gáni/ nie dowiedzie/ talionis pena. RejFig Ee;
RejZwierz 122v;
BibRadz 3.Reg 2/14,
1.Mach 4/11,
Ioann 13/19,
18/8,
2.Cor 11/31;
Zywy Pan Bog iżći nie ſpádnie z głowy włos ſynowi twemu. BielKron 71v,
28v;
SarnUzn D3v;
SienLek 2,
24v,
41v,
47v,
193;
A coż to zá plagi? Oto ſłyſzyſz iżći nie wiele ále bárzo ſłono RejAp 149v,
4,
5,
9,
18,
45v (
18);
A coż cżynił? Słuchay czo piſze Ewányeliſtá s. iżći nie palił becżek/ y nie ſtrzelał z dzyał RejPos 297;
Thu rozumieć możeſz/ iżeć ten nie ná fiołki chodził/ gdy powiáda ſkrążyłem ſwiát/ á możeſz bácżyć iżći ten nie ſpi w ſwoich rzecżach. RejPos 330v,
9 [3 r.],
13,
28v,
57v,
66v (
52);
Albo tákże krukowi náſyṕ mu iedno pełno pieprzu w nos/ á záley mu máłmázyą/ wierz mi iżći nie będzie długo krakał. RejZwierc 157v,
19,
101,
127v,
177v;
BudBib Eccli 14/12,
Bar 6/28,
Dan 13/43;
Ieſli was świát nienawidźi/ wiećie iż ći mię pierwey nienawidźiał. Ian 15. v. 18. CzechRozm 229,
117v,
257v;
ModrzBaz 9;
SkarJedn 393;
wierzże mnie ſtáremu/ iżći z corką twoią Bog ieſt SkarŻyw 15;
CzechEp 22;
NiemObr 34;
WerGośc 243;
ArtKanc T11;
ZawJeft 25;
A wierę nieżártuyćie/ powiémći wam zgołá/ Iżeć mi ſie iuż bárzo náprzykrzyłá ſzkołá. WyprPl A3;
WujNT 2.Cor 11/31,
s. 754.a. Z zapowiednikiem [w tym: „to” (22), „tak” (2)] (24): BierEz L, P2; wſpomni na to ijż ci tylko ciebie iednégo mám OpecŻyw 81, [80]v, 86, 165; Miłoſćiwy panie tento nowy dworzanin tak mnimam iżći ieſt godny łaſki T. M. ForCnR B4, A3; BierRozm 10; RejKup x8v; GliczKsiąż M3v, O7; SienLek 38; RejAp 73; Otho nieboracżku cieſz ſie tym/ iżem ia iuż przyſzedł vzdrowić ſlepotę y chromotę twoię/ á iżemći przyſzedł s tą Ewányelią RejPos 10, 30v, 209, 231v, 275v, 334v (8); RejPosWiecz2 93v; A tego iſcie bądź káżdy iſt á pewien/ kthokolwiek ſwięthą prawdę á cnotę weźmie przed ſię/ iżći záwżdy gorą iáko ſokoł látáć muśi RejZwierc 51.
2. Wprowadza wypowiedzenie podmiotowe; że; quia PolAnt; quoniam Vulg [w tym z zapowiednikiem „to” (4), „tak” (2)] (13): OpecŻyw 84v; ForCnR B4; Aleć mi sie wżdy tak widzi, Iżci oni są nad ludzi BierRozm 5; Toc iſta rzecz ieſt/ iżeć ia daleko okrutnieiſzego dręczęnia czekám MurzHist P4v; Prawdáć yeſt iżći y w Polſſce okrom Krákowſkyey Akádemiey ſzkoły ſą GliczKsiąż Mv, L7v, M6, O7; LubPs G3v; RejWiz 144; RejZwierc 163v; BudBib Bar 6/48; Niechżeć wam tedy iáwno będźie; iżeć Pogánom poſłáne ieſt to zbáwienie Boże WujNT Act 28/28.
3. Wprowadza wypowiedzenie przydawkowe; że; quoniam Vulg (10): OpecŻyw 50v; do krola iuż idz ż ſtą nowiną Izeć iuż iego ſpichłerze po wſzem ſwiatu ſlyną RejJóz L7; ieſzcżeć nádęty nową ſektą/ áleć cżás przydzie iżeć ſie s cżytánia obácży. BielKron 160v; SarnUzn F7; co ieſli ſye będźie ruſzáło/ znák iż ći w nim duſzá ieſt. SienLek 60v, 147; RejPos 10, [108]; SkarŻyw 141; Weyźrzyćie ná ptáki powietrzne/ iż ći nie śieią áni żną/ áni zbieráią do gumien WujNT Matth 6/26.
4.
Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe przyczynowe; że, ponieważ, bo;
quia PolAnt, Vulg; quoniam, quod PolAnt [w tym w antepozycji 3 r.] (12):
Rzekł wilk/ możeſz pyſzno mowić/ Iżći nie mogę k tobie przyść BierEz K2;
OpecŻyw [61],
104v,
176v;
RejKup p4v;
MurzNT Ioann 9/17;
Ieſli ſie kto zda być Prorokiem/ álbo duchownym/ niech vzna te rzecży ktore wam piſzę/ iżći ſą przykazánia Páńſkie. Leop 1.Cor 14/37;
BibRadz Luc 21/28;
Doſycieś ſie pomśćił Márcy ſynu moy nád Rzymiány krzywdy ſwoiey/ iżeć żadnego kráiu nie máſz cáłego około Rzymá BielKron 110;
A wſzákoż iżći ſye tákie ſkoki od rozmáitych przyczyn mienią: Trzebá y drugie roznośći táko báczyć. SienLek 24v.Połączenia: »a to iżci« (1): Weſélcie śię zemną/ A to iżemći nalazła groſz ktorym była ſtraćiła MurzNT Luc 15/9.
»iżeć ... tego dla« (1): a téż ijżetz má iednégo vcżnia ſwégo/ wielmi iemu podobnégo/ tego dlá ijżetz notz ieſt/ byſcie ſie nieomylili/ a iego zwolenika nieięli/ to za znamię będziecie mieli OpecŻyw 104v.
5.
Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe skutkowe albo rezultatywne wypowiedzenie okolicznikowe sposobowe lub stopnia (6):
Niebóy ſie panno milá nicżego/ iużemci to wſſytko dobrze oprawil/ ijż ci onijm wſſytcy dobrze dzierżą ij téże mowią. OpecŻyw 85v,
103,
117.Połączenia: »tak(o) ... iżci« (3): OpecŻyw 104v; boćz ieſt tako wierny towarzyſz/ iżći nigdy przijáciela nieopuſći ForCnR E3; Tu wierz mi iżći będzie [dusza] ták ogrzaná y ożywioná/ iżci dotrwa beſpiecżnie/ áż dopłynieſz do obiecánego [...] portu ſwoiego. RejZwierc 127v.
6. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe celowe (3): ſmiluycieſie nademną/ wlożcie na ramiona mé/ krzyż ſyna mégo/ ijżci mu nie będzie tako cięſſko. OpecŻyw 137; GlabGad C4; Powiedzże mi/ miły pánie Iżći mi ten płácż vſtánie. MWilkHist H3v.
7. Nawiązuje do wypowiedzenia, w którym można przypuszczać elipsę wyrażenia „na dowód” (2): Widzcież ręce ij nogi moie/ ijżetz iá tenże ieſtem. OpecŻyw 169v, 76.
8. Wskazuje na stosunek włączny zespolonych wypowiedzeń; oto (1): oględuy vpominki iego niewymownéy miloſcy/ ijż ci on na krzyżu iako zlodziéy miedzy lotry wiſi OpecŻyw 141v.
9. W wypowiedzeniu zestawionym wprowadza przytoczenie (10): Powiédzcie dziéwce ſyon/ ijż ci oto krol twóy przyſſedl tobie OpecŻyw 71v, 78; RejFig Cc, Dd5v; BielKron 89v; á iż Pan ná cię woła y ná wſzytki ſwoie/ iżći was nie zoſtáwię śirotkámi/ iżći ia was nie opuſzcżę RejAp 167; RejPos 12; podobno ſyn vmárł? Powiedzieli mu iżći iuż ták ieſt miłośćiwy krolu/ á ták wola Boża byłá. RejZwierc 154, 66v.
II. Partykuła potwierdzająca; zaprawdę [może też błędnie zamiast: iście] (2): A coż rozumieſz o tym potentacie/ kthoremu máią vpáść pod nogi wſzyſcy krolowie y mocarze ziemſcy/ [...] iżći to tám będzie wielki máyeſtat Páná tego á wielka wielmożność iego. RejAp 172; á coż rozumieſz co to ſą tám zá mieyſcá/ ktore ten Pan ſpráwić racżył ku wiecżney chwale ſwoiey/ [...] iżći ſie thám nie źle obroćił kto ſie thám kolwiek doſtánie RejPos Ooo3v.
Cf IŻCIBY, 1.
ŻE, 2.
Ć
MB