[zaloguj się]

IŻCI (247) cn i pt

cn (245), pt (2)

iżci [w tym: iżemci, iżciem] (187), iżeć [w tym: iżeciem] (60); iżci PatKaz I, PatKaz III, GlabGad, BierRozm (2), WróbŻołt (3), MurzNT (3), GliczKsiąż (7), Leop (2), RejZwierz, SienLek (9), RejAp (22), RejPosWiecz2, CzechRozm (3), SkarJedn, SkarŻyw (2), MWilkHist, CzechEp, WerGośc; iżeć RejJóz (2), KrowObr, SarnUzn (2), BudBib (4), ModrzBaz, NiemObr, ArtKanc, ZawJeft, WyprPl; iżci: iżeć BierEz (7 : 1), OpecŻyw (30 : 13), ForCnR (5 : 1), RejKup (4 : 4), MurzHist (1 : 2), LubPs (2 : 6), RejWiz (2 : 1), RejFig (2 : 1), BibRadz (4 : 2), BielKron (3 : 2), RejPos (54 : 10), RejZwierc (9 : 1), WujNT (2 : 2). ~ W połączeniu z końcówką 1 sg: iżemci (8), iżciem (3), iżeciem (1); iżemci BierEz, WróbŻołt (2), MurzNT, RejFig, RejPos (2); iżciem BibRadz (2); iżeciem KrowObr; iżemci: iżciem OpecŻyw (1 : 1).

stp notuje, Cn, Linde brak.

I. Spójnik (245):
1. Wprowadza wypowiedzenie dopełnieniowe; że; quod, quoniam PolAnt, Vulg; quia PolAnt (188): Ciebie nie bárzo ſłucháią. Polećiſz ie w moię ſtrożą/ Vźrzyſz iżći z ſobą wſtrwożą: Nie trzebáć ich lárwą ſtráſzyć BierEz A4v, E2v, F4, G2v, P2v; O móy mily panie/ ty wſſytko wieſs ij znaſs/ ijż ci iuż ciebie nadewſſytko ſtworzenijé miluię OpecŻyw 46, [27]v, 44v, 59v [61], 78 (23); widźi mi ſie/ abyſwa tę rzecż pirwey Opatrznoſći obiawiła/ bo: iako wieſz: ijżći pán naſz má k niemu dobry wzgląd. ForCnR B3v, A4; PatKaz I 2v; PatKaz III 105v; WróbŻołt H8v, 82/6, 118/159; RejJóz N7; I ten czy choċ też tak mdleie Vyrzys yſczy otrzeſwieie. RejKup f4, c2, f4, k7v, m3, cc5; powiedá/ iści nieoddali od niego miłośierdźiá ſwoiego? MurzHist O2, T4; MurzNT Matth 10/15; Nyechay wye iżći tho yeſt wyelki błąd á złosć zá byałemi głowámi biegáć GliczKsiąż P2; Bo ácż nas ták nieprzyiaciel lekce ſobie ſądzi/ Ale mam rzec iżći pewnie w ſwym mnimániu błądzi LubPs gg5, B6, G3, K2v, gg4v, gg5, hh4v; KrowObr 241; RejWiz 78v, 93v; Leop Ex 9/14; A ieſliże nie vmieſz/ nie ſzácuy nikogo. Bo wieſz iżeć y zá to nápiſána cená/ Kto gáni/ nie dowiedzie/ talionis pena. RejFig Ee; RejZwierz 122v; BibRadz 3.Reg 2/14, 1.Mach 4/11, Ioann 13/19, 18/8, 2.Cor 11/31; Zywy Pan Bog iżći nie ſpádnie z głowy włos ſynowi twemu. BielKron 71v, 28v; SarnUzn D3v; SienLek 2, 24v, 41v, 47v, 193; A coż to zá plagi? Oto ſłyſzyſz iżći nie wiele ále bárzo ſłono RejAp 149v, 4, 5, 9, 18, 45v (18); A coż cżynił? Słuchay czo piſze Ewányeliſtá s. iżći nie palił becżek/ y nie ſtrzelał z dzyał RejPos 297; Thu rozumieć możeſz/ iżeć ten nie ná fiołki chodził/ gdy powiáda ſkrążyłem ſwiát/ á możeſz bácżyć iżći ten nie ſpi w ſwoich rzecżach. RejPos 330v, 9 [3 r.], 13, 28v, 57v, 66v (52); Albo tákże krukowi náſyṕ mu iedno pełno pieprzu w nos/ á záley mu máłmázyą/ wierz mi iżći nie będzie długo krakał. RejZwierc 157v, 19, 101, 127v, 177v; BudBib Eccli 14/12, Bar 6/28, Dan 13/43; Ieſli was świát nienawidźi/ wiećie iż ći mię pierwey nienawidźiał. Ian 15. v. 18. CzechRozm 229, 117v, 257v; ModrzBaz 9; SkarJedn 393; wierzże mnie ſtáremu/ iżći z corką twoią Bog ieſt SkarŻyw 15; CzechEp 22; NiemObr 34; WerGośc 243; ArtKanc T11; ZawJeft 25; A wierę nieżártuyćie/ powiémći wam zgołá/ Iżeć mi ſie iuż bárzo náprzykrzyłá ſzkołá. WyprPl A3; WujNT 2.Cor 11/31, s. 754.
a. Z zapowiednikiem [w tym: „to” (22), „tak” (2)] (24): BierEz L, P2; wſpomni na to ijż ci tylko ciebie iednégo mám OpecŻyw 81, [80]v, 86, 165; Miłoſćiwy panie tento nowy dworzanin tak mnimam iżći ieſt godny łaſki T. M. ForCnR B4, A3; BierRozm 10; RejKup x8v; GliczKsiąż M3v, O7; SienLek 38; RejAp 73; Otho nieboracżku cieſz ſie tym/ iżem ia iuż przyſzedł vzdrowić ſlepotę y chromotę twoię/ á iżemći przyſzedł s tą Ewányelią RejPos 10, 30v, 209, 231v, 275v, 334v (8); RejPosWiecz2 93v; A tego iſcie bądź káżdy iſt á pewien/ kthokolwiek ſwięthą prawdę á cnotę weźmie przed ſię/ iżći záwżdy gorą iáko ſokoł látáć muśi RejZwierc 51.
2. Wprowadza wypowiedzenie podmiotowe; że; quia PolAnt; quoniam Vulg [w tym z zapowiednikiemto” (4), „tak” (2)] (13): OpecŻyw 84v; ForCnR B4; Aleć mi sie wżdy tak widzi, Iżci oni są nad ludzi BierRozm 5; Toc iſta rzecz ieſt/ iżeć ia daleko okrutnieiſzego dręczęnia czekám MurzHist P4v; Prawdáć yeſt iżći y w Polſſce okrom Krákowſkyey Akádemiey ſzkoły ſą GliczKsiąż Mv, L7v, M6, O7; LubPs G3v; RejWiz 144; RejZwierc 163v; BudBib Bar 6/48; Niechżeć wam tedy iáwno będźie; iżeć Pogánom poſłáne ieſt to zbáwienie Boże WujNT Act 28/28.
3. Wprowadza wypowiedzenie przydawkowe; że; quoniam Vulg (10): OpecŻyw 50v; do krola iuż idz ż ſtą nowiną Izeć iuż iego ſpichłerze po wſzem ſwiatu ſlyną RejJóz L7; ieſzcżeć nádęty nową ſektą/ áleć cżás przydzie iżeć ſie s cżytánia obácży. BielKron 160v; SarnUzn F7; co ieſli ſye będźie ruſzáło/ znák iż ći w nim duſzá ieſt. SienLek 60v, 147; RejPos 10, [108]; SkarŻyw 141; Weyźrzyćie ná ptáki powietrzne/ iż ći nie śieią áni żną/ áni zbieráią do gumien WujNT Matth 6/26.
4. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe przyczynowe; że, ponieważ, bo; quia PolAnt, Vulg; quoniam, quod PolAnt [w tym w antepozycji 3 r.] (12): Rzekł wilk/ możeſz pyſzno mowić/ Iżći nie mogę k tobie przyść BierEz K2; OpecŻyw [61], 104v, 176v; RejKup p4v; MurzNT Ioann 9/17; Ieſli ſie kto zda być Prorokiem/ álbo duchownym/ niech vzna te rzecży ktore wam piſzę/ iżći ſą przykazánia Páńſkie. Leop 1.Cor 14/37; BibRadz Luc 21/28; Doſycieś ſie pomśćił Márcy ſynu moy nád Rzymiány krzywdy ſwoiey/ iżeć żadnego kráiu nie máſz cáłego około Rzymá BielKron 110; A wſzákoż iżći ſye tákie ſkoki od rozmáitych przyczyn mienią: Trzebá y drugie roznośći táko báczyć. SienLek 24v.

Połączenia: »a to iżci« (1): Weſélcie śię zemną/ A to iżemći nalazła groſz ktorym była ſtraćiła MurzNT Luc 15/9.

»iżeć ... tego dla« (1): a téż ijżetz má iednégo vcżnia ſwégo/ wielmi iemu podobnégo/ tego dlá ijżetz notz ieſt/ byſcie ſie nieomylili/ a iego zwolenika nieięli/ to za znamię będziecie mieli OpecŻyw 104v.

5. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe skutkowe albo rezultatywne wypowiedzenie okolicznikowe sposobowe lub stopnia (6): Niebóy ſie panno milá nicżego/ iużemci to wſſytko dobrze oprawil/ ijż ci onijm wſſytcy dobrze dzierżą ij téże mowią. OpecŻyw 85v, 103, 117.

Połączenia: »tak(o) ... iżci« (3): OpecŻyw 104v; boćz ieſt tako wierny towarzyſz/ iżći nigdy przijáciela nieopuſći ForCnR E3; Tu wierz mi iżći będzie [dusza] ták ogrzaná y ożywioná/ iżci dotrwa beſpiecżnie/ áż dopłynieſz do obiecánego [...] portu ſwoiego. RejZwierc 127v.

6. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe celowe (3): ſmiluycieſie nademną/ wlożcie na ramiona mé/ krzyż ſyna mégo/ ijżci mu nie będzie tako cięſſko. OpecŻyw 137; GlabGad C4; Powiedzże mi/ miły pánie Iżći mi ten płácż vſtánie. MWilkHist H3v.
7. Nawiązuje do wypowiedzenia, w którym można przypuszczać elipsę wyrażeniana dowód (2): Widzcież ręce ij nogi moie/ ijżetz iá tenże ieſtem. OpecŻyw 169v, 76.
8. Wskazuje na stosunek włączny zespolonych wypowiedzeń; oto (1): oględuy vpominki iego niewymownéy miloſcy/ ijż ci on na krzyżu iako zlodziéy miedzy lotry wiſi OpecŻyw 141v.
9. W wypowiedzeniu zestawionym wprowadza przytoczenie (10): Powiédzcie dziéwce ſyon/ ijż ci oto krol twóy przyſſedl tobie OpecŻyw 71v, 78; RejFig Cc, Dd5v; BielKron 89v; á iż Pan ná cię woła y ná wſzytki ſwoie/ iżći was nie zoſtáwię śirotkámi/ iżći ia was nie opuſzcżę RejAp 167; RejPos 12; podobno ſyn vmárł? Powiedzieli mu iżći iuż ták ieſt miłośćiwy krolu/ á ták wola Boża byłá. RejZwierc 154, 66v.
II. Partykuła potwierdzająca; zaprawdę [może też błędnie zamiast: iście] (2): A coż rozumieſz o tym potentacie/ kthoremu máią vpáść pod nogi wſzyſcy krolowie y mocarze ziemſcy/ [...] iżći to tám będzie wielki máyeſtat Páná tego á wielka wielmożność iego. RejAp 172; á coż rozumieſz co to ſą tám zá mieyſcá/ ktore ten Pan ſpráwić racżył ku wiecżney chwale ſwoiey/ [...] iżći ſie thám nie źle obroćił kto ſie thám kolwiek doſtánie RejPos Ooo3v.

Cf IŻCIBY, 1. ŻE, 2. Ć

MB