[zaloguj się]

JEDNAK (1945) cn, pt i av

cn (1689), pt (219), av (24).

jednak (1928), jenak (17); jednak : jenak LibLeg (19 : 1), Diar (9 : 15), DiarDop (5 : 1).

e oraz a jasne.

stp brak, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) i XVIII w.

Znaczenia
I. Spójnik (1689) :
1. Wskazuje na zachodzący pomiędzy członami wypowiedzenia stosunek przeciwstawny; tamen Vulg, Mącz, Cn; quidem Vulg, PolAnt; sed, verum Mącz; autem Vulg; enim PolAnt; attamen, verumtamen Cn (1097):
A. Człony wypowiedzenia wyłączają się pod względem treści lub zakresu (48): BierEz N4, Q2v; KromRozm II r3v; [Domicianus zbudował Pantheon] y wiele inych pod ſwym tytułem tylko. Práwá iednák pożytecżne wſzytkim vſtáwił BielKron 148; Nie máiąc tu przyiaciół/ iednák wſze będzie miał Dáry WierKróc B2v; BudNT B2v przedm [2 r.], 1.Cor 2/15, 15/51; tákowe przedmowy [...] bywáią cżynione ábo dla ziednánia łáſki v ſędźiego [...] ábo iednák dla przewłoki y rozerwánia ſądu ModrzBaz 94v, 57v, 82v; SkarŻyw 413; KochFr 95; KochPam 88; KochPieś 10, 68; ActReg 128; Wiem y znam Pánie/ żem cżłowiek złośliwy/ Iednák ćię prośi/ duch moy żáłośćiwy GrabowSet S3v, B3.

Połączenia: »acz ... (ale) jednak« (3): KromRozm II m4; Wiele ich mowi duſſy moiey: niemać ten zbáwienia w Bogu ſwoim. Acż ty iednák Pánie [Tu autem Domine] obrońcá á prziymićieł moy Leop Ps 3/4; WujJud 238.

»aczkolwiek ... jednak« (3): Aczkolwiek białością przewyſzſza yednák wagą á cięſzkością záś bywa przewyſzan Mącz 419c; KuczbKat 45; WujJudConf 71.

»a(l)bo jednak« (7): podiąwſzy ſzkodę/ Mieli oſwych rzecżach rádę: Lepieyliby im vſtępić/ Albo iednák krzywdy śię mśćić. BierEz P4v, D4v; HistAl B5v; SienLek 29v, 124; KuczbKat 410; ModrzBaz 64v.

»ale (też) jednak« (7): ia tu nikomu nie nie uymuię/ ále też iednák cudzey chwały nikomu niedáię. OrzList gv; Mącz 157a, 267a; OrzQuin Zv; GórnDworz Cv; WujJud 238; StryjKron 547.

»iákoż jednak« (1): tedyby też wnetże [słowa: Oblicza moje pojdą] przed oblicże ſyná Bożego wykłádáli/ iákoż iednák niektorzy tu o wielkiey licżbie/ wykłádaią [!]. CzechRozm 17.

»chociaż (a. choć) ... jednak« (4): chociaż máło złego broili/ iednák iáko naygorzey mogli/ á vmieli/ ták cżynili. GórnDworz Iv, N4; PaprPan Bb4v; CzechEp 265.

»(a) wszak(-oż) jednak; wszak ... jednak« (3 : 1): LibLeg 11/70v; piękné wiary a rycerſtwa twoiego kleinoty przynoſiſz/ wſzak iednak wkrotce/ vmrzéć máſz MurzHist N3v; Symon/ nie wybił ich: wſzákoż iednák [tamen] wygnał z miáſtá Leop 1.Mach 13/47; GrabowSet E3v.

B. Treści członów wypowiedzenia przeciwstawiają się sobie (33): iż mu wſzytki rzecży poddał/ nic nie opuśćił coby iemu poddanego nie było/ iednák teraz ieſzcże [nunc autem necdum] nie widźimy wſzytkich rzecży być mu poddánych. BibRadz Hebr 2/8; KochSat A3; Yam tego koniecznie przał/ á on yednák ná to słowá nie dał rzec. Mącz 418d, 364d; tá przyśięgá ieſt prawdźiwa/ iednák nieco w ſobie fálſu ma. KuczbKat 291, 50; niektorzy iednák przyzwalali namowam [et hi quidem persvadebantur dictis]/ á niektorzy niewierzyli. BudNT Act 28/24; Pan dáiąc wzrok dwiemá ślepym/ zákazał im aby nikomu niepowiádáli: á oni iadnák [!] odſzedwſzy/ po wſzytkiey ziemi Páná rozſłáwili? SkarŻyw 497; WujNT 1.Cor 11/7; My ná nie mamy práwá dawne/ áby cześć y máiętność tráćili: a iednák ták ie do tego czáſu ćierpim/ iż y doſtoienſtwá/ y vrzędy máią. SkarKazSej 687b; KlonFlis G4v; KlonWor 78; PudłDydo B.

Połączenia: »a jednak« (3): Mielić też Apoſtołowie Biblią: á iednák nie Biblią [...] ále cudámi ſwemi prawdy dowodźili. SkarKaz 241b, 453. Cf. »wszakże ... a jednak«.

»acz ... (wszakże) jednak« (3): ácż ten Sákráment wſzyſtkim ludźiom ſłuży/ iednák ſą niektorzy ktorym niema być dawány. KuczbKat 230; CzechEp 157; WujNT 551; SarnStat 523.

»aczkolwiek ... ale jednak« (1): Aczkolwiek wſzytki rzeczy ſą páńſkie/ ale iednák ſobie zbudował dom ku ſwemu oſobliwemu mieſzkániu. BibRadz I 336 marg.

»aczkolwiek ... jednak« (1): ácżkolwiek ieſt miłoſierny: iednák ſie tym ſpoſobem nád żadnym nie lituie: áby go bes práwá komu gałtem z ręku wyimowáć miał. CzechRozm 217.

»aczkolwiek ... jednak przedsię« (1): Ktorzy ták cżynią [nakładają brzuch potrawami postnymi]/ ácżkolwiek przykazánie o Pośćie wypełniáią/ y prawdźiwie poſzcżą/ iednák przedśię obżárſtwem grzeſzą. WujJud 190.

»ale jednak« (2): ia będąc ná ten cżás cżłowiekiem pocżćiwie vpádłym/ ále iednák cżuiąc ſię być ná wſzem cnotliwym CzahTr A2. Cf »aczkolwiek ... ale jednak«.

»(a) chocia(-ż) (a. choć) ... (a) jednak« (3): LubPs aa; choć to prawdá ieſt/ iż vſtał zakon Moyżeſzow/ iednák y to też niemniey prawdá/ iż zakon Boży wiecżny ieſt/ y wiecżnie trwáć będzie CzechRozm 85v; SkarŻyw 520.

»choć (a. chocia) ... jednak przedsię« (3): KrowObr 10; choć moiá ſkorá y to ćiáło zgryźione będźie/ iednák przedśię w ćiele moim oglądam Bogá. GrzegŚm 4; WujJud 230.

»wszakoż (a. wżdy) jednak; wszakże ... a jednak« (3 : 1): LibLeg 11/77; KrowObr 89v; człowiek nie może Bogá widźieć y w oſobie Anielſkiey/ áby nie miał vmrzeć/ wſzákże wiele mężow ſwięthych to potykáło/ á iednák nie pomárli BibRadz I 138v marg; SarnUzn D3.

C. Treści członów wypowiedzenia różnią się, kontrastują ze sobą (101): WróbŻołtGlab A3v; RejRozpr K2v; wdoſkonáłoſći ſą od Bogá ſtworzeni pirwſſy rodźicy náſſy/ á yednák ſye [Ewa] złego á ſzkodliwego owocu yęłá KromRozm I N2; KromRozm II p4v, q3; nie dali nic IchM, a myśmy jednak dali Diar 77; Ieſli dobędźieſz mieczá przećiw przyiaćielowi/ iednák nie wąthp iż ſię znim záſię ſprzyiáźniſz. [ne desperes; est enim regressus in amicum] BibRadz Eccli 22/24; Mącz 507d; będąc wielkimi proſthaki/ mieli iednák indziey thę ſlawę/ iákoby mieli być záwołánemi dworzány GórnDworz D4, Cc; BudNT Rom 7/25; SkarŻyw 81, 569; KlonŻal C2v; PudłFr 41; PaprUp I2; będąc biegły w mowie/ máło iednák mowił. Phil G, S2; NA ſkázę moię wyćiągnąłeś rękę/ Lecż iednák/ tobie/ Bo że/ cżynię dźiękę GrabowSet G; RybGęśli B3; Apoſtołowie wziąwſzy przedtym moc nád cżártámi/ tu ich iednák wyrzućić nie mogli. WujNT 72, Iac 3/4; Bog [...] puśćił máłe woyſko Syryiſkie/ ktore iednák [...] wielkość ludu żydowſkiego poráźiło PowodPr 30, 18 [2 r.]; CzahTr D3; SkarKazSej 697v; Naydźie w izbie y w śieni przepomnione rzecży: Ktore iednák Goſpodarz ma ná dobrey piecży. KlonWor 72.

Połączenia: »a jednak« (12): KromRozm II r2v; będźiećie ſię vbieráć á iednák [et] ſię nie zágrzeiećie BibRadz Agg 1/6; SkarŻyw 213, 238, 312, 374, 535, 582, 596; SkarKaz 548b; krolow nie żywili/ áni ich máieſtatu y pompy opátrowáli: á iednák ſądy y woyny ſzczęśliwie odprawowáli SkarKazSej 690a, 707a.

»acz ... (ale) jednak« (12): MurzHist Sv; [Zakon Stary] ácz yeſt yáſnieyſſy/ á yákoby przed oczymá/ yednák [...] nye káżdemu ſye da tćić álbo rozumyeć. KromRozm II o; OrzQuin C2, D3, E; RejPos 58v, 138; WujJudConf 156; PaprPan Gg4v; StryjKron [386]; RybGęśli B3v; CiekPotr 16.

»acz ... przedsię jednak; acz ... jednak przećię« (4 : 1): acz mu téſz djabelſtwo przyczytali [...] przed się iednak mieligo za świętſzego MurzNT 48v; RejZwierc 240v; WujNT 121. Cf. »choć (a. chociaj) ... przedsię jednak«.

»acz ... a wszakoż(-że) jednak« (2): ácż oni ták ſwemi ſrogościámi trapią wierne/ á wſzákoż Pan iednák hoynie ie cieſzy LubPs cc6v; RejWiz 46.

»aczkolwiek ... jednak« (3): Mącz 509c; CzechRozm 164; ácżkolwiek nie ieſt obecny wedle ćiáłá/ iednák záwżdy ieſt z ſwoimi/ według ducha CzechEp 329.

»chocia (a. choć, a. chociaż) ... jednak« (26): RejKup i7; choc co na waſze przymuſzanié vſty czynię/ iednak ſercem boga okrutnie nienawidzę MurzHist K4; LubPs Y2v marg, cc2 marg; choćiaż ieſć będźiećie/ iednák nie będźiećie náſyceni. BibRadz Lev 26/26; GórnDworz C, E5, H3v, L6v; WujJudConf 177; Choć tedy żył/ iednák iuż dla grzechu przed Bogiem vmárłym był CzechRozm 140, 113 [2 r.], 244, 267v; SkarŻyw 292; CzechEp 253, 319; NiemObr 13; WerGośc 237; choć zámárł iednák żywie/ w żywoćie lepſzym prawdźiwie. ArtKanc S17v; choćia [sed licet] ſię náſz zewnętrzny człowiek pſuie: iednák [tamen] ſię wnętrzny odnawia dźień ode dniá. WujNT 2.Cor 4/16, s. 726; PowodPr 34; SkarKaz 204b, 347a.

»choć jednak« (1): wiele ich ieſt/ co woley BOżey nie cżynią/ [...] choć iednák to wſzyſtko/ co kośćioł vcży o wierze ehrześćijáńſkiey trzymáią. ReszPrz 23.

»choć (a. chociaj) ... przedsię jednak« (2): Znák dawáiąc iż choć ſie tu wolnie rodzimy/ Przedſię iednák pod iárzmem do śmierći chodzimy. RejWiz 88; WysKaz 27.

»(a) przedsię (a. przecię) jednak« [szyk 5 : 4] (9): RejRozpr D4v, K3; KromRozm III D3v; RejFig A2v; WujJud 69v; ActReg 80; złośliwi/ by też dobrze zdáli ſię/ że wſzemi rzecżámi opływáią/ przedſię iednák w wielkiey nędzy/ w fráſunkach/ y w kłopoćiech żyią WysKaz 9. Cf »choć (a. chociaj) ... przedsię jednak«.

»(a) wszakże (a. wżdy) jednak« (6): miłoſyernym Bogyem záwżdyś im też tu bywał/ A wſſákżeś ſye yednák mśćił yáwnye náde wſſytkimi LubPs Xv; KrowObr 149; ArtKanc J18, N2. Cf »acz ... a wszakoż(-że) jednak«.

»a wżdy przedśię jednak« (1): A wżdy przed ſie iednák [księża] łáią Choćia máło náuczáią. RejRozpr A2v.

D. Wskazuje na zachodzący pomiędzy członami wypowiedzenia stosunek przyzwolenia (908): yeſly by [...] na Zamku szochaczowſkym ogyen wyſzedl thedy yednak sthego zamku swą wolya nyemam nygdzyey sgycz MetrKor 37/3v; OpecŻyw [123]; BielŻyw 56, 80; GlabGad M5; WróbŻołt oo8; LibLeg 8/133v, 11/153; RejKup d4, d8, g7v, 12; KromRozm I N; widźiác ſwoie potępienié/ i lékarſtwo przeciw nięmu [...] znaiąc/ iednak go nie mogł otrzymać. MurzHist I; ktożkolwyek á yákożkolwyek śwyęty/ vczony y mądry był álbo yeſt/ yednák człowyek yeſt álbo był KromRozm II p4, g2v, g4v, pv, p2, x4; KromRozm III D4v, F3, O4, P5v; Diar 85; DiarDop 111, 117; LubPs O3, T5 marg, Y3v, bb2, bb6 [2 r.], cc; KrowObr Av, 90, 117; Człowiek ſtanu kożdego gdy w drodze iedzye/ á żywnoſći iemu y koniowi przedáć niechcą: tedy iednák ſobie gwałthem bráć niema. UstPraw F, Cv, C4v, Iv, I3; BibRadz I 6, Deut 1/45; BielKron 179; Mącz 249d, 340d, 364d, 385a; SarnUzn D2v, E4v; SienLek 45, 144v; GórnDworz E3v, N, Q7v, Aa6, Aa8, Ff6; widamy/ iż by pokrzywę nabárzyey kropił y żegnał/ tedy iednák káżda párzy RejPos 305, 89v, 305; práwo przyrodzone tego vcżyło/ że Pan Bog cżáſu ſwego porządnie chwalon być ma/ iednák ktoregoby dniá to oſobliwie być miáło/ nic nieuſtáwił. KuczbKat 295, 280; Bo bych ia tám temu nalepſzą ſpráwiedliwość vcżynił/ thedy iednák y ty y ią bez mnimánia nie będziemy. RejZwierc 55v, 113v [2 r.], 202, [272]; WujJud 119; BudBib 3.Reg 11/13; [poganie] poznawſzy Bogá iedynego y prawdziwego z rzeży od niego ſtworzonych/ iednák go iáko ſtworzyćielá nie chwalili CzechRozm 66; PaprPan H4v; KlonKr Dv; KarnNap Ev; Karał mię pan/ y wedle woléy ſwéy fráſował: Iednak mię śmierći záchował. KochPs 178; iáko ná onę namilſzą oſobę twoię/ ktoreiem ſię záprzał pátrzyć będę? iednák ćię widzieć pragnę SkarŻyw 599, 31, 277, [282], 285, 317 [2 r.] (19); Iezbuto iuſz leżąc á niemogąc ſię obroćić/ iednák przez ſię ná Henriká vderzył/ y vciął mu pálec mieczem. StryjKron 305, 150, 240, 517, 572, 772; CzechEp 129, 138; RejŁas w. 66; KochFr 85, 111; KochMuza 28; ReszHoz 121; KochPam 81, 83; KochPieś 28; PaprUp E; ActReg 3v, 8, 13, 41, 49 (14); GostGosp 28; Phil O3, P, P3; PAnie/ modlą ſię zá mną/ nie ſam proſzę ćiebie/ Iednák ćię miłośierdźie niechce ruſzyć w niebie GrabowSet K3v, C3; Niechay źli we złoćie chodzą/ Y nád lepſzymi przewodzą: Iednák złé ſumnienié máią/ Sądu twégo ſie lękáią. KochFrag 18; mogąc bráć żywność y potrzeby od tych ktorym Ewángelią opowiedał/ iednák nie bráć niechćiał. WujNT 238, przedm 10, s. 47, 139, 208, 232 (14); JanNKar C3v; SarnStat 199, 243, 865; Kártádulowie ſámi/ ći ſię mężnie bili/ Iednák z wielu do niebá duſz z nich wyſtráſzyli. KmitaSpit C5; PowodPr 85; bom vbogi/ á złotá y śrebrá nád potrzebę moię nie mam. iednák z vbogą wdowką dam co przemogę ná chwałę twoię SkarKaz 458a, 579b, 636b; VotSzl B3v, Fv; CiekPotr A4v; CzahTr F4; KlonFlis D4v; KlonWor 17.

Połączenia: »a jednak« (100): [żyłki] zciągaią vſi á nie dopuſzcżaią im ruchania wſzakoż gdy by ſie one rozciągnęły byłoby ruſzanie iako v inſzych zwierząt, á iednak to widać v ludzi niektorich chocia rzadko, ktorzy też vſzyma ruſzaią. GlabGad B8v; RejŁas w. 26; RejJóz O6v; Tymći Aryani/ Eunomiani/ y Mácedoniani káczerze ſtárzy błędu ſwego bronili. A yednák ich błędy vſtáły KromRozm I L4v, C4v, L2, L4v, N4v, O [2 r.], Ov, O2; bog ſtworzył człowyeká [...] ná podobyeńſtwo ſwoye. A yednák człowyek nye yeſt bogyem. KromRozm II r2v, f2, f2v, h, p, ſ3 (17); kápłanić żydowſcy zá czáſow páná Kryſtuſá nye czynili doſyć vrzędowi ſwemu/ á yednák ye pan zá kápłany myał KromRozm III Lv, B8v, C, Cv, C8v, E3 (18); RejWiz 144; BibRadz Ez 14/22, Ion 2/7; Kryſtus ma cżłowiecżęńſtwo nam przyrodzone/ á iednák nie rzecżon ieſt mieć cżłowieká GrzegRóżn L, B4v, G4v, I2 [3 r.], K4v [2 r.], Lv; Mącz 444a; SarnUzn G4v; BiałKat 25v; WujJud 118; ModrzBaz 4v; SkarJedn 75, 138, 345; SkarŻyw 75, 241, 244, 252, 263, 341, (18); WujNT 31, Hebr 5/8; SarnStat 342, 361, 433, 1159, 1199; oni więcey wyſłużyli v wielkiego krolá/ niżli my w roley wygrzebli: á iednák w rowny dźiał idźiem. SkarKaz 637a, 387a, 418b, 486b, 520a, 634b, 638a; SkarKazSej 707a.

»acz (a, ać) ... ale jednak« (20): RejPs 167v; Abowyem ácz to byli ludźye dobrzy/ prawdźiwi y śwyęći/ ále yednák ludźye KromRozm II c3v; ktore [członki] ácz ſámy w ſobye nye ſą żywe/ ále yednák poki ſye ćyáłá żywego dźyerżą/ ſą częſci y práwe członki ćyáłá onego KromRozm III D5, B3v, D7, I8v; Diar 82; RejPos 37, 75v; WujJud 33v, 127v; ModrzBaz 44; SkarŻyw 245; ArtKanc P3v; Pan Bog ſprawiedliwy ac nierichlo ale yednak opiche a oſwawola gniewa ſie barzo PaprUp G4; ActReg 21, 165; Acz Wiécá iuż vſtały indźiéy, ále iednák Podláſzánie ie ſobie zoſtáwili SarnStat 241, 48, 1003.

»acz ... (a) jednak, acz jednak« (113 : 5): ácz bych ia vſſedł od tych burzących náwálnoſći iednák mi dziwno miły pánie iż ty ták długo ćierpiſz tym ięzykom ktorem ią záſtał wmieſćie tem práwie każdy pełen łſciwoſći. RejPs 81v, 188v; RejJóz K; RejKup Ov; KromRozm I M4; acz niewiem ieſli połacinie/ ieſli popolſku gorzyi piſzę/ iednak dla bliżnego ktoregom miłowac winien/ popolſku wolę MurzHist A3; KromRozm II a2, t2v; KromRozm III G6, Iv, 16, M3; jeno potrzebujemy od stanu duchownego, ktorzy się na osoby i potciwości nasze utargiwają, pokoju samego. Ktory acz też nam był przez JKM na przeszłem sejmie obiecan, jenakechmy go od księżej Ich M nie mieli Diar 40, 23, 33; DiarDop 117; LubPs ktv, Y3v, aa3v; Potuchá ludziom vćiśnionym/ iż ácż thu bywáią trapieni od okruthnikow/ iednák tho znáć máią/ że iáko trawá bez władzy ći okrutnicy zginą. Leop Ps 128 arg; UstPraw E4v; acz co baczę yednák tego nie dam po ſobie znáć ábych baczył. Mącz 394d; GórnDworz G, M7v; GrzegŚm Av; KuczbKat 100, 115, 165, 345, 360; A ták moy miły ſwiatku wcżás ſie żegnam s tobą/ Acż iednák poki poty tu muſzę być s tobą RejZwierc 271, 242v; ácż nas P. Chriſtus od grzechu/ śmierći y piekłá wolne vcżynił/ iednák nas od poſłuſzeńſtwá Kośćielnego nie wyzwolił/ y owſzem go ſłucháć roſkazáł WujJud 207, A3, A4, 70v, 148, 216v, 226, 233; BudNT d2; CzechRozm A5v, 210v, 229v; PaprPan E3; KochPs 20; ácż ſię długo oćiągał/ iednák potym ſzedł SkarŻyw 308, 389, 440, 460, 580; StryjKron 527; CzechEp 8, 90, 161, 172, 225 (16); KochFr 53; KochWz 137; ReszHoz 124; Ia áczem ſyę nie doczedł/ co ieſt rozum práwy/ Iednák gdy chcę ſmákowáć wſzytkié ludzkie ſpráwy/ Baczę dobrze/ iż przyiaźń ieſt ſkarb lepſzéy wagi Niż pieniądze/ niż perły/ niż ſzat pełné ſzragi. PudłFr 33; GórnRozm A2, D4v; ActReg 8, 31, 55, 77, 83 [3 r.] (10); Phil P3; GrabowSet D4v, E3, K, Y2v; OrzJan 14 15, 72, 92, 110; RybGęśli A4; WujNT 8, 124, 460, 688, Aaaaaa3v; WysKaz 14; SarnStat 14, 33, 497, 1184; SkarKaz )(3v, 41a, 157a, 276b, 418b, 609b [2 r.]; VotSzl Dv; CiekPotr 17; Acz Ceſárze pobożni práwá ná heretyki vporne piſáli: iednák z wielką folgą y miłośierdźim to czynili. SkarKazSej 687b, 667b.

»acz ... (a) jednak przedsię, acz przedsię jednak, acz jednak przedsię« (12 : 3 : 1): MurzNT 96; człowyek ktory ſpi/ ácz żadney ſpráwy czuyącego nyeſpráwuye/ yednák przedſye żyw yeſt. KromRozm III Lv, P7v; RejWiz 79v; Leop Luc 11/8; śiłá tákich naydźie/ ktorzy ácż w Wierze prawdźiwey vmieráią/ iednák przedśię nie z táką miłośćią/ ktoraby ie záraz do żywotá wiecżnego wprowádźić mogłá WujJud 203v, A2v, 11v, 28v, 29, 122, 191v, 254v; ácz wody ćiepliczné zálécamy/ że ſą [...] wſzyſtkim choróbám pomócné/ przetśię iednák mogą ſye náleść/ którém nie záwżdy pomógą Oczko 21v; CzechEp 13, 333.

»acz ... (a) wszakoż (a. wszakże a. wżdam) jednak, acz ... jednak wżdy« (16 : 1): Acz ſie mu náczás trefi niewczáſow niemáło/ áwſſákże prędko iednák tych pilen pan ktorzy przeń bywáią ná myſliach vdręczeni á zwielkiemi poćiechámi wybáwia ie ſtego. RejPs 50; MurzHist M4v; DiarDop 116; PanBog lud ſwoy á koſcioł wiernych/ ácż dopuſzcża ná trapyenie/ wſzákoż go iednák z łáſki ſwey nie opuſzcża LubPs P3, A5v, H, Y5 marg; Leop 1.Cor 9/2; OrzQuin Aa2; Acż Duch Páńſki dobrotliwy ieſt/ [...] A wſzákoż iednák ma też dwoie inſtrumentá/ przez ktore karze á vpomina ſwiát. RejPos 130; HistLan D2; RejZwierc 33; SkarŻyw 68; ſłowo to/ ácż ieſzcże wymowione nie było/ iednák wżdy záwżdy v Bogá być muśiáło CzechEp 257, [402]; WujNT 324; SarnStat 314.

»aczkolwiek ... jednak« (42): LibLeg 11/136v; KromRozm III L3, M3; UstPraw I3v; KuczbKat 45, 90, 139; WujJudConf 67v, 176v; CzechRozm 73v, 167v, 170v, 172v, 174 (11); Bo ácżkolwiek mogł ſię ſam ſnádnie wſzytkich krzywd ſwych pomśćić: iednák tego nigdy nie cżynił CzechEp 18, 7, 125, 166, 202, 237 (11); Phil C2, R3; OrzJan 23; LatHar 155; WujNT 123; WysKaz 42, 44; SarnStat 876; SkarKaz 42a, 205b; SkarKazSej 676a.

»aczkolwiek ... przedsię jednak« (4): ácżkolwiek ieſteś thak wywyſſon przed ſie iednák nędznem á pokornem niegárdziſz RejPs 205; KromRozm II f4; WysKaz )?(2v, 47.

»aczkolwiek ... wszakoż (a. wszakże) jednak« (6): LibLeg 11/136; BibRadz *5, II 22a marg; RejPosWiecz2 91; ácżkolwiek [odpusty] áni grzechu nie zgładzáią/ áni męki wiecżney nie oddaláią [...] wſzákoż iednák do oddalenia dwoiákiey kaźni docżeśney pomagáią. LatHar 285, 77.

»ale jednak« (79): Nie ma być [uryna] przećiwko promieniom ſlonecżnym oglądana, ale iednak na mieſtczu ſwiatłem iżeby promienie niewrażały ſie w ſkleniczę. FalZioł V 1v; RejPs 36v; czały dźień na niebie było iaſno/ ale iednak mgły po ziemi ſie włocżyły LudWieś B3; RejKup b7v, i3v; KromRozm I A2v; KromRozm II nv; KromRozm III E2v, M2v, O2v; potrzeba o obronie postronnej radzić i co rychlej ją stanowić, ale jednak swej domowej nie opuszczać. Diar 25, 65, 94; LubPs V4; RejWiz A8v; BibRadz Gen 31/25, Dan 11/14; OrzRozm D2, Hv, L, Lv, P4v; OrzRozm Q2; Cziśćie rządnie przipráwne gry ále yednák nie twoyskie/ nie twego żołądká. Mącz 420a; OrzQuin E4, I3 [2 r.]; HistLan C4; WujJud 47v, 64, 166; WujJudConf 8, 153; CzechRozm 131v, 219, 251 v; Iaćiem żebrak vbogi/ práwie ćiéń człowieczy/ Ale mię iednák pan ma ná pieczy. KochPs 60; StryjKron 627, 722; KochSz A2v; ReszHoz 116; KochWr 40, 41; ActReg 158, 161; KochFrag 22; WujNT 293; BYłáby rzecz przemierzła wſzyſtek wykład Státutu proninciéy Gniéźnieńſkiéy tu wpiſowáć. Ale iednák ſententię oſobnieyſzé z niego wpiſáć ſie godzi SarnStat 216, 203, 396, 641, 1279; SkarKaz 609a. Cf »acz ... ale jednak«, »chocia(ż) a. choć ... ale jednak«.

»ale przedsię jednak, ale jednak przedsię« (2 : 2): KromRozm II s; Rzekł miedzyeniec/ też mi tho Solinus powiedał/ Alem ią iednák przedſię ſto rozumu nie miał. Aby iedná oſobá thák ſzyroka byłá/ Zeby wſzytkę ſzyrokość ſwiátá opátrzyłá. RejWiz 110v; WysKaz 15, 30.

»ale wżdy jednak« (1): przedſię w tym nie miey nádzieie/ ále wżdy iednák rozumiey/ iżći iuż Pan będzie przykłonnieyſzy oſwiećić nędzne ocży twoie. RejPos 67v.

»chocia(ż) (a. choć) ... ale jednak« (6): Choć Pan karánye dopuśći zá grzech/ ále iednák pocyechy wiernego nye odeymuie gdi będzye prośił miłośćiwego ráthunku iego/ á odpuſzcżenia winnośći ſwoich. LubPs H3v marg; RejPos 48v, 78; HistLan E2; ArtKanc R19v; ActReg 164.

»chocia(j, -ż) (a. choć ... jednak), chocia ... choć ... jednak, chociaj ... chociaj ... chociaj ... jednak« (157 : 1 : 1): WróbŻołt C5, K7; RejPs 52; RejRozpr Kv; SeklKat S4v; RejKup r7v; KromRozm II p2v; choć máyą ku byegányu zgotowáne nogi/ Iednák nigdzyey tu nie wyedzą pewney ſwoyey drogi LubPs aa, K2v, K3 marg, M2 marg, X4v, cc2v; UstPraw D3, E2v, E4, F2, I3v; BibRadz Iob 6/10, I 383d marg, II 141b marg; SarnUzn B4; RejAp 148; GórnDworz B6v, D5v, G7, L2v, M (27); chociay go w podobieńſthwiech widáli/ chociay głos iego ſłyſzeli/ chociay bywáli w duchu záchwyczeni [...] iednák o tym nie grun⟨tow⟩nego/ nie pewnego powiedáć nie vmieli RejPos 148, 271v; KuczbKat 175, 356, 380; WujJud 126, 155v, 204v, 235v; WujJudConf 30v, 68, 125, 159; BudBib Bar 5/40; Choć ſie też było trochę burdy vkazáło/ Iednák to mądrą rádą wnet ſie zlekowáło. StryjWjaz A3v; CzechRozm 8v, 20, 56, 70, 71 (29); PaprPan Q4v, Z4v, Aa3; KarnNap C2v, D2v; SkarJedn 164; choćia náprzodku Papieſz Ducha wnim Bożego nie poznał: iednák potym Pan Bog Papieżowi obiáwił że to wola iego byłá/ áby on kazał/ y náucżał. SkarŻyw 213, 212, 311, 472, 593; Pan Chriſtus páſterz dobry náſz/ y dozorcá duſz náſzych/ choćiaż zábity był y vmárł/ iednák w grobie nie zoſtał: ále wzbudzony będąc żywie: á śmierć mu iuż więcey nie pánuie. CzechEp 329, 41, 83, 92, 154, 161 (17); NiemObr 6, 7, 12, 121 [2 r.], 164; KochMuza 27; ReszPrz 19; ActReg 29, 95, 109, 133, 166; GórnTroas 73; GrabowSet K, N4, V; OrzJan 88; choć oſtrze od Apoſtołow był zfukány/ iednák nie bluznił przećiwko im WujNT 430, Luc 8/29, Ioann 8/14, s. 392, 555, 2.Cor 12/12; PowodPr 13, 33; SkarKaz 4b, 383b; VotSzl B4, C3, C4v; SkarKazSej 661b, 707a; KlonFlis C3v, F3v; Więc choćia ſię rzecż wroći/ choć iey Pan doſtánie: Tedyś ty bráćie iednák vwlokł vżywánie. A ták złodźieiem będźieſz/ choćiaś wroćił konia/ Choćia zá tobą żadna nie byłá pogonia KlonWor 3, 82.

»choć jednak« (4): BiałKat I68v; choć ći wſzyſcy [aniołowie] byli dármi [!] niebieſkimi ozdobieni/ iednák wiele ich/ ktorzy od Páná Bogá Oycá y ſtworzyćielá ſwoiego odpádli KuczbKat 20; CzechRozm 118; ReszPrz 76.

»chocia(j, -ż) (a. choć) ... (a) przedsię jednak, chocia(j, -ż) (a, choć) ... jednak przedsię, chocia ... chocia ... przedsię jednak« (9 : 8 : 1): RejRozpr C, C3; Bo chociać go ią teraż/ wam drogo zapłaczę Przedſięć ia iednak na tym/ W ſwey ziemi nie ſtraczę. RejJóz B, G8v; LubPs ktv; choć cie nie zágniotą/ iednák przedſię ſkubą RejWiz 104; BibRadz 1.Reg 15/14, Dan 13/10, I 376a marg; Abowiem chocia niepowſcięgliwi grzeſzą waháiącz ſie/ á w ich ciele rozum s chciwoſcią walcży/ y chocia ſie im złe złem/ á dobre dobrem widzi/ przed ſię iednák niemáią oni o tym gruntowney/ á doſkonáłey wiádomośći/ áni tego thák znáią/ iákoby znáć mieli GórnDworz Ff5; RejPos 47; RejZwierc 129; Choćby grzeſzny cżłowiek przedtym nie dobrego niecżynił: iednák przedśię ieſli vwierzy w Páná Chriſtuſá/ oną wiárá będźie mu pocżytaná ku ſpráwiedliwośći/ która wiárá przed śię bez vcżynkow nie ieſt. WujJud 97v; CzechEp 101; ReszList 148; WujNT 828; WysKaz 29; Ale choć który ſcholaris álbo Student/ álbo który z pomięnionych będźie o którąkolwiek rzecz/ bądź wielką/ bądź máłą/ winowány/ przedśię iednák nie ma go śmieć żaden imáć álbo trzymáć bez ſług Rektorowych SarnStat 204.

»chocia (a. choć, a. chociaż) ... (a) wszak(oż, -że) (a. wżdy) jednak, chocia (a. choć) ... jednak wżdy (a. wdy), chociaż ... chociaż ... wszakoż jednak« (16 : 3 : 1): Choć ſieć ledá iáko ſtánie Iednák wżdy co przypádnie nánie. RejRozpr C3, C4; MurzNT 48v; Pan choć bacżył ty ich ſwowoleńſtwá/ Wżdy im yednák vżycżał tu miłoſierdzyeńſtwa LubPs S, B6, H4, K2; A choćiaż oná byłá niewiáſtá Moábſka/ y podłego ſthanu á cudzoźiemká/ nie z ludu Bożego/ á wſzákoż iednák Kryſtus Pan nie wſtydał ſie thego áni ſie thym brzydźił iż wyſzedł z narodu iey. BibRadz I 148v; to chocia ſie nie záwdi trefi/ iednák wdy trefi ſie niemáło rázow GórnDworz Kk; chociaż wierni od Páná Bogá tu bywaią krzyżem vciążeni/ chociaż w nędzy/ w vboſtwie/ w rozmáitych trudnoſciach ſą poſtáwieni/ wſzákoż oni iednák nic nie roſpacżáią w łáſce á w miłoſierdzyu Páná Bogá ſwego/ wdzięcżnie ná tym przeſtawáiąc/ cżego im Pan Bog vżycżáć racży RejPos 7, 153v; RejPosWiecz2 92; HistLan B4, C2; RejZwierc 89v; CzechRozm 12v, 197; CzechEp 73; ludźie/ choć dobrze baczą/ że tego zdrowiem przypłacáią/ á wżdy iednák zbytkow ſwych przeſtáć nie mogą KochPij C2; WujNT 152.

»jakożkolwiek ... jednak« (2): Ale yákożkolwyek ſtára tho náuká/ á w wyelu kráin y páńſtw ſye yey záwadza/ yednák nyemoże tego nikt rzeknąć/ iżeby byłá powſſechnego koſcyołá. KromRozm III E4; SarnStat 943.

»(a, wżdy) przedsię jednak, (a) jednak przedsię« (56 : 26): RejPs 160; ComCrac 15v; Wie iż zle/ czaſem ſie bogi A iednák przedſię przy ſwym ſtoi RejRozpr F, G2v; RejJóz F2, H5, I6; GroicPorz ee3v; Iedurny ſam ieſt cżłowiek/ á drugiego niema/ áni ſyná/ áni brátá/ á przedſię iednák prácowáć nieprzeſtawa/ áni ſie iego ocży náſycáią bogactw/ áni też rozmyſla ſobie/ mowiąc: Komuż ia to robię Leop Eccle 4/8, Gen 8/12, 1.Reg 20 arg, Iob 30/23; RejZwierz 30; SarnUzn E5, H3v; GórnDworz E, F5, M2v; iżeś ſtworzon ná podobieńſtwo iego/ ſtárayże ſie wżdy przedſię iednák pilno kędy możeſz/ ábyś wżdy był iákim podobieńſtwem wyobráżon do niego RejPos 171, 23v, 337; BiałKat 311; HistLan F5; RejZwierc 158v; WujJud 113, 145v, 185; gdyż wprawdźie ſtárodawnych czáſow deſtilláciy ták ſubtylnych nie bywáło/ áni przez Alchimijéy ſpráwę/ rzeczy doświadczáli/ przedśię iednák ták ſye ná wſzyſtkim dobrze ználi/ że tho co my teraz vmiéć álbo ſądźić chcemy/ po więkſzóy częśći na ich funduiąc ſye nauce/ namniéy błądźić możem. Oczko 11v, 1; ReszPrz 51; WerKaz 276; LatHar 56, 244; WysKaz 23, 28, 29 [2 r.], 33, 34, 35, 40; SarnStat 300, 1263; Trudno to y wymówić/ iednák przedśię powiém Przed wámi [...] co wiém. GosłCast 73. Cf »acz ... przedsię jednak ...«, »aczkolwiek ... przedsię jednak«, »chocia(j, -ż) a. choć ... (a) przedsię jednak ...«.

»(a) wszak(oż, -że) (a. wżdam a. wżdy) jednak, jednak wżdy« (126 : 5): FalZioł V 16d; BielŻyw 142; áby go wykorzenili á zniſſczyli [...] á wſſák iednák temu nigdy niemogą nic vczynić. RejPs 196, 181v; LibLeg 10/151; RejJóz H7v; RejKup 15v; MurzHist Dv, Mv, P4v; Diar 65; LubPs Y3v; KrowObr 152v; RejWiz 77; Cżęſto mię práwie dobywáli od młodośći moieý: wżdam iednák nic mi niemogli. Leop Ps 128/2, *A3v, Gen 15/14, 31/7, 1.Reg 15/35, 3.Reg 18/19 (17); UstPraw G3, I3v; RejZwierz 86v; BibRadz I 1v marg, I *4v, 8b marg, 16a marg, 428v marg; BielKron 158v, 402, 459; Mącz 84c; OrzQuin L2; Tu ſłyſzyſz iáko tho ſą ſłowá iáſne á zrzetelne/ á wżdy iednák cżárt kuśi ſie y o to/ iáko by thy ſłowá wywroćił. SarnUzn D4v, B2; GórnDworz Aa3v; RejPos 49, 53, 73v, 244, 255v; RejPosWiecz2 95; RejZwierc 107, 144; WujJud 250; BudNT Ioann 12/42; CzechRozm 206v, 238v, 247, 255; PaprPan V2; ModrzBaz 15v, 32v, 136; CzechEp 9, 15, 54, 187, 238 (9); ArtKanc O5; LatHar 130, 244, 376; WujNT przedm 18, s. 51, Ioann 12/42; SarnStat 203, 215, 216, 389, 905; CiekPotr 88; KlonFlis A2v. Cf »acz ... (a) wszakoż jednak...«, »aczkolwiek ... wszakoż jednak«, »chocia (a. choć a. chociaż) ... (a) wżdy jednak ...«.

»(a) wszakoż (a. wszakże) ... jednak« (3): kxiążęta Ruſkie [...] przeſli Iliricum Karwathſką ziemię y Dalmaty, iednak tam nie zoſtali ale nabrawſzi łupu zaſię ſie do ſwey ziemie wrocili. MiechGlab 51; RejPs 209; SkarŻyw 108.

** Bez wystarczającego kontekstu (7): Tamen coniunctio, Wſzákże/ yednák wżdy. Mącz 439b; tu tamen perge ut coepisti, Ty yednák pochadzay przedſię yákoś pocżął. Mącz 439b; Verum coniunctio, Ale/ wżdy/ yednák. Mącz 489a, 289b, 468b, 489a, b.
2. Spójnikjednakw funkcji składnika nawiązanianawiązuje, wprowadza nowe treści albo przyłącza nowe składniki lub zdania w obrębie wypowiedzenia złożonego celem jego rozwinięcia, uzupełnienia bez specjalnego nacisku na uwydatnienie stosunku przeciwstawnego; autem Vulg; tamen Mącz (592): LibLeg 9/51; oczy naſſe vſtáwicznie na ćię pátrząc położiły wſſytkę nádzieię wtobie. Bo ty ſie iednák ſtáráć będzieſz ábych ia nigdy niewpadł wſidłá mnie ſzkodliwe RejPs 209, 46v; RejRozpr D3v; KromRozm I E4, L; oto widźicie/ iżem ieſt doſyc duży [...] a coſz potem iednak znienácka niſzczeię i vſtawam MurzHist O, O3v; KromRozm II qv; KromRozm III Cv, M4; Diar 21, 25, 29, 75; LubPs N6, R; niektorzy przećiw tákiemi opowiadániu mowią y piſzą. Ale niemáią zbytnie o co vćiążáć/ ponieważ iednák każdy wedle Práwá wſzelkiego/ powinien do Sędźiego ná iedno wezwánie álbo roſkazánie ſtánąć. GroicPorz q2; KrowObr 131, 182, 183v; Gdy ieden drugiego dáruie czym ná woynie/ tedy też by obá vmárli/ tedy iednák on dar oſtánie przy onym co mu dano/ by też ná to dobrze Przywileiu niemiał. UstPraw G4v, E3, E3v, F4v, G3, H4, Iv, I2, I3v; BibRadz I 5, 273v, Ier 3/8; SarnUzn B2; SienLek a2, 194; RejAp 26v, 31v, 59; będąc w takowey/ iáka ná ſwiecie być może/ płomieniſtey miłośći/ czáłe dwie lecie: ſtrzymáłá ſie iednák od tego/ iż żadnym znákiem chęći oney wielkiey/ dobremu pánu nie pokazáłá/ chybá ieſli co thákiego było/ cżego pokryć niemogłá GórnDworz Aa4v, B6, E8, K7v, O2v, V5; RejPos 46v, 51, 53 [2 r.], 101, 286 (10); GrzegŚm 13; KuczbKat 140, 170; kiloby miáłá ze dwie wśi á w trzeciey połowicę/ by też byłá y gárbátha/ y zádna y głupia/ tedy iednák będą powiedáć iż ſie bárzo dobrze ożenił. RejZwierc 31; KochMon 29; WujJudConf 19v, 31v, 41v, 109, 129, 189v; BudBib Ier 6/14; ogniem/ nikogo od báłwochwálſtwá nieodſtráſzał/ iednák iż był ducha vmyſłu cżłowiecżego nápráwcą/ báłwány y Bogi one pogáńſkie/ ták roſproſzył y wniwecż obroćił że też drudzy y w zápámiętánie v ludzi przyſzli. CzechRozm 95, 118, 182; PaprPan Z; KarnNap Ev; ModrzBaz 14v, 18v, 19v, 35v, 43v, 45, 140v; SkarJedn 86; oćiec rozgniewany/ kroleſtwo mu odiął/ y wſzytko pobrał. Iednák y tym ſtátecżnośći iego przełomić niemogąc: do więzienia go ćiáſnego [...] poſadził. SkarŻyw 368, 206, 291, 317, 354, 473, 497; Włádisław vsłyſzawſzy dopiero ſię trwoży/ Wſzytkim ná Włoſką zdrádę z ocżu płyną słozy/ Iednák ſwych pośiliwſzy wnet woyſko zſzykował/ A do Wárny ták w ſzyku drogę ſwą proſtował. StryjKron 602, 508, 562, 622, 772; CzechEp 9, 12, 55, 69, 134 (13); CzechEpPOrz *2v; rad y nie rad muſzę Zléćić to piſmu/ á tym ćieſzyć duſzę/ Swą iákokolwiek/ tuſząc iednák ſobie/ Ze tá moiá chuć będźie wdźięczna tobie. KochFr 101; KochPhaen 24; KochMuza 25; ReszPrz 56; WerGośc 207; KochPieś 73; V Sąduś vmieiętny/ á ochotny domá/ Dawaſz ieść/ pić/ gośćiowi obiémá rękomá. Iednák w ſądźie nie życzę ſobie twéy dźiélnośći Doznáć: wolę ćię domá/ gdy czeſtuieſz gośći. PudłFr 29, 50, 51, 56; By też ten świát pełen Diabłow był/ á nas wſzyſtkich pozrzeć vrádźił/ Iednák ſię go nic nie boimy/ gdyż pomoc pewną iśćie wiemy ArtKanc K7; GórnRozm Ev; KochWr 19; PaprUp A2, E3, E4; Namawiali PP. sprawę Litewską ale nihil conclusivé iednak tak rzeczy staneły aby te sprawy przez Deputaty się odprawowały ActReg 51, 10, 18, 55, 58, 81 (17); GostGospSieb +4; Phil C, C3, C4, E3, I, M4, R3, S4; GrabowSet M2v; Wiecżny Boże/ ſłuſznie mię karzeſz zá mé złośći/ Iednák nietylko pátrzay ná moię krewkośći/ Lecz y miłośierdźie ſwé chćiéy mieć ná baczeniu/ Láſką ſwoią mię twiérdząc w moim vtrapieniu. KochFrag 54, 3, 43; OrzJan 34, 40, 50, 66; O nierówną ſie niekuś: weźm tę rádę zdrową/ [...] Iednák ieſliże pádnie co ná ſkrzydło twoié/ Nieprzepuſczay/ pokaż też innym męztwo ſwoié. WyprPl C3v; KołakCath B2; RybGęśli A2, D3; Gdy nam co Bog obiawia/ [...] niechce iednák ábyſmy ſię też pracą náſzą do tego przykłádáć nie mieli/ áby to co poſtánowił ſkutek ſwoy wzięło WujNT 505, Ioann 9/30, s. 396, 441, 505, 1.Cor 7/17; WysKaz )?(3, 41; JanNKar B3, C2 [3 r.], G3, E, E2v; JanNKarKoch G2; ieſlibyſmy zá vchwałą Séymową Ruſzenié poſpolité vczynili/ iednák nie dłużéy mamy dźierżeć poddánych náſzych ná mieyſeu/ tám kędy im Wićiámi [...] oznáczymy/ iedno dwie niedźieli. SarnStat 132, 4, 4v, 69, 75, 76 (44); SiebRozmyśl E3, Gv, H4, K2, K2v; WitosłLut A2v; KlonKr D3; KmitaSpit Bv, C2; PowodPr 11, 23, 31, 32, 81; SkarKaz 155b, 242b, 351a, 352b, 381b, 419b, 420a, 518b; VotSzl B2v, C3; CiekPotr )?(4, 55; GosłCast 31, 35, 48; PaxLiz A2v; SkarKazSej 676a; SkorWinsz A3v; Zátym dźwięk wſzelkich głoſow powſtał rozmáity/ Iam ſię porwał ze ſpánia/ iednák ták zákryty/ Przeſtrách táiłem w ſobie/ máiąc zá nikcżemną Sen fráſzkę/ wſzákże cżułem weſele nádemną. SapEpit A3v; Iżem ia vwierzyłá w tymem winná ſobie. Iednák bych wżdy poznáłá po nim wiárę byłá/ Litoby mi nie było iżem wykrocżyłá. PudłDydo B3v, A2, B3.

Połączenie: »jakoż jednakże« (11): GliczKsiąż A4; KrowObr 166v; RejFig Ee3; Strum L2v; CzechRozm 17, 250, **7; PaprPan Ff4; Moiżeſz [...] potwierdzał ony/ ktore wſzytek lud z pośrodku śiebie obierał/ iákoż iednák y słuſzna y potrzebna rzecż ieſt/ áby ták bywáło w tey ziemi/ która ieſt ſpolną wſzytkieh oycżyzną. ModrzBaz 3v, 15v; SarnStat 1019.

α. W członie uzupełniającym treści wypowiedzenia akcentuje znaczenie jednego wyrazu lub kładzie nacisk na uwagę, komentarz, objaśnienie, zalecenie, sentencję związaną z głównym tematem wypowiedzeniowym: wszakże, wszelako, atoli; tamen Mącz (349): [uciekł się był do króla Persa] Iednak pirwey ſie był Perſkiey mowy naucżył niż przy krolu iął bywać BielŻyw 63; GlabGad L7v; Vlan rzecżą Tatatſką [!] wykłada ſie panną, więc iż Vlanus niektori poſzedł był z dziewki nie mężatey [...] iednak miedźi Turki nie ieſt to żaden dziw MiechGlab 70; KłosAlg A4; Krolewná Izábellá/ [...] Stáłá ſie ieſt małżonką krolá węgierſkiego [...] Iednák nas tá nowiná/ przed tym niepotkálá Aby krolewná polſka/ krolewą zoſtáłá KlerWes Av, Av; WróbŻołtGlab A4; Więc rzepy miáſto przepiorek Nárwie w wácek y wkápturek Iednák też to nie złe pole Gdy iey niemáſz domá wdole RejRozpr H2, A2v, A3, Bv, H3, H4, Kv; LudWieś B5; Dobrze mowiſz Iozephie o ſwey pocćiwoſći Czoſz gdy iednak ty rzecży nie ſą bez żałoſći RejJóz I4v, D7; LibLeg 11/138, 187v; ormyanowy yednemu 500 zlotich dlugu zaplaczicz bili winowaczi. Czo yednak pyenyedzi nathargowawſchi ſſa vipelnili LibMal 1548/144v, 1533/177v, 1546/111, 1548/146v, 1551/160v, 1553/173v; RejKup b3v, ee7; KromRozm I N4v; MurzHist E2v; MurzNT Matth 5/arg; KromRozm II d, fv, n2v, r2v; Diar 35, 44, 75, 86, 87; LubPs ee2; w tey mierze/ więcey zwyczáiu álbo właſnych vſtaw wſzędy náſláduią/ niżli tego opiſánia: co iednák niema być gániono GroicPorz d3v, n4; KrowObr A, 12v, 22; RejWiz 39; Leop Num 16/14, 4.Reg 16/9; táki ma być karan winą iáko ſkaźcá rzeczy poſpolitey/ á to ná imieniu y ná inſzych rzeczach/ o co iednák práwem ma być zwyćiężon. UstPraw Ev, Fv; KochZuz ktv; RejFig Ee4; Bo ćicho nie wołáiąc/ ſwe ſpráwy ſpráwuie/ To wiem iednák ná wſzytkim/ iż cnocie folguie. RejZwierz 75v, kt, 6v, 82, 102; BibRadz I I38v marg; on mądry Hiſtoryk vkázuie to że żadna ma náturá iedno złodźieyſka á mordowna godná ku boiowániu nie ieſt. (‒) Iednák ty tego w kárczmie przed náſzymi Láchy niemoẃ. OrzRozm K, D3, N4v, V; ſwe nieprzyiaćiele poráźili/ á zwłaſzcżá Kumany/ Wáłáchy (kthoreſmy zwáli Połowcy/ iednák tho byli Ruſacy BielKron 300v, 26v, 40v, 99, 199, 316 (10); KochSat C, C2v; Mącz 74b, 208d, 326a, 435b, 494b; OrzQuin G4; Prot C4; Athánázius w tym krotkim Kredzie (gdzie iednák w tákim piſániu in Symbolis nie ieſth obycżay długiemi ſie ſłowy y wykłády báwić)/ tę to ſentencią iednákże wyłożyć chciał. SarnUzn F8v, C4v, C7, D6v, F4, G8v; SienLek 79, 82v, 85; RejAp 5; GórnDworz G8v, I8, O5, Vv, Z7, Ee; BiałKat 13v, 31; KuczbKat 200, 225, 230, 395; RejZwierc 39; Temu lepiey ieſt ożenić ſie/ niżliby ſie miał vſtáwicżnie w błoćie wáláć. (co o wolnym iednák rozumieć potrzebá) WujJud 210v, 51, 96v, 112v, 135v, 149v, 174, 229v; WujJudConf 137v; BudBib I o3; W wielkim lepak domu nie iedno ſą nacżynia złote y ſrebrne/ ále y drewniáne/ y gliniáne/ á one iednák ná cżeść/ á te ná nie cżeść. BudNT 2.Tim 2/20, b3, c, Mar 10/39, Lm 3/18, Ioann 4/27 (13); żeby to Ian o ſynu Bożym mowił (cżemu ia iednák nie wierzę) tedyby to przedſię nie ſłużyło by namniey/ onemu wáſzemu ſynowi Bożemu CzechRozm 62, Av, 2v, 12, 22v, 26v (11); PaprPan V3v; ModrzBaz 44v, 64v, 78v, 92v; SkarJedn 98; Oczko 15; KochPs 2; SkarŻyw 99, 185, 243, [282], 334, 589; Dźiatek płácząc Niobe ſámá ſkámieniáłá: Y ſtoi ná Sipylu mármor nie przetrwány: Iednák y pod kámięniem żywią ſkryté rány. KochTr 15; MWilkHist L3v; StryjKron A3v, 220, 512; niechayby to ták było/ iż Papież Ceſárzom y krolom świeckim przyznawa zwierzchność: á przyznawa ią prawdźiwie y ſkutecżnie (co iednák nie ieſt iáko ſię to/ da Pan Bog/ pokażę) CzechEp 384, 10, 11, 12, 87, 111 (16); NiemObr 25; ReszHoz 130; Y muſzę ia (co iednák twa háńbá miłośći) W tym nieznáiomym kráiu vmrzeć od żáłośći. KochPam 87, 70; PudłFr 27; GórnRozm A2, C4; KochWr 33; Potym iakosie P. Hetman przećiwko Tatarom ruszył, niesłyszęcy nic cosię tam dzieie, obawiamy się iednak szkody ActReg 154, 4, 27, 51 [2 r.], 60, 70 (24); Phil S6; KochCz A2v; GórnTroas 3, 5, 26, 60; GrabowSet A2v przedm, B3, N3v; KochFrag 40; rádźiłem ná ón czás Ich M. bráćiey ſwey/ co iednák y teraz przed oſobą wáſzey Kró: M. powtarzam/ áby oni zá powodem wáſzey Kró: M. o to ſie ſtáráli OrzJan 130, 22, 51, 62, 76, 89, 106, 126; WyprPl A2, B3v, C2v; RybGęśli D2; WujNT 13, przedm, 15, 20 [2 r.], 32, s. 97 (15); Nim iednák do rzeczy przyſtąpię, tę kilká ſłów piérwéy przełożę JanNKar D3, Av, A3, D2v; SarnStat 4, 7, 107, 120, 155, 222 (22); Nie cżyńćie nam pry złośći/ my też nie będźiemy/ Bo ſię iednák my ludźie Bogá też boiemy. KmitaSpit Bv; O cżym pełno ieſt wyrokow w piśmie ś. iuż też przedtym przywodzonych. Iednák ieſzcże niektore cżelnieyſze położę. PowodPr 29, 19, 23, 31, 63; SkarKaz 44a, 156a, 351b, 485a; VotSzl B3, C4v, D2v, E; GosłCast 38; PaxLiz Bv; SkarKazSej 703b, 707a; Lis iuż ſię chorym, iuż ſię martwym kłádzie: Iednák to cżyni kurom y gęśiom ná zdrádzie. KlonWor **5; ZbylPrzyg B4v.

Połączenia: »a jednak« (34): Iaiecz pod kokoſz nalepiey ſadzić w lichwie/ nie dawniey, ani pozdniey z nieſione/ iedno około dzieſiąći dni/ [...]. A iednak lecie rychley kokoſz kurcżęta wylęże niżli zimie. FalZioł IV 19b, V 35v; WróbŻołtGlab A5; RejRozpr Bv; RejJóz M8v, P2; KromRozm I B, M4v; KromRozm II n2; KromRozm III D5v, K5v, Z5v; BielKron 301; CzechRozm D2 [4 r.], D2v [5 r.], D3 [3 r.], D3v, F2; SkarŻyw 531, 537; w mowę á w ſłowá ſą bárzo bogáći/ ſzydząc á śmieiąc ſię z ludźi/ wtacżáiąc ná plác Lutherowe ku wierzeniu niepodobne zabobony: [...] A iednák też nie w tym inſzego/ iedno chwały ſwey á gromády ſzukáią. ReszPrz 65; RybGęśli D3; GrabPospR N2v; SkarKaz 516a [2 r.].

»acz ... jednak; acz jednak« (6; 2): RejWiz 120v, RejZwierz A4v; RejAp Cc5; báby ktore krzćić zwykły/ przygány niemáią/ ieſliby cżáſem przy bytnośći mężcżyzny/ ktoryby tey Swiątości ſpráwowáć nie vmiał (ácż iednák to vrzędowi męſkiemu właſniey należy) Krzeſt ſpráwowáły. KuczbKat 130; RejZwierc 28v; tu iuſz teras porządek Hiſtoriey Litewſkiey [...] przerwáć [się] muśi/ ácz iednák dzieie y ſpráwy Litewſkie poydą ſwym torem StryjKron 288; RybGęśli C3v; SkarKaz 352a.

»acz ... wszakoż jednak« (1): WIém to/ iż mię miłuieſz: ácz nie czuię w ſobie Téy godnośći/ przeczbych miał ták miłym być tobie. Wſzákóż iednák wiédz do mnie/ iż mię maſz po woli PudłFr 16.

»ale jednak« (7): KromRozm II q4; BibRadz I 143v marg; GórnDworz Aa6v; KochMon 25; Myć tego nie chwalimy/ ieſli to kto cżyni. Ale iednák kto Ołtarzowi ſłuży/ z Ołtarzá ma mieć pożywienie. WujJud 240v; SarnStat 714, 1097.

»jakoż jednak« (2): W cżym áby cie też Pan Bog podpomagáć racżył/ Iákoż iednák mym zdániem w tym cie nie przebacżył. RejZwierc 266v; HistHel B3v.

»jednak ... przedsię« (1): Przetoż proſzę chciey rádzić o mnie y o ſobie. Lecż iednák miły oycże ile przemoc mogę/ Przedſię cie dla przygody s chucią podpomogę. HistLan B.

»wszakże (a. wszakoż, a. wżdy) jednak; jednak wżdy« (3 : 1): RejKup p6; iáchałem vmyſlnie á przeważnie od tego Miáſtá Liby áż do Kloipedy albo Memla wſzyſtko nád ſámym morzem/ gdzie wżdy iednák porty dobre StryjKron 72; CzechEp 368. Cf »acz ... wszakoż jednak«.

»(a) wżdy (a. wszakoż, a. wszakże) ... jednak« (4): RejPos 4v, 6v; CzechRozm 2; cżego niecżynią z byſtrośi [!] ábo zuchwálſtwá przyrodzonego/ coby wżdy iuż iednák nieták dźiwno [quod ipsum minus mirum esset]: ále tylko zoney dumy ModrzBaz 140v.

II. Przysłówek (24):
1. Jednakowo, równo; tak samo; quidem Vulg (23): gdyś ieſt ięt ze złymi/ Muſiſz iednák ćierpieć z nimi BierEz K2; powiedz ze mi czoć ſie wżdy w tey przygodzi e [!] ſniło Aby nas y to ie dnak [!] pocżęſći cieſzyło RejJóz I8; SeklKat F2; RejKup h5v, p7; KromRozm II r2; co ći papyeżowye [...] o zwirzchnoſci á władzey papyeskyey piſſą: A piſſą nye wtec álbo ledá do kogo/ [...] A mogłoby ſye ich yeſſcze wyęcey przywyeſć: Ale iż yednák ći wſſyſtcy w ſwey rzeczy ſwyádſſą/ poidźmy do biſkupow y doktorow/ ktorzy nyedáliby ſye byli papyeżom kápturáć KromRozm III O; RejWiz 118v; miáſto ich było główne Wienna nád rzeką Rodanem/ kthore iednák y dziś ieſt głowá Delphinatſka. BielKron 28Iv; [wilgość przyrodzoną] ſpráwuie gorącość ogniá przyrodzonégo/ czyniąc ią z inych trzech wilgośći/ ktoré ſye iednák w nas mnożą SienLek V3; RejZwierc 105; Niemáſz w Kośćiele prawdźiwym miedzy cżłonkámi żadney roznice w náuce: ále [...] ieſt iedno ſerce/ iedná duſzá/ ieden ięzyk wſzyſtkich wiernych/ wſzyſcy iednák trzymáią y rozumieią. WujJud 118v, 113v, 138v; BiałKaz Mv; Duchowie ábo ániołowie ſą dwoiácy: iedni dobrzy á drudzy zli: ktorym iednák piſmo święte imię Boże przycżyta/ Bogámi ich też názywáiąc. CzechRozm 7v; SkarŻyw 543; OrzJan 126; A tu iednák [quidem]/ ludźie ktorzy vmieráią dźieáięćiny biorą WujNT Hebr 7/8, s. 705, 790; SarnStat 60, 593.
2. Niezmiennie, stale tak samo (1): [Pan] ku roſkoſſy ludzkiey vczynił oſobliwe ſwiátłoſći ſlońce áby dźień ludziem obiáſniáło á mieſiąc zgwiazdámi/ áby wćiemney nocy ſwiećił/ á przed ſie iednák wiecznie thák ma trwáć nád námi miłoſierdzie iego. RejPs 203.
III. Partykuła; Uwydatnia, akcentuje myśl, treśc jednego lub więcej członów wypowiedzenia złożonego (219):
a. Podkreśla oczywistość wypowiedzi, stwierdzenia; nadaje treści wypowiedzenia ton wniosku wysnutego na podtawie doświadczenia lub słusznej obserwacji; przecież; quidem Vulg [w tym : w wypowiedzeniach przyczynowych rozpoczętych przez spójnik bo, bo jednak (21)] (124): gdyć było ieść potrzebá/ Biegáłáś do mego chlebá: Iednákeś ſzkodę dziáłáłá/ O moię przyiaźń niedbáłá. BierEz N4; Cięſkoſć ieſt ſtrzedz tego kogo wſzitci radzi widzą. Iednak mnieyſza biada ieſt ſzkaradą żonę mieć niżli czudney ſtrzedz BielŻyw 110, 55; GlabGad K4, M3v, O6; LibLeg 11/13v, 11/14; LibMal 1543/77, 1546/139v, 152, 1548/140; RejRozpr H3v; RejŻyw A8v, P5v; RejKup f4v, k4v, ee8; HistAlHUng A2v; Yan S. zá prośbą krzeſciyánow w Azyey Ewányelią ſwoyę nierychło/ yákoá ſlyſſał/ nápiſał. W ktorey też yednák náuki Páńſkyey/ nyewyele ſye náyduye. KromRozm II d2, o2; KromRozm III B4; niewiele stąd pociechy Rzeczpospolita weźmie, bo przez kogożkolwiek jej się źle dzieje, tedy oną jenak cirpi. Diar 65, 27, 66, 77; DiarDop 118; BielKom Dv; Bo iednák może być wiele przyczyn/ kthore Sędźiego od Exekucyey ſkazánia mogą odwieſć. GroicPorz ee4, z3; RejZwierz 72, 136v; Krol im odpowiedźiał áby ſie bronili/ bo iednák śmierći nie vydziećie ieſli ſie poddaćie. BielKron 351v, 69, 413; KochSat B3; Mącz 440c; SienLek 57; kto ſie wſzytką mocą zápędzi/ áby ná wirzch gori przyſzedł/ rzadko ſie trefi/ áby iednák przez połowicę przeyść niemiał. GórnDworz N3v; Pátrzayże pilno ábyś zrozumiał/ iż on iednák doſyć vcżynił ſtanowi ſwemu krolewſkiemu RejPos 2, 39, 171; RejZwierc 164v; WujJud 5v; WujJudConf 51v; RejPosWstaw 21v; PaprPan A4; KarnNap Ev; áby dziatki y młodzieńce do wſzelákich cnot y náuk ćwicżono: bo iednák dla tey przycżyny we wſzytkich Miáſtecżkách/ y w wielu Wśiách ſzkoły nádano ModrzBaz 4, 35v, 40, 88v, 124, 134, 141v; SkarJedn 355; Oczko 6; A rácz náyźrzéć do téy biédnéy ſkáżonéy winnice. Vżal ſye iéy/ boś ią iednák ſwoią ręką ſádźił. KochPs 121; SkarŻyw 372; CzechEp 220, 227; KochFr 39; KochSz A4; ReszList 162; WerKaz 284; ia niewiém przécz ná tę ſmierć ták nárzékamy/ Gdyż iednák nie ná źiemi wiecznégo nie znamy KochPieś 77, 67; PudłFr 72; ActReg 30; Dáleko iednák ſromotnieyſza rzecż ieſt przyſięgę złámáć Phil F4; KochFrag 14, 27; OrzJan 31, 98, 114; WujNT 1.Cor 9/25, Hebr 10/11, s. 830; JanNKar E; SarnStat 5v, 84, 1002; PowodPr 18, 77.

Połączenia: »a jednak« (12): KromRozm II d; kroláć ſlugą bożym zowye/ á nye vrzędnikyem/ A iednák tego rzec nye możeſz/ iżeby krol vrzędnikyem nye był KromRozm III H3, B6v, D2v, P2v; DiarDop 108; Mącz 297d; RejPos 205v; HistLan D4; GostGospSieb +4v; SarnStat 1013; SkarKaz 155a.

»acz jednak« (1): muſiałbych ie nędzniki názwáć ácz iednák ſą ſpokolenia twego. RejPs 107.

»acz ... ale jednak« (1): [posłali po Bolesława Wstydliwego] ktory ácż nie zárazem ále iednák rychło [...] przyiechał do Polſki. BielKron 361.

»aczkolwiek ... ale jednak« (1): aczkolwiek on bil na ten czas ſlugą thwim alie yednak bil poddanim y dzysz yeſth yego k. m. LibLeg 11/12.

»ale (wżdy) jednak« (12): FalZioł V 100v; KromRozm III B8, D4v; Ieſt drugi ſtan też máło mnieyſzy od pirwſzego/ Ale wżdy iednák pátrzy przedſię káżdy ſwego. RejWiz 76v, 39v; SOLon on mądry/ ále iednák pogánin/ vſtáwiáiąc Práwá w Athenach/ wielką winą zákázował złorzeczyć vmárłemu OrzRozm M2v; GórnDworz K5v; HistLan E2; Phil R4. Cf »acz ... ale jednak«, »aczkolwiek ... ale jednak«, »a choćby ... ale jednak«.

»choć (a. chociaż) ... (a) jednak« (2): Chociaż ná zgonney toni iuż ſwe rzecży znáią. A iednák ſnádnie s cżáſem w to trefić vmieią/ Iż ſzkodliwie nie pádną HistLan D4v; CzechRozm 119v.

»chociaż jednak« (1): [potym się ich nikczemność odkryła\ chociaż ſie iednák ſpráwowáli dobrze inácźey/ niż ći/ zá ktore ſie mieć chcieli. GórnDworz D4.

»a choćby ... ale jednak« (1): A choćby też tu ná ſwyecye mógł y nadłużey żyć/ Ale yednák wſſytkim rzecżam koniec wżdy muśi być LubPs N2.

»jakoż jednak« = quemadmodum Modrz (2): GlabGad L7v; by tho byłá ſlába opoká [św. Piotr]/ prętko by tę opokę przemogły brany piekielne iakoſz iednák przemogły/ gdy Piotr potym niebudował ná Kryſtuſie opoce/ ále ná ſwym właſnym rozumie KrowObr 15; ModrzBaz 28.

»(a, ale) wszakoż (a. wszakże, a. wżdy) jednak« (12): FalZioł V 30v; zową mye kozopaſſem a chlopem a wſchakosch ya yednak yako y drugy ſtworzenym bozym LibLeg 11/14, 7/103v, 11/40v, 159; RejPs 82v; RejJóz M3v; RejKup dd6v; wſſákoſz iednák lepiey [sed melius est] że wpádnę w rękę Páńſką [...] niżli w ręce ludzkie. Leop 2.Reg 24/14; RejAp 143v; WujJud 244v.

b. W obrębie jednego wypowiedzenia uwypukla i podkreśla treści któregoś ze składników nadając im ton twierdzenia : naprawdę, zaprawdę, bez wątpienia; rzeczywiście; quidem Vulg (65): FalZioł V 62v; A to czo ża pacholę na wielbłądzie macie [...] znać iż to muſi być/ iednak czos dobrego Bo tho ſtan okażuie/ y oſſoba iego. RejJóz B8v; Kiedy was tu poſlano od pana moiego Iuż to yſcie muſi być iednak czos nowego RejJóz K5v; MurzNT [14]; GliczKsiąż A4v; LubPs Q; GroicPorz ee2v; RejWiz 4; Leop Apoc k. VVv; RejZwierz 75v; BielKron 355, 415v; Mącz 340c; gdyż iednák podobniey temu było być znáiomym ktory był obiáwion y widan/ á niżeli temu ktory nigdy nie był widan. SarnUzn D3; SienLek 140, 195; tedy ią/ iuż to dla w. m. vcżynię/ bo bym ſie iednák/ y s cżego więthſzego w. m. nie wymowił. GórnDworz R2, D8, P8v, S7; RejPos 271; KuczbKat 125; iż ieſt náłomne przyrodzenie náſze/ záwżdi iednák káżdemu lepiey być miedzy tákiemi ludźmi/ s ktorychby wżdy y przykładów dobrych náucżyć á rozmow ſie nadobnych á pożytecżnych náſłucháć mógł. RejZwierc 17; wiele dobrego cżynili: co im iednák do przijęćia łáſki bożey niemáło pomágáło WujJud 66v, 120v; WujJudConf 139; RejPos [414]v; BiałKaz C3v; SkarŻyw 543; CzechEp 92, 197; ReszHoz 137, 139; WerGośc 249; GórnRozm N; GostGosp 96; Iáko iednák ſrogość w Rzecżypoſpolitey pod cżás bywa vżytecżna/ ták też záſię ſzkodliwa. Phil S; WujNT Act 4/16, s. 551 marg, 1.Petr 4/6; SarnStat 1264; A byłoby ztąd iednák ná potrzebę Rzecżyp. ludu pieſzego wybornego kilkádźieśiąt tyśięcy. GrabPospR M4, N2v; KmitaSpit Bv; PowodPr 24.

Połączenia: »a jednak« (1): fráſował ſie z tego żeśćie ſlyſſeli o nim żeby był niemocen: A iednák chorował ná ſmierć [Nam et infirmatus est usque ad mortem] Leop Philipp 2/27.

»acz ... ale jednak« (1): Ieſt ieſzcże y trzeći ſpoſob ſpowiedźi w Kośćiele Chrześćiáńſkim/ ácż nie wſzyſtkim ludźiom w obec potrzebny/ ále iednák bárzo pożytecźny dla tych/ ktorzy [...] niemogą ſobie rádźić ſámi WujJudConf 84.

»acz ... wszakoż jednak« (1): Acżći ſkromność káżdemu/ przyſtoi pocżćiwa/ Lecż też cżáſem nikcżemna/ gdy iey názbyt bywa. [...] Wſzákoż iednák po miáry/ trzebá do wſzytkiego RejZwierz 71v.

»a(l)bo (wżdy) jednak« (4): BierEz D4v; á gdy thákowe puncti albo mieſtcza vkazuią ſie cżarne znamionuią zbytek Melankoliey á tak ſmierć, abo iednak niemoc nieiaką GlabGad D5, H5, K4v.

»ale jednak« (3): KromRozm III Q4; Ale iednák y w thym/ iáko w káżdey iney rzecży miáry potrzebá GórnDworz L2. Cf »acz ... ale jednak«.

»chocia ... a wszakże wżdy jednak« (1): zá mądrego wſzytcy ſądzą/ ſkromnie o ſobie rozumieć/ á o drugich ták v śiebie myślić/ iż/ choćiaby ſię też zdáli nie práwie być bez wády/ á wſzákże wżdy iednák máią ſwoie godność[i] [...] Zborowi świętemu y Rzecżypoſpolitey bárzo potrzebne. ModrzBaz 58.

»chocia ... jednak« (1):Boſczie iednak kupczy wſytko Choczia drugy ſzieie zytko. Iednak każdy andel wiedzie Zoſtatkiem na deſcze iedzie. RejKup d4.

»jakoż jednak« (4): Iákoż iednák nálazł by tákich niemáło/ ktorzyby ſye tego ważyć mogli/ by chćieli/ á Rzeczpoſpolitą miłowáli. GroicPorz B4v; GórnDworz H; RejZwierc 86v; OrzJan 51.

»(a) wszakoż (a. wszakże, a. wżdy) jednak« (7): KrowObr 75v; Leop Ps 84/10; káżde dobrodzieyſtwo iákie ſie kolwiek komu przytrefi nie może być iedno dobrem zwano. A wſzákoż to iednák muśi być nalepſzym y zwano y rozumiano/ ktore nie tylko iednemu/ ále y drugim ſie przygodzić może. RejZwierc 101; CzechEp 236; KlonFlis G3.

c. Nadaje wypowiedzeniu odcień ubolewania, zawiedzenia; niestety (21): [potomcy Lechowi wiele dziejów godnych ku spisaniu mieli] ále przez niedbáłość ná ten cżás ich/ ták bez piſánia zeſzli/ bo iednák pogáńſkim obycżáiem żywąc piſáć nieumieli. BielKron 340; [tego chwalić nie będę, co mi się nie podoba] A do tych cżáſow iednák máło rzecży v Włochow widzę/ ktoreby były godne chwały GórnDworz Cv; ModrzBaz 32, 86, 95v, 116v, 130, 138v; Oczko A3v; Phil P4; OrzJan 91; obácz ktorzy to ſą/ co záwſze w gębie máią Pánie/ Pánie: co im iednák namniey nie pomoże WujNT 32; PowodPr 52; vpátruiąc ſrogie nieprzyiaćiele krążące ſię około niey [ojczyzny]/máło iednák tákich baczę/ ktorzyby ſerio, odłożywſzy wſzytki inſze prywatne [...] zabáwy ná ſtronę/ o cáłośći [...] oyczyzny náſzey [...] rádźili. VotSzl A2.

Połączenia: »jakoż jednak« (2): Diar 65; Iákoż iednák ich w ten cżás/ poginęło śiłá. HistHel B4.

»przedsię jednak« = verumtamen Vulg [szyk 2 : 2] (4): RejRozpr C4; RejJóz A8v; Przedſie iednák iáko obraz przemija człowiek Leop Ps 38/7, Ps 38/12.

»wszakże jednak« (1): Wſſákże iednák [verumtamen] zupełna márność: każdy człowiek żywiący. Leop Ps 38/6.

d. Nadaje wypowiedzeniu odcień ograniczenia się z konieczności do minimum w sprawach, gdzie ze względu na okoliczności inaczej nie można; przynajmniej; tamen Vulg, Modrz (9): gdi szamy prze dalekoſcz drogy prze czaſſ krothky, prze vczyanzenye yednego, drugiego mlode lyathą, nyemogly themv doſycz vczinycz [...] Thedy yednak poſlem swem przyaczielſkiemv zachowanyv y braczskyey povynnoſczy doſycz vczinycz ych miloſcz chcziely LibLeg 7/31v; ModrzBaz 112.

Połączenia: »abo jednak« (4): ieſliby w cżyni wątpili/ tedy áby máło pocżekáli Koncilium/ ktore być muſi rychło wſzytkiego krześćiáńſtwá/ ábo iednák ſámey Niemieckiey źiemie BielKron 219v. Cf »(abo ...) abo ... abo (wżdy) jednak«.

»(abo ...) abo ... abo (wżdy) jednak« (3): áby [namiętności i popędliwe chęci]/ ktore ſą złe [...] ábo wcżás były vmorzone/ ábo ku dobremu obrocone ábo iednák w mierney ſkromnośći záchowane ModrzBaz 7v, 106v, 123v.

»chocia ... przedsię jednak« (1): Choćiaśćie [Licet] tho vczynili/ przedſię iednák [tamen] ieſzczeſie pomſzcźę [!] nád wámi/ toż dopiero przeſtánę. Leop Iudic 15/7.

»wżdy jednak« (3): A przeto tákowe popędliwośći ſerdecżne ieſli niemogą być wykorzenione/ tedy wżdy iednák máią być hámowáne á powśćiągáne ModrzBaz 7v, 106v; GórnRozm 73.

*** Bez wystarczającego kontekstu (13): Anantapodoton, [...] Niezupełne wyrzeczenie słów/ które yednák máyą być rozumiáne. Mącz 9a; Currentem incitare, Nápomináć tego/ ktory yednák doſyć z ſiebie czini. Mącz 73d; Vti Yáko gdy. Vtique, Yednak. Mącz 509c, 207a, 245b, 247a [4 r.], 385d, 423c, 510a; Attamen ‒ Wſzakze. Iednak Calep 111a.

Cf JEDNAKO, JEDNAKŻE

IM