[zaloguj się]
[pdf]

KAMIENISTY (41) ai

-en- (40), -ęn- (1).

a oraz e jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg
mNkamienisty fNkamienistå, kamienist(a) nNkamienist(e)
A Akamienistą A
I I Ikamienistym
L Lkamienist(e)j Lkamienistym
pl
N subst kamienist(e)
A subst kamienisté
L kamienistych

sg m N kamienisty (15). ◊ f N kamienistå (9), kamienist(a) (1). ◊ A kamienistą (1). ◊ L kamienist(e)j (1). ◊ n N kamienist(e) (3). ◊ I kamienistym (1). ◊ L kamienistym (1). ◊ pl N subst kamienist(e) (3). ◊ A subst kamienisté (3); -é (1), -(e) (2). ◊ L kamienistych (3).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) i XVIII w.

Przymiotnik od „kamień” ῾odłamek skalny᾽ (41):
a. Pełen kamieni; scrupulosus Murm, BartBydg, Mącz, Calep; calculosus, lapidosus, saxosus, scrupeus Mącz, Calep, Cn; glareosus Mącz, Calep; petrosus, scruposus Mącz, Cn; saxeus BartBydg; petricosus, scopulosus Cn (31): Saxeus, kamyenysty BartBydg 137b; Mącz 184a, 376a [2 r.]; Calep 151a, 582a, 949b, 957b [2 r.].
Wyrażenia: »kamienista (jest) droga« = scrupulosa via Murm, BartBydg; calculosa via, salebrae Mącz [szyk 4 : 2] (6): Niebácżyla krolewna niebieſká oſtroſcij/ albo dalekoſcij drogi/ ale prez [!] drogę oſtrą/ bo kamieniſtą a tak daleką/ z láſką ij s kwapienijm ſſla OpecŻyw 10v; Murm 123; BartBydg 140b; Mącz 31b, 364d; Nie ochromiałby nam był koń, ále tám drogá Bárzo ieſt kámieniſta. CiekPotr 71.

»kamieniste miejsce« = saxetum Mącz, Cn; glareosum, salebrae Mącz; glarea Calep [szyk 6 : 1] (7): [dzięcielina] roſcie na kamieniſthych mieſthczach. FalZioł I 147a; BibRadz Eccli 32/22; Piscatus saxatilis, Lowienie przi kámieniſtym mieyſcu. Mącz 370a, 146b, 364d, 370a; Calep 457a.

»piasek kamienisty« (1): Calculus, [...] Drobne kamyczki rzéczne/ álbo piáſek oſtry á kámieniſty. Mącz 31b.

»kamieniste pole« (1): Ager lapidosus, Kámieniſte pole. Mącz 184a.

»ziemia (jest) kamienista« [szyk 3 : 1] (4): DIaſcorides piſze otim zielu kthore zowie po groeczku Clinopodium, [...] roſcie na ziemi kamieniſtey FalZioł I 107a; BielKron 263v, 289; Strum O.

Szeregi: »kamienisty, (a) opoczysty, (skalisty)« [szyk 2 : 1] (3): Petrosus, Opocziſty/ kámieniſty skáliſty Mącz 296b, 364d, 370a.

»ostry, (a, bo) kamienisty« [szyk 3 : 1] (4): OpecŻyw 10v; BartBydg 140b; Calculosa via, Oſtra á kámieniſta drógá. To yeſt/ w którey wiele kámienia. Mącz 31b, 31b.

»pias(z)czysty (a. piaskowaty), (a(l)bo) kamienisty« (5): Thá źiemiá ná wielu mieyſc ieſt niepłodna/ nicżemna/ piaſzcżyſtha/ kámieniſta/ y wod nie ma. BielKron 263v; Mącz 146b; Strum O; Calep 457a [2 r.].

Przen: Trudny (1): Bo [ta droga] wiedzie dobre ná wiecżną rádość á pociechę [...] Y iako ieſt ſtráſzna/ y iáko przykra/ trudna/ ciáſna/ á kámieniſta. RejZwierc 137v.
b. Utworzony z kamienia, kamienny (6): Sicut lapideus quod est e lapide. ſteinnicht. kámyeniſty. Murm 123; KlonFlis G2v.
Wyrażenia: »kamienista gora« (1): Iozeff też ſtary prowadzil ią przez puſſcżé/ laſy/ bory/ ij téż kamieniſté góry OpecŻyw 28.

»grad kamienisty« (1): Miáſto dżdżá z niebá pádał grad kámięniſty KochPs 159.

»kamienista skała« (2): StryjKron 777; Vyźrzał że ku Tybrowi kámieniſta ſkáłá/ Nápadſzy ſię/ od gory znácżnie odewſtáłá KlonWor 24.

c. Twardy jak kamień (4): Gruſzki kamieniſthe/ kwaſney cierpnoſci/ po obiedzie maią być iedzony FalZioł III 23d.
Przen: Nieczuły, niewrażliwy (3):
Wyrażenie: »kamieniste serce« [szyk 2 : 1] (3): RejPos 65v; Możeli też oko ćieleſne rozumu ludzkiego/ kroleſtwo to duchowne vpátrzyć? [...] o ſkutkách iego duchownych ſercem kámieniſtym myſlić CzechRozm 185; SkarŻyw 238.

Synonimy: a. opoczysty, ostry, skalisty.

Cf KAMIENIASTY, KAMIENNY, KAMIENY

MM