« Poprzednie hasło: [KAPZAMSZ] | Następne hasło: 2. KARA » |
1. KARA (8) sb f
Oba a jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | kara |
G | kary |
A | karę |
I | karą |
sg N kara (2). ◊ G kary (4). ◊ A karę (1). ◊ I karą [zapis: -a] (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Środek represyjny stosowany za przekroczenie norm obyczajowych, moralnych lub prawnych; castigatio Mącz, Cn; animadversio, censio, censura, correptio, disciplina, expiatio, multa, multatio, noxa, piaculum, poena, pretium, punitio, supplicium, vindicta legis Cn (7): Mącz 415c; Mozeſz naleſc powoli/ á prziſtoina kara [lege: przystojną karą] PaprUp A3v.
kara na kogo, na co (2): Y máią ná to/ ktoby kopał brzegi. Kárę y ſzpiegi. KlonFlis G3v; KlonWor 25.
W przeciwstawieniu: »nagroda ... kara« (1): Co nas y wſzitke rzetz poſpolita pſuija dokat to miedzinami niebedzie/ ze nagrody dobrem/ ázlem kari iednac niebedziecie PaprUp G4v.
Wyrażenie przyimkowe: »bez kary« (2): OrzJan 54; A przećię táka ſproſność nie byłá bez káry KlonWor 65.
2. Karanie, wymierzanie kary (1): do wiernych rąk iego [króla] byłá oddána wſzyſtká władza czći y káry OrzJan 50.
Synonimy: 1. groza, kaźń, wina.
Cf [GŁODNOKARY], KARANIE, KARNOŚĆ
MM