[zaloguj się]
[pdf]

KREDYT (10) sb m

kredyt (7), credit (3).

e prawdopodobnie jasne (tak w kredytor; tak też Cn) (w tym 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg
N kredyt
G kredytu, kredyta
A kredyt
I kredyt(e)m

sg N kredyt (1). ◊ G kredytu (2), kredyta (1); -u KlonFlis; -u : -a ActReg (1 : 1). ◊ A kredyt (4). ◊ I kredyt(e)m (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Zaufanie, wiara; fides Cn [creditum Łać śr] (9):
Fraza: »kredyt zginie [komu]« = fides concidit Cn (1): A przeto/ ten ieſt práwy miſtrz/ kto miſterſtwo pokryć vmie/ [...] bo gdzye ie pokaże/ thám mu záraz credit zginie/ y wnet nie ták wziętym v ludzi będzie. GórnDworz E7v.
Zwroty:»czynić, zjednać kredyt« [w tym: komu (2), u kogo (1)] = confirmare, praestruere sibi fidem, firmare fidem Cn [szyk 2 : 1] (2 : 1): A owi zasię ktorzy przywiedli byli nahak Rpty [...] y chocby mieli swiezą pamięc postępkow ich, nieczyni im uludzi creditu y nie będą się mogli wprętkim złozeniu Seimu, roztoczyc zPraktikami swemi ActReg 135; Trzeba mi tosobie vprosić (ieslim doswiadczeniem obyczaiow moich, tyle sobie nie ziednał credita) abys mi w MMPąn cale wierzyć raczeł. ActReg 138; SkarKazSej 699b.

[»stracić kredyt« = perdere fidem Cn: Owa zdawná niewiáſty ſtráćiły credit / y iuż ná wieki nie mogą być Doktorkámi/ ále im wiecżne milczenie przykazano. WujPosN 1584 III 277 (Linde).]

a. Zaufanie, wiara w sprawach finansowych (5): A niechay [drudzy] ſobie kredytu nie niſzcżą/ Niechay ſię iſzcżą. KlonFlis H4.
Zwrot: »kredyt tracić« = perdere fidem Cn (1): A wżdy wielki pożytek z tąd bogáći máią/ Bowiem ffukliwym gniewem dłużnikow zbywáią. Ale to rádo bywa że ten Kredyt tráći/ Ktory tymi pieniądzmi długi ſwoie płáći. Prot A3v.
Szereg: »wiara i kredyt« (1): áby oni [panowie prowizorzy]/ ná wiárę y krédyt Rzeczypoſpolitéy wſzyſtkiéy doſtáwáli pieniędzy SarnStat 441.
α. Kupno lub sprzedaż towarów bez natychmiastowego wpłacenia pieniędzy, ze zobowiązaniem uregulowania należności w terminie późniejszym [creditum – dług Mącz 67d, Calep] (2): Maſz pewne ludźi z gotowym odbytem/ Maſz drugie co ćię zgubią ſwym kredytem/ Ty ſię dźierz tych ſłow/ co ie w mieſzek kłádą Nie gardź mą rádą. KlonFlis H2.
Zwrot: »kupczyć za kredytem« (1): Ow [kupiec] zá gotowe kupcży Polſkim żytem/ Ow zá kredytem. KlonFlis D4.
2. Pełnomocnictwo; list polecający; tu w przen; credentia testimonialis, literae conciliandae fidei Cn (1): ktorym [apostołom Chrystus] dał ten kredyt: Kto was ſłucha/ mnie ſłucha; kto wámi gárdźi/ mną gárdźi. SkarKaz 118a.

Synonimy: 1. powaga, wiara.

Cf KREDENC, KREDENCYJA, [KREDENCYJAŁ]

TG