[zaloguj się]
[pdf]

KSTAŁTOWNIE (11) av

kstałtownie (9), kształtownie (2); kstałtownie BartBydg, LubPs (2), Mącz, GórnDworz (4), KochEpit; kształtownie PudłFr, SarnStat.

kst- (5), xt- (4), kszt- (2).

a pochylone, o oraz e jasne.

comp kståłtowniéj (3); -éj (1), -(e)j (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.

1. Pięknie, wspaniale, okazale; efektownie; speciose Mącz (7) : Speciose, Pięknie/ Xtałtownie. Mącz 404d.
a. O wyglądzie (5): piękność nietelko tá ieſt/ ktora w rzecżach kſtałtownie vrodzonych/ ábo złożonych/ álbo vcżynionych ma ſwe ſiedliſko/ ále y duſzá náſzá cnotámi ozdobiona/ ieſt dziwnie piękna. GórnDworz L1, Ev2, L1; Kto nád ćię koniá ſwego xtałtowniéy ośiędźie? Kto piękniéy czérſtwy iego biég ſpráwowáć będźie? KochEpit A3; Potym ſwé miłé włoſy nadobnie ſczoſawſzy/ [...] Spleć: głowę nimi otocz kſztałtownie w około PudłFr 73.
b. O sposobie mówienia (1):

W połączeniu szeregowym (1): ći hnet kſtałtowniey/ ochędożniey/ ozdobniey/ [...] mowić pocżęli. GórnDworz F5.

2. Właściwie, dobrze, tek jak należy; formaliter BartBydg (4) : BartBydg 244; Xtałtownyem ſie przyſtoſował vprzeymą miłoścyą/ K twemu Pánie przykazányu z wyelką ſwą pilnością LubPs cc, ffv.
Szereg: »kształtowniej, łacniej« (1): ták ieſt kſztałtowniéy/ łácniéy ku poięćiu/ pámiętániu/ y wyrozumieniu naturam legum patriae. SarnStat 550.

Synonim: foremnie.

Cf KSTAŁTNIE, NIEKSTAŁTOWNIE

IM