[zaloguj się]
[pdf]

ROBIENIE (13) sb n

o oraz pierwsze e jasne, końcowe e z tekstów nieoznaczających é.

Fleksja
sg
N robieni(e)
G robieniå
D robieniu
A robieni(e)
L robieniu

sg N robieni(e) (4). ◊ G robieniå (3). ◊ D robieniu (2). ◊ A robieni(e) (3). ◊ L robieniu (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w. s.v. robić.

1. Sporządzanie przedmiotów lub produktów użytkowych (8):

robienie czego (4): GostGosp 76; O robieniu ſukná. SarnStat 945 marg; A przydawſzy dzieśięć tyśięcy złotych ná robienie prochow po miáſtách y zamkách vkráinnych/ tedyby [...] VotSzl E4; KlonFlis A2v.

robienie z czego (1): Plastice – Nauka z glini robienią. Calep 812a.

a. Budowanie [czego] (3): Thedy Moizeſz kazał woźnemu wołáć: Iż áni mąż áni niewiáſthá nic iuż więcey nieoffiáruy ná robienie Swiątnicże [in opere sanctuarii]. Leop Ex 36/6; tákże od płácenia wſzelákich Poborów/ Myt álbo Céł/ tákże robienia y popráwowánia Zamków y Moſtów náſzych według Przywileiów y wolnośći Koronnych [poddanych] wolnémi czyniémy SarnStat 1189, 1059.
2. Praca, trud, wysiłek (4):
a. Praca fizyczna [czego = związana z czymś] (1): Ze tedy rzemięſłá tego [tokarstwa] nieumiem/ tego mi żal/ y wſtyd mię tego [...]. Ktore gdybym vmiał/ namnieyby mi to wſtydu nie przynośiło: owſzemby mi mogło być pożytecżne/ Iáko y Páwłowi ś. pożytecżne było podcżás namiotow robienie/ y Piotrowi z inſzymi rybictwo. CzechEp 64.
b. Uprawianie ziemi (1): A ieſli więcéy włók zechcą robić niż cztérzy/ álbo przerzeczoné cztérzy przedádzą/ naymą/ álbo dádzą ku robieniu [ad colendum JanStat 229]: z tych máią dáć táką dźieśięćinę ſnopową ná polu/ iáką inni kmiećie ich ſąśiedźi zwykli płáćić. SarnStat 187.
c. Odrabianie pańszczyzny (2): nam y innym ſwym pánom z káżdégo łanu ieden dźiéń w tydźiéń máią robić/ y ku robieniu [ad laborandum JanStat 1079] niech będą powinni SarnStat 655.

robienie gdzie (1): y natho yeſzcze obyeczal pán pawyel y smalſzonką swoyą na koſzdi rok dwa woſzy ſzyana y dobrowolnye wleſzyę robyenyę ZapKościer 1588/79.

3. Poruszanie, wprawianie w ruch (1):
Wyrażenie: »robienie wiosłem« (1): Remigium, Woyźbá/ Robienie wiosłem/ Też towarziſtwo burſá á bráctwo tych którzy wiosłámi robią ná wielkich łodźiách. Mącz 351d.

Synonimy: 1. budowanie, czynienie, tworzenie; 2. praca; 3. poruszanie, ruszanie.

Cf ROBIĆ, ROBOTA

ECB