« Poprzednie hasło: RODOPIS | Następne hasło: RODOWICZ » |
RODOWIC (2) sb m
[rodowic], rodowicz a. rodowic (2).
Oba o prawdopodobnie jasne (tak Cn).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | rodowic | rodowicy |
D | rodowic(o)m | |
A | rodowica | |
I | rodowic(e)m | rodowicami |
sg N rodowic (1). ◊ [A rodowica.] ◊ I rodowic(e)m (1). ◊ [pl N rodowicy. ◊ D rodowic(o)m. ◊ I rodowicami.]
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).
Znaczenia
1. [Człowiek tu urodzony, zamieszkały, tubylec: Indigena, ein einlendiſcher/ hiehiſcher P. Rodowic/ náſziniec. Volck 249, 703, Xxx2v.
a. Chłop urodzony w czyichś dobrach: A p. Januszowi Zarembie dostała się [połać] na północy z tymi kmieciami, [...] także i z rodowicami i dobry swemi wszytkiemi, tak jako są osiedli. InwSzlachKal 1576 nr 35; Dostały się też temuż Januszowi place puste tejże połaci i ogrodnicy [...], także z rodowicami, z ogrody i inszymi wszytkimi dobrami swemi. InwSzlachKal 1578 nr 35, 1578 nr 35.Wyrażenie: »własny rodowic«: Płacże Duch y powiedá/ że Pan Iwan z dworżany/ Właſnym ſwym rodowicom/ y cudżym też poddanym [...]/ gwałt wyrządzá y trápi NeothAcros B.]
2. Człowiek skądś pochodzący, gdzieś urodzony [skąd] (2): pyſſal mv the liſthi Mandos zmyaſteczka bilſz rodowycz piſſarzs zyemyany na Pethſchtok rzeczonego LibMal 1553/176v; Item zeznal ze stemze olbrichtem Mynczarzem thak rok a zmarczinem zlothnykyem skrolyewcza rodowyczem [...], wegdanſkv yednemv angielczikowy vkradli klode salyetry LibMal 1554/185v.
3. [Potomek [czyj]: tego [króla Ludwika Węgierskiego] koſtecżki y wdzięczna pámiątká niechay was dziś wſzech vpomina y prośi/ ábyśćie rodowicá iego powinnego y bliſkiego tą zacnośćią Krolewſką vcżćili y ozdobili BielKron 1597 691.]
4. [Człowiek dobrze urodzony, z wysokiego rodu: Iednák Spytek Milſztyńſki Leliwcżyk/ y Dźierżek Rytwiáńſki Iaſtrzębiec/ opárli ſie o to [tj. koronację Władysława syna Jagiełły]: á ludźie to byli rodowicy y możni. BielKron 1597 348.]
Cf [NIERODOWIC], RODAK, RODOWIT, [RODOWNIK], RODZIC
LWil