[zaloguj się]
[pdf]

MURYKS (4) sb m

Fleksja

N sg muryks (4).

Sł stp, Cn, Linde brak.

zool. Murex brandaris L. (Rost); rozkolec, ślimak morski z rodziny rozkolcowatych (Muricidae) o skorupce pokrytej kolcami, posiada gruczoł wydzielający purpurę bardzo cenioną w starozytności [murex ‒ morski żółw, szarłatnej farby pot w sobie mający Mącz 238a; – ryba morska purpurę z siebie puszczająca Calep; pław morski ostroskorupy, szarłatniczy – murex Cn] (4): MVrix ieſt małż morzki ktori też włazi w ſkorupę iako j małżowie, ktorzi inacey go zową Kokilem/ dla tego iż gdy ią łupią żelazem, tedy łzy z ocżu cżyrwone iako purpura wypuſzcża FalZioł IV 37b, +7c, IV 37a; Purpurá ieſt rybá/ która cżáſze noſi ná ſobie/ ſniey ſok biorą ktorym drogie ſzáty fárbuią. Ieſt też tám Murix rybá teyże mocy co y Purpurá. BielKron 267.

Synonimy: kokil, »małż morski«, »morski żołw«, purpura.

AKtt