Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: NAZAREUS

Następne hasło: NAZAREUSZOW »

NAZAREUSZ (10) sb m

nazareusz (3) nazareus (2), nazoreus (2), nazarenus (1), nazareusz a. nazareus (2); nazoreus KromRozm III; nazareusz : nazareus : nazoreus : nazarenus MurzNT (2:1:1:1), Leop (1:1); nazareusz a. nazareus OpecŻywList WujJud.

Wszystkie a oraz e i o jasne.

Fleksja

	sg	pl
N	nazareusz	nazarei
G	nazareusza	nazareow
I	nazareuszem

sg N nazareusz (4). ◊ G nazareusza (1). ◊ I nazareuszem (2); -em (1), -ęm (1) MurzNT (1:1). ◊ pl N nazarei (2). ◊ G nazareow (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. W Starym Testamencie człowiek wypełniający ślubowanie polegające na niestrzyżeniu włosów, nieprzyjmowaniu pewnych pokarmów i napojów oraz niezbliżaniu się do trupów w okresie trwania ślubu (z hebr. nazir ‘wyodrębniony przez poświęcenie się Bogu’) (5)
2. O Jezusie Chrystusie (pochodzący z miasta Nazaret lub z hebr. nazir) (5)

1. W Starym Testamencie człowiek wypełniający ślubowanie polegające na niestrzyżeniu włosów, nieprzyjmowaniu pewnych pokarmów i napojów oraz niezbliżaniu się do trupów w okresie trwania ślubu (z hebr. nazir ‘wyodrębniony przez poświęcenie się Bogu’); nazaraeus Vulg (5): wloſy má [Jezus] gładkié niemál aż do vſſu/ [...] przédziál maiątz poſrod głowy podlug obycżaia Nazareow OpecŻywList C; KromRozm III Fv; Tedy ſie ogoli Názáreus/ (to ieſt poświęcony) przededrzwiámi Przybytku przymierza Leop Num 6/17, Num 6/19; Hieronym ś. Eliaſzá/ Helizeuſzá y ſyny Prorockie zowie Mnichámi ſtárego Zakonu/ tácy też byli Názárei y Rechábite. WujJud 144.

2. O Jezusie Chrystusie (pochodzący z miasta Nazaret lub z hebr. nazir) (5): i przyſzedwſzy mięſkał w mieśćie przezwiſkięm Nazareth aby śię wypełniło co ieſt rzeczono przes prorokj / że Nazareüſzęm [Nazaraeus] miáł być zwán. MurzNT Matth 2/23; To przezwiſko pańſkié/ wedle naſzyi mowy/ Nazarańſki/ Ewangeliſtowie święći/ czaſęm nazoreus/ czaſęm nazarenus/ czaſęm nazareus wiſłáwiaią MurzNT 8v, 8v.

Cf NAZARAŃSKI, NAZAREJCZYK