Z nazwą w I [w tym: sb (30), ai (3), nm (1)] (34): A przedſie ná tłokę robić Czáſem proſſą czáſem chcą bić Spráwnie ią názwáli tłoką Bo tám czáſem y grzbiet ſſluką RejRozpr D4v; yednák ij [kościół] nye Kryſtuſowym ále ápoſtolſkim ſlawne ono Concilium názwáło KromRozm III G6; KrowObr 35, 89; BibRadz Gen 1/8; BielKron 418v; Dla cżego też Apoſtołowie pierwſzy dźień miedzy onymi śiedmią dni/ ná chwałę Bożą obrócili y poświęćili/ ktory dniem Páńſkim álbo Niedźielą názwáli. KuczbKat 295, 155; RejZwierc 237; RejPosRozpr c2; BudBib Gen 1/5 [2 r.], 8, 10 [2 r.], I 187b marg; CzechRozm 148; Zbor/ ktory w Cárogrodzie byli oni Obrázoborce vcżynili/ y názwáćgo śiodmym chćieli. SkarJedn 211; Oczko 23v; SkarŻyw 597; CzechEp 229; NiemObr 58; LatHar 199; WujNT 134 marg, Luc 6/13, s. 217, 418 marg, Act 11/26, s. 444, Xxxxx2; Y cżołnem názwał ono dźieło nowe KlonFlis C3v, Fv, F2. Cf Zwrot.

Z nazwą w N (6): Y názwał ſwiátłość dzień/ á ćiemnośći noc. Leop Gen 1/5, Gen 1/8, 10, Esth 9 arg; A iż przećiw tey ták iáſney práwdźie przywodzą łatáninę/ ktorą názwáli Canon Miſſae WujJudConf 235; KlonWor 31.

Z nazwą w A [w tym: lat. (1), grec. (1)] (2): kiedy krotkie włoſy poczęli nośić/ tedy káwálec vchá álbo noſá miáſto włoſow vrzynáią. [...] y názwano to potym poenam in cute et carne GroicPorz kkv. Cf Zwrot.

Bez przytoczenia nazwy, której domyślne brzmienie byłoby równe wyrazowi pełniącemu funkcję dopełnienia bliższego [dodatkowo z etymologią] (1): Przeco niektórzy názwáli literas, à lituris, iż iednę nápiſawſzy zaś ią zmázáć [...] może. JanNKar C2v.

Z zaimkiem przysłówkowym (3): BibRadz Gen 2/19; Máią Papieżnicy v ſiebie pewny pocżet Kánonow/ ktore Apoſtolſkimi zową/ o ktore długo był ſpor we zborze/ iákoby ie názwáć miano NiemObr 75; Potym Wigilie pewne/ ktore od cżuynośći ná modlitwie długiey zdawná ták názwano LatHar 123.

W połączeniu z etymologią nazwy [w tym: od czego (ab aliqua re) (3), od kogo (1)] (4): Ceſarz Oktáwian tego mieſiącá od Senatu Rzymſkiego był ná Ceſárſtwo przełożon/ przetho ten mieſiąc od Ceſárzá Auguſtuſem názwáli BielKron 418v; LatHar 123; KlonWor 31. Cf Bez przytoczenia nazwy.

W połączeniu z określeniem języka etnicznego [po jakiemu] (1): Bo tá też ieſt [...] przycżyná/ cżemu ten Sákráment po Grecku názwano Eucháryſtyą LatHar 199.

W połączeniu z określeniem źródła pisanego [w czym]: názwáni ſą Kátholikámi/ podobno od ſámych Apoſtołow/ ktorzy y kośćioł Chriſtuſow w ſkłádzie ſwym názwáli kośćiołem Kátholickim. WujNT 444.

cum inf „być” (6): gdyſz Pan tylko ty przyaćioły ſwoie być názwał/ ktorzy to tzynią co kolwiek on roſkazał KrowObr 34v; SarnUzn D4v; RejPos 141v, 281; Izaliż godna rzecż wierzyć Heretykowi/ ktory ledwo ma pięćdźieśiąt lat/ á tak wiela świętych wiárę názwáć być fałſzywą? WysKaz 38; SapEpit A4v.

Ze zdaniem dopełnieniowym w funkcji dopełnienia bliższego (2): GórnTroas 33; Okromby świętokupſtwem názwáć/ gdy pánowie ſługom Duchowieńſtwá zá opátrzenie dawáią PowodPr 76.

Z wyrazem określającym w I [w tym: sb (250), ai (29), pron poss (1); sb i ai (3)] (277): ZapWar 1510 nr 2076; BierEz D2; OpecŻyw [57]; BielŻyw 87, 151; RejPs 107; RejKup aa2v; natychmiaſt go [Aleksandra] wezwał Apollo Herkule Herkule/ Odpowiedział Alexander/ Cżemus mię Herkuleſem nazwał HistAl D2v; MurzNT 78v; KromRozm III B5v, N2, N2v, O2; GliczKsiąż K6v, K8v; KrowObr A2v, A3, A3v, C2v, 1 (18); Gdyż roznoi tym roznie záwżdy rozumieli/ Coby práwym ſláchectwem właſnie názwáć mieli. Ktoreby ſie zgadzáło s pyęknemi cnotámi/ A nie zábawiáło ſie márnemi rzecżámi. RejWiz 96v, 4v, 15v, 17, 17v, 20v (11); Leop Is 48/8; OrzList a4, b3, cv [2 r.], c3, e4; RejZwierz 75, 123v; Y rzełem/ Ty mnie názowieſz oycem/ á nie odſtąpiſz odemnie. BibRadz Ier 3/19, I 1, Is 48/8, Matth 10/25; pozwał ie vſtmie [!]/ á gdy oni przy ſwoich opiniach zoſtáli/ opinią ich Sądownie názwał kácerſtwem OrzRozm I, D2v, K2, Ov, P2; BielKron 107; GrzegRóżn B3v, N3v, N4; OrzQuin E2v, E3v, P2v [3 r.]; nie mógłby go był názwáć wiaſnie Apoſtoł ſtworzycielem / áni by mu był właſnie przycżytał to mowiąc: Opera manuum tuarum funt coeli. SarnUzn C6, B2, D4v, D5v, F2; SienLek Ttt3v; ktorzy [ludzie mądrzy pogańscy] káżdą liczbę śiodmą zá známienitą y świętą mieli v śiebie: y w tenże obyczay/ gdy kogo chćieli práwie y doſkonále ſzcześliwym názwáć/ powiádáli go być po śiedm kroć ſzcześliwym LeovPrzep H4; RejAp 79v, 182; GórnDworz C2v, C8v, H4, N5v, X8v (11); Tákże téż Figurá/ którąm názwał Kwádratem długim/ która ácz wſzytki cztéry kąty ma proſté/ á wſzákże więtſza ieſt ná dłużą á niż ná ſzérzą. GrzepGeom Fv; RejPos 13, 109v, 141v, 241, 251v, 281, Ooo4; RejPosWiecz³ [97]; BiałKat 56, 376; Pocżynáią ſie Lándwoythowſtwá álbo Klucze/ możeſz y ſtároſtwem názwáć/ Miáſtá/ y Zamki w Wirlándyey. KwiatOpis A4; GrzegŚm 23, 29, 33, 41; Tákowych ludźi okrutne wyciągánie/ ſpráwiedliwie drapieſtwem álbo łupieſtwem názwáć możemy. KuczbKat 330; RejZwierc 71 [2 r.], 83, 98, 106v, 158v (13); WujJud 40, 64v, 91, 102v, 105v (9); Pokázuią ſie tedy w koſciele Ierozolimſkim niekthore pozwirzchne á iákoby pewne znáki/ przez ktore poznáć możemy/ kthory prawdziwym á ktory fáłſzywym koſciołem názwáćbyſmy mogli. RejPosWstaw [143²]v; Bo ieſli onego ſłuſznie pápiernikiem zowiemy/ kto pápir robi á cżemu też onego offiárnikiem nie názwáć/ kto offiáry ſpráwował? BudBib b4, b4 [2 r.], b4v; Strum H4v; BiałKaz D4; BudNT Ioann 10/35; CzechRozm kt, 8v, 29, 40, 47v (23); PaprPan V2, Ff3; ácż ći niewiem iákobyſmy to właśnie obráżeniem názwáć mogli [offensiones sunt]/ co pod cżás z nieiákiego ſerdecżnego obłądzenia my ſámi zmyślamy. ModrzBaz 66, 34v, 61, 131v; ModrzBazBud ¶5; SkarJedn 72, 86, 87, 216, 244; Oczko 10; Ciebie łáſkáwym/ ćiebie/ boże/ Właśćiwie dobrym názwáć móże. Tyś pánem wielce miłośiernym/ Gdy wzywan będźieſz ſercem wiernym. KochPs 128, 124; SkarŻyw 443, 596; CzechEp *2v, 47, 66, 88, 90 (27); NiemObr 16, 34, 60, 120, 126 (10); KochFr 128; ReszHoz 125, 136; ReszList 181; WerGośc 236; WisznTr 24; ArtKanc N16; GórnRozm D3v, E4v; PaprUp K4; ActReg 70; GrochKal 17; KochPij C3v; OrzJan 113; LatHar 66, 75, 165 marg, 185, 251 (8); WujNT Matth 10/25, s. 44, Matth 16 arg, Ioann 10/35, 15/15 (14); WysKaz 38; SarnStat 238; GrabPospR Nv; ſwemi ie [prześladowania chrześcijan przez Szawła] názwał [Chrystus]/ mowiąc: Száwle cżemu mię prześláduieſz? PowodPr 25, 8, 24, 41, 42, 76; SkarKaz 453b, 486b [2 r.], 513b; CzahTr Bv; GosłCast 13; SkarKazSej 679a; SapEpit A4v; KlonWor ded **3v, 31 [2 r.]; SzarzRyt D4. Cf »jeśli nazwać«, Zwroty.

Z wyrazem określającym w N (16): MiechGlab 29; názowieſz gi [ten rok]/ odpuſzeżenie wſſyſtkim mieſzcźánom [!] źiemie twoiey/ ábo wiem ten rok ieſt Miłośćiwe Láto Leop Lev 25/10, Ez 10/13; OrzList f; Mogłby to właſniey názwáć/ dobrowolny kłopot. RejZwierz 140v; BibRadz I 481; SarnUzn E7, Gv; RejZwierc 36v, 244; HVmnickich tho zacny dom [.,.]/ Y tym wierz mi fortuná pięknie vſługuie/ To coby złe názwáć miał tu ſie nie náyduie PaprPan Q4; Pirwſze mężoboyſtwo názowmy rozmyślne y vmyślne/ drugie nagłe/ trzećie potrzebne/ cżwarte niebáczne á przygodne. ModrzBaz 78v; SkarŻyw 92; LatHar +3v, 578; SarnStat 751.

Z wyrazem określającym w A [w tym: lat. (1), grec.] (1): KrowObr 34v; OrzRozm M; Vnigenitus/ ideſt vnice dilectus. To ieſt/ iednourodzonego/ iedinnie umiłowánego/ názowie. BiałKaz G4v; NiemObr 129.

Z zaimkiem przysłówkowym (16): BielŻyw 1; GórnDworz X8v, Kk6v; RejZwierc 191v; Znamy też inſze wſzyſtkie grzechy ktore ſtąd pochodzą/ być prawdźiwemi grzechámi iákożkolẃiek [!] ie kto názowie/ albo śmiertelnemi álbo odpuſzcżonemi. WujJudConf 64; Bo tego inácżey názwáć nielza/ iedno wielkim á wielce ſzkodliwym dobrych rzecży zániedbániem ModrzBazBud ¶5; SkarŻyw 16; CzechEp 172, 334; Acż te^go zamilcżeć nie mogę/ iáko ſtąd nowy wykrętarz (bo go ták prawdźiwie názwáć muſzę) Turrian nieiáki/ z Piotrem dowodu vżywa NiemObr 37; Niewiem iako to tam nazwać PaprUp H2; WujNT 754; SarnStat 1271; TYm dwoygiem ziáwieniem/ ktore tá Ewangelia przekłáda/ wielki miłoſnik bráćiey ſwey/ iáko ie przez Mágdálenę názwał P. IEZVS, wiele dobrego do vczniow ſwoich wnośi SkarKaz 203a; SkarKazSej 677b. Cf »jeśli nazwać«.

W połączeniu z etymologią nazwy [od kogo, od czego]: OrzRozm D2v; ktorebyś [książki] mogł od rzecży/ ktore w ſobie záwieráią/ y od dźieśiąći cżęśći/ ná ktore ſą rozdźielone/ názwáć/ wźiąwſzy ſłowo z Pſálmow/ Pſalterium Decachordum. LatHar +3v.

W połączeniu z określeniem języka etnicznego [w tym: „na łacinę” (1), po jakiemu (1)] (2): á Chan ieſt Hetman v nich Czartego niektorzy na łatzinę, Magnus canis, to ieſt, Wielki pies. nazwali [magnum canem dixerunt]. MiechGlab 29; Przeto co po Hywreyſku Hola/ á po Grecku Holokáwſton zową/ tom ia zgadzáiąc ſie z Greki názwał po Słowieńſku cáłopaleniem. BudBib b4v.

W połączeniu z określeniem źródła pisanego [w tym: w czym (6), u kogo (2), przez kogo (2); w podmiocie: pismo (2), kto (autor) (13); kto w czym (3)] (22): KromRozm III B5v; KrowObr A2v; A then tákowy świát [...] názwał Dawid Koſćiołem wielkim OrzList a4, f; bo go Pan przez Proroká názwał Anyołem/ mowiąc: Otho ia poſyłam Anyołá ſwoiego przed oblicżnoſcią ſwoią. RejPos 13; ktorego [człowieka] też y Pan Kryſtus názwał ćiáłem s ćiáłá v Ianá. GrzegŚm 33; iż ieſliby kiedy Elohimem ániołá ktorego piſmo názwáło/ żeby to nie miał być ánioł ſtworzony/ ále Syn Boży nie ſtworzony. CzechRozm 51, 42, 55; SkarJedn 87; CzechEp 373, 376, 380; Krwiámi názwano ná thym mieścu w Greckiey y Zydowſkiey Bibliey grzechy LatHar 165 marg, 75, 477, 664; WujNT 495, 807; A w nowym teſtámenćie Syn Boży/ tenże kośćioł domem Oycá ſwego názwał SkarKaz 453b, 486b marg; SkarKazSej 679a.

Z powtórzeniem tego samego wyrazu w dopełnieniu bliższym i w części określającej = nazwać rzecz po imieniu, nie fałszować (1): I iako ma wierny ſlugá Boży/ názwáć złodzieiá/ iedno złodzieiem? KrowObr C2v.

Z użyciem wyrazów o sensie przeciwstawnym w dołnieniu bliższym i w części określającej = sfałszować, skłamać (4): RejZwierc 216v; ázaż to nie wſzytko zá iedno/ iáko kiedybyś też Murzyná białym: á ślepego widzącym názwał? ModrzBaz 131v; Nie obronią tu ſubtylne wywody/ By ſuchośćią zwáć y nagłębſze brody: Y ia nieſzcżęśćia ſzcżęśćiem nie názowę WisznTr 24; PowodPr 41.

Z wyrazem użytym przenośnie (50): iż [Plato] Ariſtoteleſa domem nauki nazwał. BielŻyw 87; Przeſto obatzywſzy Konſtántynus Ceſarz takową pychę Papieżá Rzymſkiego/ názwał go iáwnie Bogiem ziemſkim. KrowObr 8v, 24v [2 r.], 97; RejWiz 20v; OrzList a4, f; SienLek Ttt3v; Albo gdy theż poźrzyſz ná rozlicżność biretow/ kápic/ infuł/ y inych wymyſłow/ możeſz też to tymi iákoby koronámi názwáć/ ále nie właſnie koronámi/ áni nie złotemi. RejAp 79v, 182; RejPos 281; GrzegŚm 41; By nie bywáły ná ſwiecie przygody/ Mogłby gi názwáć weſołemi gody. RejZwierc 229v, 36v, 83, 158v, 244; WujJud 102v, 120, 148; Abowiém Staw/ ieſt rzecz oſobliwa/ może káżdy názwáć Szpiżárnią w któréy by ſkarb chowano. Strum H4v; BudNT Ioann 10/35; CzechRozm 8v, 143v; Ia záprawdę tákie oſzuſty/ rádſzey bym łupieżcámi niżli kupcámi názwał ModrzBaz 34v; SkarJedn 72, 86, 87; Bogim was názwał: mnimaćie/ Ze tym śmierći zniknąć maćie? Iáko komu naliżſzemu/ Ták vmrzéć y z was káżdemu. KochPs 124; SkarŻyw 92, 443, 596; CzechEp *2v, 224, 285, 373, 376 (8); ReszList 181; LatHar 66, 165 marg; iż Luter [...] ten liſt [św. Jakuba] odrzućił/ y ſłomiánym názwał. WujNT 790, Ioann 10/35; PowodPr 8; SkarKaz 453b; SkarKazSej 679a; SzarzRyt D4.

Z wyrazem użytym obelżywie (niekiedy będącym również przenośnią) (64): yakom ya nyeprzyszethk [!] samotrzecz na laka slachathnego marczyna a nym go slayal a nym go kurwem synem naswal ZapWar 1510 nr 2076; OpecŻyw [57]; BielŻyw 151; RejPs 107; MurzNT 78v; KromRozm III N2, N2v; GliczKsiąż K6v; KrowObr A2v, A3, A3v, 1, 143v, 206, 240v; RejWiz 17v, 92v, 115; OrzList cv, c3, e4; BibRadz Matth 10/25; ieſli Práwo Polſkie broni przed Arcybiſkupem plugáwie mowić/ á coż Arcybiſkupá hańbić/ á iego báłwochwálcą názwáć OrzRozm K2, Ov, P2; BielKron 107; muſzą wſzythko piſmo kácerſtwem y mátáctwem názwáć ábo pothępić/ niżeli prziydą ku potępieniu nas GrzegRóżn B3v; OrzQuin E2v, E3v; SarnUzn D5v; RejPos 251v; BiałKaz D4; CzechRozm 189, 243v; Ieſli ćię zá twoią przycżyną łgarzem álbo nieprawdźiwym názową [Si ... seu mendax seu non verus audis]/ śiebie w tem winuy ModrzBaz 61; SkarJedn 216, 244; CzechEp 47, 66, 88, 90, 126 (11); NiemObr 16, 60, 129; Henryk też w Pinczowie przed iedną oſsobą (odpusć w bo mię wstyd) nazwał w zdraycą Rptey y niecnotą ActReg 70; WujNT Matth 10/25, s. 44, Matth 16 arg, Act 23 arg, s. 492, 495, 820; SarnStat 238; PowodPr 24; Pátrzay iákoby to ſzpetna y mierźiona Rzecżpoſpolita byłá y miáſto bárzo nieporządne/ ktoreby mogł ſłuſznie názwáć Iudaſzowym grodem KlonWor ded **3v, 31 [2 r.].

W charakterystycznych połączeniach: nazwać bezpiecznie, bez rozsądku i bojaźni bożej, doskonale, jawnie (2), krociuchno, nieprożno, nieźle, pod figurą, podobniej, po słowieńsku, pospolicie, prawie [= prawdziwie] (3), przedziwnie, przystojniej, sądownie, słusznie(j) (5), sprawiedliwie, śmiele, własnie(j) (właściwie) (14), z gniewu, z gorliwości, z popędliwości; [jaką] gębą nazwać (2); przed [kim] nazwać; nie bez przyczyny nazwać, za [czyją] przyczyną; w Biblijej nazwać, w księgach (3), w liście, w Nowym Testamencie, na [którym] miejscu; nie wstydać się nazwać, raczyć, śmieć (5), ważyć się.