« Poprzednie hasło: NIEGŁOWNY | Następne hasło: NIEGŁUPIE » |
NIEGŁUPI (7) ai
W pisowni rozłącznej (6), w łącznej (1).
e prawdopodobnie jasne (tak w nie-).
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | niegłupi | f | N | niegłupiå |
A | niegłupi(e)go | A | |||
I | I | niegłupią |
pl | ||
---|---|---|
N | m pers | niegłupi |
G | niegłupich | |
A | subst | niegłupi(e) |
sg m N niegłupi (3). ◊ A niegłupi(e)go (1). ◊ f N niegłupiå (1). ◊ [I niegłupią.] ◊ pl N m pers niegłupi (1). ◊ [G niegłupich.] ◊ A subst niegłupi(e) (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. głupi.
Znaczenia
Mądry; dobrze się na czymś znający; sprytny (7): nyechay [...] im mámki rządne/ ſtátecżne/ nye opiłe/ á nye głupye chowáyą. GliczKsiąż D5v; Y powinnaſz to iuż rzecż/ kolnierz Kuni/ Ryśi/ Iż ma záwżdy mędrſzy być/ niż Wilcży á Liśi. Ano wierz mi nie głupi to obádwá byli/ Y Kunki ſie przed nimi bárzo cżáſem gzyli. RejZwierz 101v; oná iáko nie głupia obiecáłá dáć [upominek] w ten obycżay / áby ią tym dárował/ iżby rzeczy przyſzłe wiedzyáłá BielKron 55v; y to nie ſproſne rzecżenie/ kiedy ten/ kogo zá niegłupiego máią/ powie co tákiego/ co ſie zdá/ żeby s proſtoty pochodziło. GórnDworz R5; RejZwierc 230, 239v; [W nich [w powieściach] położone ſą powieśći Białychgłow niegłupich. PlutBud Q4v].
niegłupi w czym (1): Drugi Pozwy gotuie/ boć ieſt w tym nie głupi. Prot C4v.
a. [O przemówieniu: sensowny: Rzecż krotką do Ich Mośći vcżynił tákową/ Iśćie nieuſtráſzoną y nie głupią mową ŁaszczPogrom 15.]
Synonimy: baczny, mądry, opatrzny, roztropny, rozumny.
Cf GŁUPI
MM